Nihongo|Kenjutsu|剣術|ken-jutsu, Japon kılıcı katananın kullanımı üzerinde uzmanlaştığı bir geleneksel Japon savaş sanatıdır. Yüzyıllar boyunca ``buşi`` ve ``samuray``lar tarafından kullanılmıştır. ``Kenjutsu`` genelde bir partnerle çalışılan formlardan oluşan bir idman yapısına sahiptir. ``Kata`` adı verilen önceden düzenlenmiş hareket dizileri yardımıyla teknikler öğretilir. Solo olarak ve bir veya daha fazla kişiyle yapılan ``kata`` çeşitlerine sahiptir. Birden fazla kişiyle yapılan katalara Kenşi Kata`` denir. ``Kenjutsu`` öğrenen kişiye Kenşi`` adı verilir.
``Kenjutsu``da asıl önemli olan çalışılan ``koryu``(eski ryu)nun öğrencilerine Japon kılıcıyla ne çeşit klasik silahlara karşı eğitim verdiğidir. Bu nedenle ``kenjutsu`` bütün klasik Japon kılıç okulu öğretisinin önemli bir yüzüdür. ``Kenjutsu``da kuşak renkleri yoktur , bunun yerine kuşakların deshi`` , renshi`` , kyoshi`` ve hanshi`` gibi ünvanları vardır.
Bugün birçok ``koryu`` okulları öğretilerinin bir parçası olan ``kenjutsu`` eğitimi vermeye devam etmektedir. Ve bazıları çok az bir miktar da olsa daha da iyiye gitmektedir. Yagyu Shinkage ryu`` , Kashima Shinto ryu`` , Kashima Shin ryu`` , Kashima Shinden Jikishinkage ryu`` ve Hyoho Niten Ichi ryu`` gibi ünlü ``ryu``lardan bazıları hala varlıklarını sürdürmektedirler. Ve dünyanın farklı yerlerindeki dojolarda eğitimleri verilmeye ve öğretileri yaşatılmaya devam edilmektedir. Bu ``ryu``lardan bazılarının ilk ortaya çıkışı Tokugava Şogunluğunun ilk yıllarına kadar dayanmaktadır. ``Maniwa Nen ryu`` (1368`de bulundu) gibi bazı ryuların ilk bulunduğu zamanlar 14. yy.a kadar gerileyebilir. Bu ryulara örnek olarak gösterilebilecek olan ryulardan bazılarının isimleri ve bulunduğu tarihler şöyle : ``Tatsumi ryu`` (Eişo dönemi 1504-1521) ve ``Kashima Shin ryu`` (yaklaşık olarak 1450 yılı)
Tarih boyunca Japonlar kılıcın önemini kavradıkça kılıç kullanımı da gelişmiştir ve binlerce farklı ``ryu`` ortaya çıkmıştır. Öyle ki bir insan ömrü boyunca tüm ryuları öğrenmeye kalksa ryuların hepsini öğrenmeye ömrü yetmez. Özellikle Edo döneminde Japonya`da binlerce ``kenjutsu`` ryusu bulunurken , Meiji dönemindeki teknolojik gelişmeler ve batılılaşmanın etkisiyle kullanılabilirliğini kaybederek kenjutsu öğreten okul sayılarında büyük bir azalma olmuştur. Bugün dünya genelinde çok az sayıdaki dojolarda halen bazı ryular öğretilmektedir. Japonya`da kenjutsu öğreten dojo sayısı ise bugün 20-25 civarındadır. Türkiye`de ise sadece İstanbul Kadıköy`deki Shibumi Dojo'''da kenjutsu eğitimleri verilmektedir. ``Shibumi Dojoda ``Bujin Ken ryu isimli oldukça nadir bulunan bir ryu öğretilmektedir.
Diğer Uygulamalarla Karıştırmak
``Kenjutsu`` , ``iaido`` veya ``iaijutsu`` ile birbirine karıştırılmamalıdır. ``İaijutsu``nun rolü genellikle bir kılıç ile silahlanmış bir düşmana karşı koyabilmek için eğitim vermektir. ``İaijutsu`` tekniklerin mükemmel bir şekilde uygulanmasına izin verir. Daha sonra ``iaijutsu`` partner eşliğinde yapılan ``kata``larda stresin olmamasını sağlar. ``İaijutsu`` , ``kenjutsu``nun içinde yer alan ve kenjutsunun bir parçası olup tamamlayıcı olarak görev yapan teknikler topluluğudur. Bu nedenle ``iaijutsu`` farklıdır.``İaijutsu`` ve ``kenjutsu`` arasındaki genel fark bir ``kata``ya başlarkenki kılıç duruşlarındadır. ``İaijutsu``da başlangıçta kılıç ``saya``(kın)nın içindedir ve kılıç çekerken yapılan kesme hareketleri üzerinde durulur. Genellikle ``koryu`` merkezi ``iaijutsu`` katasında uygulamaların adımlarını düzgünce değiştirmektir. Ve kılıcın sayadan çekilme hızı burada önemlidir. Kenjutsu ile arasındaki fark da kılıcın ``saya``da olup olmamasıdır. ``Kenjutsu``da kılıç ``saya`` dışındadır , çoktan çekilmiştir. Saldırı ve savunma tekniklerinin her ikisi üzerinde de durulur. Bununla birlikte bu farkı tutarsız kılan istisnai kenjutsu kataları da mevcuttur. Bu kenjutsu kataları da iaijutsu katalarının başında olduğu gibi kılıç ``saya``nın içerisindedir.
Gereçler
Kenjutsuda gereçler 500 yıldır çok az bir değişikliğe uğramıştır. Standart pratik aracı meşe ağacından yapılmış bir bokken (katanayla aynı uzunluk ve ağırlığa sahip antreman aracı , başka bir deyişle ``tahta katana``) veya gerçek bir katanadır. ``Kata`` ve ``kenshi kata`` çalışmaları sırasında bokken kullanılırken , gerçek bir katanayla (Sadece ileri seviyedeki ``kenşi``lerin kullanmasına izin verilir) tameshigiri`` adı verilen su emdirilip sarılmış hasırlar veya kalın bambu sarıkları ile katanın gerçek bir hedef karşısında kullanılması hissiyatı verilir. Kenjutsuda kıyafetler geleneksel hakama , keikogi ve obiden oluşur. Kenjutsu tekniklerinde hamleler çok güçlüdür ve rakibi öldürmek üzere yapılır. Kol ve bacaklar yerine gövde ve boyna hamle yapılır. Amaç kesin ölümdür , uzun süren çarpışmaların yeri yoktur.Bokken sadece bir pratik aracı olarak görülmemelidir. Zira ``bokken`` ile gerçek bir katana sahibi rakiplerinin karşısında durabilen kılıç ustaları olduğu gibi , ``bokken`` ile gerçek bir ``katana`` sahibi rakiplerini alt edebilen kılıç ustaları da vardır (bkz. Miyamoto Musaşi).
``Bokken``in stili nasıl bir dizayna sahip olduğuna bakılarak anlaşılır. Boy ve ağırlıkları bu dizaynı oluşturan unsurlardır. Ryuların tekniklerine uygun çeşitli bokkenler kullanılır. İki ayrı ryuya bağlı olan iki farklı kenşinin kullandığı ``bokken``ler birbirinden farklıdır. Örneğin çok ince ve hızlı bir yapıya sahip olan Yagyu bokken``i süratli ve hafif teknikleri olan Yagyu Shinkage ryu``su için uygun olan ``bokken`` iken ; daha ağır ve düz olan Kashima Shin bokken``i sivri yapısı ile ağır ve sert teknikleri olan Kashima Shin ryu``su için uygun olan ``bokken``dir.
Bazı ``ryu``larda yaşça küçük olan öğrenciler için shinai adı verilen deri veya kumaşla kaplanmış bambudan yapılmış bir pratik aracı kullanılır. Fukuro shinai`` daha çok kendo çalışmalarında kullanılsa da bazı kenjutsu ryuları da bu tür durumlarda ``shinai``yi tercih edebiliyorlar.
Nitojutsu
Bazı kenjutsu ryuları çalışmalarında çift kılıç kullanırlar. Bir elde uzun kılıç olan odaçi`` , diğer eldeyse kısa kılıç olan kodaçi`` bulunurdu (Geçmişte samuraylar da çift kılıç taşırlardı , buna uzun kılıç daito`` ve kısa kılıç shoto`` kelimelerinden türetilmiş daisho`` ismi verilirdi. Bu savaşçının onurunu simgelerdi. Ancak tüm samuraylar çift kılıcı aynı anda kullanmazdı , sadece çift kılıcı aynı anda kullanan ryulara sahip olan samuraylar kullanırdı). Bu çift kılıç tekniğine Nitojutsu`` denirdi. Bu tekniği ilk bulan kişiyse 1584-1645 yılları arasında yaşamış olan tarihteki en ünlü samuraylardan biri olan Miyamoto Musaşi idi. Bulduğu bu tekniği kendi kurmuş olduğu Hyoho Niten Ichi ryu`` adlı ryusunda geliştirdi. ``Nitojutsu`` sadece ``Musaşinin ryusunda olan bir teknik değildir. Zira diğer ryularda da yer alır. Sadece ilk bulan Miyamoto Musaşi`dir ve ilk kez onun ryusunda yer almıştır. Muromaçi döneminin ilk yıllarında bulunmuş olan ``Tenshin Shoden Katori Shinto ryu ve Eişo döneminde bulunmuş olan ``Tatsumi ryuda da ``nitojutsu`` teknikleri yer alıyordu.Ryular(Okullar)
``Ryu`` kelime anlamıyla ``okul`` manasına gelmektedir. Kenjutsu bir ryular topluluğudur. Bilinen ilk sistematik yapıya sahip olan ryu 800 yılında kurulmuştur. Ve tarih boyunca binlerce ryu kurulmuştur. Özellikle 16. yy. teknik ve felsefi açıdan en zengin dönemdir kenjutsu için. Her okul oldukça tutucudur. Tekniklerini kendi ryusu dışındakilerle asla paylaşmazlar. Bugün çok az sayıda ryu kalmış olsa da çalışmaları en iyi şekilde yapılmaya devam edilmektedir. Günümüzde hala eğitimi verilen ve tanınmış ryulardan bazıları şunlardır:- Araki ryu
- Hoki ryu
- Hontai Yoshin ryu
- Hozoin ryu
- Hyoho Niten Ichi ryu
- Jigen ryu
- Kashima Shin ryu
- Kashima Shinto ryu
- Mugai ryu
- Muso Jikiden Eishin ryu
- Muso Shinden ryu
- Ono-ha Itto ryu
- Owari Kan ryu
- Shinto Muso ryu
- Seishin ryu
- Tendo ryu
- Tennen Rishin ryu
- Tenshin Shoden Katori Shinto ryu
- Yagyu Shinkage ryu
Disiplinler
Kaynakça
- Classical Warrior Traditions of :Japan - 3 ciltlik set (Diane Skoss) Koryu kitapları
Koryu Bujutsu: Classical Warrior Traditions Of Japan ISBN 1-890536-04-0
Sword & Spirit: Classical Warrior Traditions Of Japan, Volume 2 ISBN 1-890536-05-9
Keiko Shokon: Classical Warrior Traditions of Japan, Volume 3 ISBN 1-890536-06-7
- Bu makale İngilizce ve Almanca Vikipedi`den çevrilerek derlenmiştir.
Linkler
Kenjutsu