Koçgiri Aşireti

Kısaca: Koçgiri aşiretleri, çoğunlukla Sivas ilinde yaşayan ve etnik köken olarak Kürt, Türkmen, çok az sayıda Zaza ve Abdal kökenli sülalelerden oluşan ve zamanla konfedere olmuş Alevi aşiretlerin adı.Sivas ilinin Zara, İmranlı, Divriği, Hafik, Kangal,Gürün yöresinde yerleşik, yer yer Tunceli'de, Kayseri'nin Sarız ve Develi, Adana'nın Tufanbeyli, Kahramanmaraş'ın Göksun, Erzincan'ın Refahiye, Kemah, Tokat'ın Almus, Zile çevresine yayılmışlardır. ...devamı ☟

Koçgiri aşireti, çoğunluğu Sivas`ın Zara, İmranlı, Divriği, Hafik, Kangal Yöresinde yerleşik olan, Tunceli Yöresine, Kayseri Sarız ve Develi Yöresine, Adanaın Tufanbeyli Yöresine, Kahramanmaraş`ın Göksün Yöresine, Erzincan`ın Refahiye, Kemah Yöresine, Adıyaman`ın Kahta ve Çevresindeki çeşitli Köylere yayılmış, Batı Dersim/Alevi Kürt Aşiretler Konfederasyonu. Koçgiri Aşireti genişledikçe kendi içinde oymaklara ayrılmıştır. Koçgiri Aşiretinin en bilindik Oymakları;

  • Zazalar,
  • Kerteller,
  • Mıstolar,
  • Gencolar,
  • İbolar,
  • Balolar,
  • Sarolar,
  • Sefikiyanlar,
  • Xelililer,
  • Gerniyanlılar,
  • Pewruzanlılar,
  • Laçinanlar,
  • Kankancılar,
  • İvaskiler.


En bilindik Oymakların başında bu saydıklarımız gelir. En güçlü oymakları ise Zazalar, İbolar, Sarolar, Balolar, Kertellerdir. Dil olarak genel olarak Kürtçenin Kurmanci Lehçesini kullanırlar. Anadoluya Tunceliden dağılmışlardır. Tuncelidekiler büyük olasılıkla Zazaca konuşmaktadır. Koçgiri Aşireti, Dersim`in Kuzey Batı Yöresine Koçgiri adını vermiş ve yüzyıllar boyunca, İmranlı, Zara, Hafik, Kangal, Suşehri, Sarız, Develi, Kemah, Refahiye Yöresine hükmetmiştir. Martin van Bruinessen, ``Ethnic identity of the Alevi Kurds`` (ing) Mart 1921`de, aşiret reisleri Alişan ve Haydar Bey`lerin desteğiyle Tunceli`de başlayan Koçgiri İsyanı, 11 Nisan 1921 tarihinde TBMM Hükümeti tarafından uygulanan bastırma hareketi ile kısa sürede son buldu. Dr Suat Akgül, ``Atatürk Döneminde Bölücülük ve Bölücülüğe Karşı TBMM`de Çözüm Önerileri``

Koçgiri Aşireti ve Koçgiri Yöresi Aleviliğe çok bağlıdır. Günümüzde de gözlemlediğimizde, Aleviliğin yozlaşmadan yaşanıldığı nadir Yörelerden biri olarak Koçgiri Yöresini gösterebiliriz. İnançları Kürt Aleviliğidir ve Kültürleri çok zengindir. Eski Kürt ve Pagan İnançlarını devam ettirmektedirler. Köylerde Güneş`e doğru Dua etme, Ateşin Kutsallığı ve Gağant/Yılbaşı Bayramı, Koçgiri/Dersim Alevilerinin en önemli geleneklerindendir fakat yozlaşmaya yüz tutmuştur. Çünkü büyük şehirlere yapılan göçler ile, eski gelenek ve görenekler yozlaşmaya mahkum edilmiştir.

Notlar



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Alişir
3 yıl önce

oğlu olan; Koçgiri aşireti reisi ve Kürt Teali Cemiyeti üyesi olan Alişan Bey'in vasi tayin edildi. Daha sonra Alişan Bey ile beraber Koçgiri İsyanı’nın...

Koçkar Ata
6 yıl önce

Arap alfabesiyle "ya Allah, ya Muhammed, ya Ali" yazılmış olmasıdır Koçgiri Aşireti Koçkar Ata'ın Soyundandır. Türk dünyasından Koçkar Ata'nın adını taşıyan...

Gümüşali, Sarız
6 yıl önce

bağlı bir mahalledir. Mahalle, 19. yüzyılın ikinci yarısında Koçgiri bölgesinden, Koçgiri aşireti mensubu Alevi-Kürt göçmenlerin yerleşimiyle kurulmuştur....

Gümüşali, Sarız, 1984, 1989, 1994, 1997, 1999, 2000, 2004, 2007, Akkışla, Kayseri, Akoluk, Sarız
Diyap Yıldırım
3 yıl önce

Koçgiri bölgesi kaza haline getirilirken Kaza ve nahiye müdürlükleri Koçgirililerden alınıp, Zara Kaza müdürlüğüne Çemişgezek'ten Ferhatuşağı aşireti...

Diyap Yıldırım, 1852, Ankara, Dersim, TBMM, Yıldırım (soyadı), Çemişgezek
Dersim aşiretleri
6 yıl önce

Dersimlilerin yoğun ve hakim olduğu iki bölgeden biri haline gelen Koçgiri yöresidir. Koçgiri yöresi Sivas'ın İmranlı, Zara ilçelerini içine alır. Sivas'ın...

Dersim aşiretleri, Alevi, Dersim, Kurmanç, Kürt, Zaza
Becekli, Zara
6 yıl önce

İsmini Almıştır Sivas iline 110 km, Zara ilçesine 41 km uzaklıktadır. Koçgiri Aşiretinin Yerleşim Bölgelerinfendir Yerelnet 27 Haziran 2012 tarihinde Wayback...

Becekli, Zara, 1984, 1989, 1994, 1997, 1999, 2000, 2004, 2007, Adamfakı, Zara, Ahmethacı, Zara
Dersim ayaklanmaları
6 yıl önce

tahribata sebep oldular. Bölge yine sancak olunca özellikle Koçgiri ve Şamuşaklı aşiretleri önderliğinde yeni bir ayaklanma patlak verdi. Bu ayaklanma...

Nuri Dersimi
3 yıl önce

Nuri, 1890; Akpınar, Hozat, Dersim Sancağı - 22 Ağustos 1973, Halep), Koçgiri İsyanı ve Dersim İsyanına adı karışmış Alevi-Kürt (kendi anlatımı ve bazı...