Tarihçe
Erivan ve Aras boylarını hakimiyetleri altına alıp burada yaşayan kavimlere URATRA denilmektedir. Kağızman Urartu'MENUA'nın Deli Baba Yazılıtaşında Khaldırıulkhi'nin Toprakkale Mahallesinin şimdiki yeridir. Kağızman ve civarında URAT'uların en parlak devirleri Uratu kralı MENUA zamanındadır. Bu devirlerden kalan kitabeler Başbulak'da, Kağızman’da, Hasankale de ele geçmiştir. Uratular’ın yazıları çivi yazısı idi. Dinleri ise bütün Türk kavimleri gibi üç tanrılı din idi.Daha sonraları Sakalar ve İskit Türkleri bunları ortadan kaldırıp uzun zaman Aras vadilerinde hüküm sürdüler.Kağızman da yerleşmiş Türklerin Kavimlere, Boylara, Beyliklere, Sancaklara ayrılması nedeni ile çeşitli isimler almışlardır.
Selçuklular Anadolu’ya hakim olduktan sonra Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde yaşayan yabancıları temizlemeye karar verdiler. Bu tarihte Selçukluların başında Tuğrul bey vardı. Tuğrul Bey bir çok beylikleri hakimiyeti altına aldıktan sonra 1063 yılında öldüğü zaman yerine tarihimizin en büyük kahramanlarından Alparslan geçti. Alpaslan' ın birici seferi 1064 tarihinde Serhat Çukuru diye adlandırılan Kars, Kağızman, Tuzluca, Iğdır bölgelerine geldi. Bu bölgenin halkı Alpaslan'ı çok sevip ona gönülden bağlandılar. Bu bölgede halen bir köyümüz olan Nakşivan'a yerleştiler. Alpaslan oğlu Melikşah'ı Ani şehrindeki Rumlar üzerine gönderdi. İkinci seferi Erzurum üzerine yürümesi oldu. Alpaslan'ın üçüncü seferi cihan tarihinin dönüm noktası olan 1071 Malazgirt Zaferidir. Bu savaşta koca Bizans ordusunu yenerek imparatoru esir aldı. Böylece Kağızman, Kars ve bu bölgeler Alpaslan tarafından fethedilmiş Türklerin eline geçmiş oldu. 1374'te Karakoyunlular, 1386'da Timur,1405'te tekrar Karakoyunlular,1486'da Akkoyunlular egemenliği altına girer.
1534 Tarihinde Yavuz Sultan Selim' in Çaldıran Zaferi ile Doğu Anadolu ve Aras boyları yani Kağızman ve bölgesi Osmanlı İmparatorluğu'na katılmış oldu. Kars Eyaletine bağlı bir sancak beyi olarak kaldı. Keçvan (Artaker) kalesinin onarılışı,Çarşı Mahallesindeki Narinkale'nin yapılışı bu dönemde gerçekleştirilir. İlçe birsüre sonra sancak merkezi olur.
93 harbi diye anılan 1877-1878 Osmanlı –Rus Savaşlarının sonunda Berlin Muhadesiyle Kars, Kağızman, Ardahan ve Artvin Sancaktarları Ruslara terk edildi. 40 yıl kadar vatan dışında kalan Kağızman bilhassa son iki yılını çekilmez esaretler içinde geçirmiştir. Son bu iki yıl içinde Ermenilerin yapmadıkları kalmamıştır, Namustan, ırzdan, gebe kadınların öldürüp karnından çıkardıkları yavruları süngülerin uçlarına takıp bayram havası yapan bu namussuz, vicdansız alçaklara karşı Kağızman'lı Ali Rıza ATAMAN komşu ilçelerden Tuzlucalı, Şamil Ayrım oğlu Iğdırlı Kerem GÜNEŞ ile aralarında işbirliği yaparak Erzurum’daki 15, Kolordu Komutanı Kazım KARABEKİR ile temas kurarak bu bölgede çete kurmayı ve düşmana saldırmayı tertiplemişler. Tüm Kağızmanlılar acılar çekmiş ve binlerce kişi bu vatan uğrunda şehit olmuştur. Kağızman’ın kurtuluşunda ilk ilçeye giren kurşun yağmuru altında bayrağımızı hükümet binasına çeken Kağızmanlı Avcı Mahmut'tur. Bu kahramanın abidesi Kağızman'a dikilmiştir. Vatan ve namus uğrunda canlarını seve seve feda eden kahramanlarımız 27 Kasım 1920 gecesi sabaha karşı Kağızman'ı tamamen düşmanlardan temizlemişlerdir.
Coğrafi bilgiler
Kağızman 1972 km² lik bir alana sahiptir. Yükseklik farklılıkları ilçe içinde fazladır. Bu yükseklikler 1100-1600 m arasında değişmektedir. Kuzeyinde Kars merkez ve Selim, doğusunda Tuzluca, Digor, batısında Sarıkamış, güneyinde ise Ağrı merkez ile komşudur. Kars il merkezine 76 km uzaklıkta, Aras vadisindeki bir birikinti kesiti üzerinde yerleşmiş durumdadır.İlçe coğrafi bakımdan henüz tektonik oluşumunu tamamlamamıştır. Faylar ve kırıklar üzerinde yerleşilmiştir. Dolayısıyla zaman zaman yörede depremler tehlikeli olmaktadır. 1104-1962 yılları arasında 13 deprem olmuştur. Diğer taraftan düşme, kayma ve sürünme şeklinde kütle hareketleri olmaktadır. Kötek, Çallı civarında kaya düşmesi, Camuşlu-Kozlu, Yenice-Taşburun ve Akdam köyleri civarlarında heyelan görülmektedir.
Nüfus
1980 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezi nüfusu 11.517 kişi, köylerin nüfusu 33.942 kişi olmak üzere toplam nüfus 45.459 kişidir.1985 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezi nüfusu 14.855 kişi, köylerin nüfusu 35,312 kişi olmak üzere toplam nüfus 50.167 kişidir.
1990 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezinin nüfusu 15.274 kişi, köylerin nüfusu 33.855 kişi olmak üzere toplam 49.129 kişidir.
1997 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezinin nüfusu 15.818 kişi, köylerin nüfusu 27.273 kişi olmak üzere toplam nüfus 43.091 kişidir.
2000 yılı genel nüfus sayımı kesin olmayan sonuçlarına göre ilçe merkezinin nüfusu 21.700 kişi, köylerin nüfusu 27.431 kişi olmak üzere toplam nüfus 49.131 kişidir.
Görüldüğü üzere gerek yaşanan terör olayları gerek iş kaynaklarının olmayışı yaşanan geçim sıkıntıları nedeniyle oluşan göçler ilçe nüfusunda gözle görülür bir azalmaya sebep olmuştur.
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce