Kethüda Hasan Paşa

Kısaca: Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa veya Cenaze Hasan Paşa (d. ? - 1810, Yenişehir (günümüzde Larissa)) III. Selim saltanatında 7 Haziran 1789 - 3 Aralık 1789 tarihleri arasında beş ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. "Meyyit" ''ölü, cenaze'' demektir. ...devamı ☟

Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa veya Cenaze Hasan Paşa (d. ? - 1810, Yenişehir (günümüzde Larissa)) III. Selim saltanatında 7 Haziran 1789 - 3 Aralık 1789 tarihleri arasında beş ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. "Meyyit" ölü, cenaze demektir.

Hayatı

Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa Çerkes asillidir.III. Ahmet donemi vezirlerinden "Kazıkçı Hasan Paşa"'nın kölesi idi.; Dizlikçi Mehmed Paş'nın hazine katibi ve sonra Melek Mehmed Paşa kethüdası oldu. "Kethuda" lakabi uzun yillar Melek Mehmet Pasa'nin kethudaligi ni yaptigi icin verilmistir. "Cenaze" veya "Meyyit" lakabi ise sadrazamalik muhru humayunu ancak ağır hasta vaziyette yataktayken aldigi icin bu isimle anılagelmiştir. Melek Mehmet Pasa Vidin seraskerligine getirildigi zaman 15 Ocak 1786'de vezirlik verilerek Vidin Muhafizi gorevi verildi. Sadrazam Koca Yusuf Pasa 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nda serdar-i ekrem olarak ordu ile Vidin'e geldiginde ek olarak Sivas eyalat valiligi unvani da verilerek Vidin seraskeriligi gorevi verildi. Bu savasta Avusturya ordularina karsi Muhadiye Muharebesi ve 17-18 Eylül 1788'de Şebeş Muharebesinde buyuk yararliklar gosterek bu muharebeleri serdar-i ekrem Koca Yusuf Paşa ile kazandı. Bu askeri basarilardan dolayi 7 Nisan 1789'da III. Selim tahta gecdikten sonra ve Osmanli ordusu hem Avusturya hem de Rusya cephesinde savasmak zorunda kaldigi icin Sultan Sadrazam ve serdar-i ekrem Koca Yusuf Pasa'yi 28 Mayis 1789'de azletti. Yerine sadrazam ve serdar-i ekrem olarak Meyyit Hasan Pasa'yi sadrazam ve serdar-i ekrem tayin etti. Meyyit Hasan Pasa muhr-u humayunu hasta yataginda almisti ve ordunun basina anack 22 gun sonra gecebildi. 21 Temmuz 1789'da birlesik Avusturya ve Rusya ordulari Osmanli ordugahinin bulundugu (gunumuzde Romanya'da bulunan) Focsani'ye hucuma gectiler ve ortaya cikan Fokşan Muharebesi'nde Osmanlilar buyuk zayiat vererek yenildiler. Meyyit Hasan Pasa Fokşan Muharebesi'nin intikamini almak ve Bender ve Akkerman kalelerini Rus ordusu kusatmasinda nkurtarmak hedefiyle 60.000 kisilik büyük bir Osmanlı kuvveti Rusçuk'tan yola çıktı. Ordu öncelikle Fokşani'ye ulaşmayı buradaki Avusturya ve sonrasında Rus kuvvetlerini yenmeyi ve kışı da burada geçirmeyi hedefliyordu. O sırada Ruslar güçlerini kale kuşatmalarına özellikle İzmail üzerine yoğunlaştırdiklari icin bölgede hazır Rus gucu sayısı azdı. Ama yakinda Prens Coburg kumandasında 18.000 kişilik bir Avusturya gücü vardi. Avusturyalilara buyuk Osmanli ordusuna karsi durabilmak icin Rus genarali Suvarov'dan yardim istediler. Rus ordusu cok zor bir gece yuruyusu ile Avusturya ordusunuuun bulundugu Ramnicu Sarat şehri yakınlarında Ramnicu Sarat Nehri (Rimnik Nehri) ve yakınlarında bulunan Boze Nehrinde kenarina geldi. Burada 22 Eylül 1789'da yapilan Boze Muharebesi'nin ilk saatlerinde 25.000 kisilik Rus ve Avusturya ordusu 60.000 kadar kisilik Osmanli ordusunu buyuk bir hezimete ugratti.. Bu hezimettem sonra sdarazamlik ve serdar-i ekremlik gorevlerinden azledildi. Aralik 1789'da Tirhala sancakbeyligi ile Ruscuk muhafizligina tayin edildi. Ama Ocak 1790'da vezirlik de geri alinarak Bozcaada'ya surgune gonderildi. Sonra afedilip Haziran 1792'de vezirlik rutbesi tekrar veildi ve Silistre valisi oldu. Ardindan Haziran 1792'dse Mora valisi; sonra Kandiye valisi ve 1897'de tekrar Mora valisi olarak tayin edildi. 1798'de vezirlik rutbesi geri alindi ve kendi sectigi bir mahalde surgune gonderildi. Yenisehir'i (gunumuzde Larissa secti ve bir muddet burada oturdu. 1800'de vezirlik geri verildi ve Bender muhafizi tayin edildi. Iki ay s
onra Hotin muhafizi yapildi. 1802'de emekli oldu. Sonra tekrar Bender muhafizligina tayin edildi. 14 Kasim 1806'de Rus ordusu bir baskinla Bender'i eline gecirince Ruslara esir oldu. Ocak 1807'de Ruslar onu Rusya iclerine goturduler. 1810'de kurtuldu ve tekrar Yenisehir'e dondu. Cok gecmeden o yil o sehirde vefat etti. Değerlendirme Sicill-i Osmani onu şöyle değerlendirmektedir:
Tedbirli, gayretli, savaşçıydı.
Eserleri Hotin'de bir camii yaptirdigi bilinmektedir. Ayrıca bakınız *III. Selim *Dağılma Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi

Dış bağlantılar

* Danişmend, İsmail Hami, (1961) Osmanlı Devlet Erkanı, İstanbul:Türkiye Yayınevi. * Emecen, Feridun, "Hasan Paşa (Kethüda, Cenaze)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.544 ISBN:975-08-0072-9 * Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları İŞBN:975-333-0383 C.II s.164 [1] * Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1995 5. baski) Osmanlı Tarihi IV. Cilt 1. Kısım:Karlofça Antlaşmasından XVIII. Yüzyılın Sonlarına Kadar Ankara:Türk Tarih Kurumu ISBN 975-16-0015-4 .

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Cezayirli Gazi Hasan Paşa
3 yıl önce

mağlup etmiş ve İsmail kalesini kurtarmış Hasan Paşa, iki kez Ruslara yenilen 3 Aralık 1789'da Kethüda Hasan Paşa yerine sadrazam ve serdar-ı ekrem tayin...

Cezayirli Gazi Hasan Paşa, Cezayirli Gazi Hasan Paşa
Yemişçi Hasan Paşa
7 yıl önce

Kara Hasan'ın kethüdasını İstanbul'da kabul etti ve Kara Hasan'ı affedip ona Bosna Beylerbeyliği görevi verdi. Böylece Yemişçi Hasan Paşa şiddet politikası...

Yemişçi Hasan Paşa, 10 Temmuz, 1601, 1603, 16 Ekim, Bayram Paşa, Boynuyaralı Mehmed Paşa, Boşnak Derviş Mehmed Paşa, Bıyıklı Koca Derviş Mehmed Paşa, Cerrah Mehmed Paşa, Civankapıcıbaşı Sultanzade Semiz Mehmed Paşa
Kaptan Hasan Paşa Camii
6 yıl önce

olan Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa’nın ismini taşıyan Hasan Paşa Mahallesi’nde 1900 yılında kendisi tarafından yaptırılmıştır. ^ "HASAN PAŞA CAMİİ - TDV İslâm...

Kaptan Hasan Paşa Camii, 1900, II. Abdülhamit, Mimarlık, Taslak
Ferruh Kethüda Camii
6 yıl önce

Ferruh Kethüda Camii İstanbul'un Balat semtinde, Ayvansaray Mahallesi, Mahkemealtı Caddesi üzerinde yer alır.Kanuni Sultan Süleyman'ın sadrazamı Semiz...

Ferruh Kethüda Camii, Balat, Kanuni Sultan Süleyman, Mimar Sinan, Semiz Ali Paşa, Tekfur Sarayı, İstanbul, Ferruh Kethüda, Güneş saati
Divitdar Mehmed Emin Paşa
6 yıl önce

da fetvası alınarak Sadrazam İbrahim Paşa ve damatları (bu arada Kethüda Mehmed Paşa) Kapılararası'nda boğdurulmuşlar ve cesetleri arabalarla sarydan...

Divitdar Mehmed Emin Paşa, 1750, 1752, 1 Temmuz, 3 Ocak, Ayaşlı Nişancı İsmail Paşa, Bahadırzade Arabacı Ali Paşa, Bayburtlu Kara İbrahim Paşa, Boynueğri Seyyid Abdullah Paşa, Bozoklu (Bıyıklı) Mustafa Paşa, Daltaban Mustafa Paşa
Boynuyaralı Mehmed Paşa
6 yıl önce

yörelerindendir. İstanbul'a genç yaşta gelip Demirkazık Halil Paşa yanına girmiş ve ona kethüda olmuştur. IV. Murat'ın Bağdat Seferi'ne katılmış ve bu seferlerde...

Boynueğri Seyyid Abdullah Paşa, 1747, 1750, 24 Ağustos, 3 Ocak, Ayaşlı Nişancı İsmail Paşa, Bahadırzade Arabacı Ali Paşa, Bayburtlu Kara İbrahim Paşa, Bozoklu (Bıyıklı) Mustafa Paşa, Daltaban Mustafa Paşa, Divitdar Mehmed Emin Paşa
Koca Yusuf Paşa
3 yıl önce

deniz ticaretine girdi. Cezayirli Hasan Paşa'nın yanında çalıştı. Cezayirli Hasan Paşa Kaptan-ı Derya olunca Yusuf Paşa'yı hazinedar yaptı. 1785 yılında vezir...

Koca Yusuf Paşa, Koca Yusuf Paşa
Şebeş Muharebesi
6 yıl önce

Ortasından bir de nehir geçiyordu. Sadrâzam Koca Yûsuf Paşa, serasker Kethüda Cenaze Hasan Paşa ve diğer komutanlarıyla hareket tarzını istişare ettikten...