İdris-I Bitlisi

Kısaca: Osmanlı tarihçisi ve devlet adamı. Bitlis’de doğdu. Doğum târihi kesin olarak bilinmemektedir. Babası Hüsâmeddîn Ali Bitlisî, Ahmed-i Yesevî yoluna mensûb veya Dede Ömer Rûşenî’nin talebelerinden olup, uzun zaman Akkoyunlu sultânı Uzun Hasan’ın dîvânında nişancılık yapmıştır. İdrîs-i Bitlisî, Kânûni Sultan Süleymân Hân’ın tahta çıktığı 1520 (H. 926) târihinde İstanbul’da vefât etti. Eyyûb Sultan’da İdrîs köşkü civarında Bülbül deresi tarafında bir set üzerine defnedildi. ...devamı ☟

İdris-i Bitlisi On beş ve on altıncı yüzyıl Osmanlı alim ve devlet adamlarından. Bitlis’te doğdu, fakat doğum tarihi belli değildir. Babası Hüsameddin Ali Bitlisi, alim ve faziletli bir şeyhti. Akkoyunlu Sultanı Uzun Hasan’ın divanında uzun zaman nişancılık yaptı.

İdris-i Bitlisi ilk ilim tahsilini babasından yaptı. Çeşitli alimlerden de ilim tahsil etti. 1490 senesine kadar Uzun Hasan’ın oğlu Yakub Beyin divan hizmetinde bulundu. Osmanlı Sultanı İkinci Bayezid Han tarafından İstanbul’a davet edildi. Bu sırada Şah İsmail fitnesine “Mezheb-i na-hak” (Batıl Mezheb) diye tarih düşürdü. Şah İsmail bunu duydu. Keskin zekası ile Şah İsmail’e çok güzel cevaplar vererek zulmünden kurtuldu. Hizmetine girmesi için yaptığı teklifi reddetti. Osmanlı ülkesine gitti. Sultan İkinci Bayezid Han, ona mühim vazifeler verdi. Arap ve Acem kazaskerliğine tayin etti ve ondan bir Osmanlı tarihi yazmasını istedi. O da bu emre uyarak Farisi manzum 80.000 beyitlik Heşt-Behişt adında bir eser telif etti.

Yavuz Sultan Selim Hanın da hizmetinde bulunan İdris-i Bitlisi, Sultan’ın İran (Çaldıran) Seferinde bulundu. Sultan Selim namına bütün Doğu Anadolu bölgesini ve Mardin’i fethetti. Urfa ve Musul’un fethinde mühim rol oynadı. Bölgenin iç işlerini tanzim etti. Mısır Seferine de katıldı.

Nesir ve nazımda güçlü bir kaleme sahipti. Eserlerini Arapça ve Farsça yazmıştır.

Yaşadığı asrın ileri gelen alimlerinden olan İdris-i Bitlisi’nin sohbetlerine padişahlar, devlet ileri gelenleri büyük ilgi gösterirlerdi. Bir müddet Yavuz Sultan Selim Hanın sohbet arkadaşlığını yaptı. 1520 (H.926) senesinde Yavuz Sultan Selim Hanın vefat ettiği sene vefat etti. Eyüp Sultan’da Bülbül Deresi tarafında bir set üzerine defnedildi.

Eserlerinden bazıları: Münazara-i Savm u İyd, Mecmuat-ül-Fevaid-il Müteferrika, Heşt Behişt (İlk sekiz Osmanlı padişahı hakkındadır).

İlgili başlıklar

  • Türk Devlet ve Siyaset Adamları
  • Sadrazamlar
  • Müslüman Türk devletleri
  • İlgili konular

    arapça yavuz sultan selim

    Bu konuda henüz görüş yok.
    Görüş/mesaj gerekli.
    Markdown kullanılabilir.

    İdris-i Bitlisî
    3 yıl önce

    kurtarılmasında hizmeti geçti. Padişahın emriyle Fırat-Dicle Seferi başladı. İdris-i Bitlisi de Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da aşiret beyleri ile görüşüp onları Osmanlı...

    1520
    3 yıl önce

    1466) Alonso Álvarez de Pineda, İbyol kâşif ve haritacı (d. 1494) İdris-i Bitlisi, Kürt asıllı siyasetçi ve Osmanlı devlet adamı (d. 1452/1457) Neşrî...

    1520, 1470, 15. yüzyıl, 1515, 1516, 1517, 1518, 1519, 1521, 1522, 1523
    Kumköprü, Akyazı
    6 yıl önce

    yağdırır. Ünlü Molla Ahmedi Bate, Yazar ve ozan Ali Hariri ile Vezir İdris Bitlisi Neyranlıdır. Şıhbızın Aşireti ile Reşketi Aşiretleri arasında süre gelen...

    Kumköprü, Akyazı, 1984, 1989, 1994, 1997, 1999, 2000, 2004, 2007, Adapazarı, Akyazı, Sakarya
    Vahit Kiler
    3 yıl önce

    söylemleri dikkat çekmiştir. Tarihi ve kültürel değerler açısından 'İdris-i Bitlis Tepesi' isim talebi olsa da Kiler Holding'in en iddialı yatırımlarından...

    Bıyıklı Mehmed Paşa
    6 yıl önce

    bulunmaktaydı. Sağ kanatta ise Karaçinoğlu Ahmed Bey, Pir Hüseyin Bey ve İdris-i Bitlisi gibi kumandanlarla birlikte Kürt aşiretleri, beyleriyle birlikte bulunuyordu...

    Barzani Aşireti
    3 yıl önce

    (بارزانی), Ahmed Barzani, Molla Mustafa Barzani, Mesud Barzani ve yeğeni İdris Barzani'nin mensup olduğu Kuzey Irak'taki Kürt aile. Bu aile 19. yüzyılda...

    Diyarbekir Eyaleti
    3 yıl önce

    Mevlana İdris-i Bitlisi'den yardım istemiştir. Dönemin Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim durumu kendisine bildiren Mevlana İdris-i Bitlisi'yi bu işle...