Son araştırmalara göre Köroğlu hakkında ilk doğru bilgi veren Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde onun Anadolu’nun kuzeybatı taraflarında eşkıyalık etmiş, şöhretli bir haydut olduğunu kaydediyor. Diğer yandan Başbakanlık Arşivinde bulunan bazı vesikalarda asıl adı Ruşen Ali olan, Köroğlu diye şöhret kazanmış bir Celali eşkıyasının 16. asır sonlarında Bolu taraflarında faaliyette bulunduğu doğrulanmaktadır.
Fakat İran Seferine katılışı sebebiyle Köroğlu’nun şöhreti ve hatırası daha çok Doğu Anadolu bölgesinde yayılmış ve yaşanmıştır. Doğu illeri halkı, masalımsı bir ifadeyle, onu dağ başlarında yaşayan, zulmeden zenginlerin cezasını verip, mallarını fakirlere dağıtan bir kahraman olarak tanıyıp sevmektedirler.
Diğer yandan eşkıya Köroğlu bir taraftan savaş destanları, mersiyeler, kahramanlık şiirleri, öte yandan ince duygulu aşk şiirleri söyleyerek sanatında adeta iki ayrı şahsiyeti birleştirmiş bir halk şairidir.
Sesinin kuvveti, sözünün sağlamlığı ile birinci sınıf saz şairlerinden olduğu şu koçaklamasında açıkça görülmektedir:
Mert dayanır namert kaçar Meydan gümbür gümbürlenir Şahlar Şahı divan açar Divan gümbür gümbürlenir
Yiğit kendini öğende Oklar menzili döğende Kılıç kalkana değende Kalkan gümbür gümbürlenir
Ok atılır kal’asından Hak saklasın belasından Köroğlu’nun narasından Her yan gümbür gümbürlenir
Köroğlu Destanı
Köroğlu Destanı Türk Destanları içinde en geç teşekkül eden, diğerlerine göre çok yeni bir destanıdır. Türklerin, bu günkü büyük ve son yurdumuzun olan ve bunun içinde de her Türk için çok büyük bir değer taşıması, üzerinde hayatından fazla titremesi lazım gelen Anadolumuzda yerleşmesinden sonra meydana gelmiş olması Köroğlu Destanının bugüne kadar aynı tesir ve kuvvete yaşamasına sebep olmuştur. Hala Anadolu ve Rumeli Türkü, Köroğlu Destanını bilir ve anlatıldığı zaman heyecanlanır.Aşağıdaki tanınmış dizeleri yazılmıştır:
Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır
Ok gıcırtısından, kalkan sesinden
Dağlar sada verip seslenmelidir
Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Tüfek icat oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır.
Köroğlu düşer mi eski şanından
Ayırır çoğunu er meydanından
Kırat köpüğünden düşman kanından
Çevre dolup şalvar ıslanmalıdır
Bu destan Yaşar Kemalin Üç Anadolu Efsanesi yapıtında günümüz yazın edebiyatına aktarılmıştır.
mirza.baku - 2 yıl önce