Jean-Jacques Dessalines (d. 20 Eylül 1758 - ö. 17 Ekim 1806), 1804`te ülkesinin bağımsızlığını ilan eden Haiti imparatoru.
Batı Hint Adalarındaki Fransız sömürgesi olan Saint-Domingue`ye (Haiti) köle olarak getirildi.Siyah olan efendisinin yanında tarım işçisi olarak 1791`e değin çalıştıktan sonra, Fransız Devrimi`nin doğurduğu kargaşadan yararlanarak başlatılan köle ayaklanmasına katıldı.Sonraki 10 yıl içinde, Fransa`daki devrimci hükümete bağlılığını bildirerek kendini Saint-Domingue genel valisi ilan eden Siyah önder Toussaint-Louverture`ün yardımcılığına getirildi.Sömürgeyi yeniden ele geçirmek amacıyla Napolyon Bonapart`ın gönderdiği Fransız birlikleri 1802`de Toussaint`i devirince Dessalines yeni yönetime boyun eğdi.Ama 1803`te Napolyon`un, 1794`te Konvansiyon`da alınan bir kararla kaldırılan köleliği yeniden kurmak istediğini ilan etmesi üzerine, öteki Siyah ve mulatto (Avrupalı-Afrikalı karışımı) önderlerle birlikte Fransız yönetimine karşı mücadeleye girişti.İngilizlerin de yardımıyla Fransızların Saint-Domingue`dan atılmasından sonra, Dessalines genel vali oldu ve 1 Ocak 1804`te Saint-Domingue`nin bağımsızlığını ilan ederek ülkenin Aravak dilindeki adı olan Haiti`yi benimsedi.Aynı yılın Eylül ayında I. Jacques adıyla kendisini imparator ilan etti.
Dessalines, Toussaint`in izlediği politikaların çoğunu olduğu gibi sürdürdü.Bu arada, ülkenin yeniden geçimlik ekonomiye dönmemesi için plantasyonlarda uygulanan angarya sistemini de korudu.Beyazlara karşı, Toussaint`den çok daha acımasız davrandı; beyazların topraklarına el koyarak mülk sahibi olmalarını yasakladı.Belki de olası bir Fransız istilasında beyazların beşinci kol işlevi göreceğinden korktuğu için, binlerce kişinin yok edildiği operasyonlar düzenledi.Bu kırımlar, beyazların mülk sahibi olmasını yasaklayan ve yüzyılı aşkın süre yürürlükte kalan yasalarla birlikte, nüfusun yüzde 80`ninden çoğunu oluşturan beyazların siyahlar üzerinde egemenlik kurmasını engelledi.Melez önderlere karşı da ayrımcı bir tutum sergileyen Dessalines, bunlardan Alexandre Sabes Petion`un başını çektiği bir ayaklanmayı bastırma girişimi sırasında öldürüldü.Ölümünden sonra Haiti, Petion ile Siyah önder Henri Christophe arasında paylaşıldı.
