Jerome Cardan

Kısaca: Gerolamo Cardano ya da Girolamo Cardano (İngilizce Jerome Cardan, Latince: Hieronymus Cardanus) (24 Eylül 1501, Pavia - 21 Eylül 1576, Roma), İtalyan Rönesans matematikçisi, fizikçi, astrolog ve hekimdir. Leonardo da Vinci'nin arkadaşı da olan matematiksel yetenekli Avukat Fazio Cardano'nun gayri meşru oğludur. ...devamı ☟

Jerome Cardan
Jerome Cardan



Gerolamo Cardano ya da Girolamo Cardano (İngilizce Jerome Cardan, Latince Hieronymus Cardanus) (24 Eylül 1501, Pavia - 21 Eylül 1576), İtalyan Rönesans matematikçisi, fizikçi, astrolog ve hekimdir.

Leonardo da Vinci`nin arkadaşı da olan matematiksel yetenekli Avukat Fazio Cardano`nun gayri meşru oğludur.

Cardano, Milano`da (1539) Practica Arithmetica`yı basıma hazırladı. Cardano, Tartaglia`yı davet etti ve birçok ısrardan sonra ondan 3. dereceden denklemin sonucunu nasıl çözülebileceğini öğrendi. Tartaglia`dan aldığı bu bilgiyi kendisi kitabında basana kadar gizli kalacağı üzerine Cardano`dan söz aldı, ancak Cardano sözünü tutmadı. 1545`de cebir alanında ilk Latince bilimsel eser olan Ars Magna`yı (büyük sanat) yayımaladı.

Cardano bazı belli küplere uyguladığında garip şeylerin olduğunu fark etti. x³=15x+4`ü çözerken -121`i içeren bir ifade buldu. Cardano negatif bir sayının kare kökünün alınmayacağını biliyordu. Ayrıca denkleminin çözümlerinden birinin x=4 olduğunu biliyordu. Bu zorluğu düzeltmek için 4 Ağustos 1539`da Tartaglia`ya bir mektup yazdı. Tartaglia tam olarak anlayamadı. Ars Magna`da Cardano, benzer bir soruyu çözmek için karmaşık sayılarla ilgili bir hesaplama verdi. Fakat gereksiz olduğu kadar anlaşılması da zor olan hesabını kendi de tam olarak anlayamadı.

Tartaglia, Cardano`ya 3. dereceden denklemleri nasıl çözeceğini gösterdikten sonra Cardano kendi öğrencisi olan Lodovico Ferrari`yi 4. dereceden denklemleri çözmesi için cesaretlendirdi.

Ferrari, bu tür problemleri çözmede bulunan metotların belki de en şık olanıyla 4. dereceden denklem çözmeyi başardı. Cardano Ars Magna`da 4. dereceden denklemlerin 20 türünü bastı.

Çeşitli mekanik araçlar buldu. Bunlardan bazıları: ``şifreli kilit``, bir şifre çalışması olan ``kardan ızgarası``, ``çapraz mavsallı yatak`` vb. dir. Çapraz mavsallı yatak (istavroz) dönme hareketinin, değişik açılarda iletişimini sağlayan bir aygıt olup günümüz araçlarında da , bağlantıyı sağlayan mile Cardano`nun anısına "Kardan Mili" adı verilmiştir.

Hidrodinamik konusunda çeşitli teorileri vardır. "Sonsuz hareket olanaksızdır" teorisini ortaya atmıştır.

  • 1550 yılında Bilim konularını içeren 2 adet ansiklopedi yayınladı.
  • 1551 yılında kehribarın bazı hafif maddeleri çektiğini fark ederek elektrik ile manyetizma arasında ilk bağlantıyı kurdu.
  • İşitme engelliler eğitimi konusunda çalışmaları vardır.
  • Cardano ayrıca iyi bir kumarbaz ve satranç oyuncusuydu. 1560 yılında "Şans Oyunları" adında bir kitap yazdı. Ancak bu kitap , ölümünden sonra 1663 yılında yayınlandı.


Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Jerome Cardan Resimleri