Hüseyin Paşa (Amcazade)

Kısaca: Hüseyin Paşa (Amcazâde) Osmanlı sadrâzam ve devlet adamlarından. Köprülü Mehmed Paşanın kardeşi Hasan Ağanın oğlu olup, doğum târihi belli değildir. Yeğen Hüseyin Bey nâmı ile de tanınmaktadır. ...devamı ☟

Hüseyin Paşa (Amcazade) Osmanlı sadrazam ve devlet adamlarından. Köprülü Mehmed Paşanın kardeşi Hasan Ağanın oğlu olup, doğum tarihi belli değildir. Yeğen Hüseyin Bey namı ile de tanınmaktadır. İlk defa Sadrazam Kara Mustafa Paşanın giriştiği Viyana Seferinde bulundu. 1684 yılında Beylerbeyi payesiyle Şehrizor eyaleti valiliğine gönderildi. 1689 yılında vezir oldu. Sadaret kaymakamlığı, kaptan-ı deryalık, Sakız muhafızlığı, Adana valiliği ve Belgrad muhafızlığı gibi vazifelerde bulunan Hüseyin Paşa, Sultan İkinci Mustafa’nın Zenta sefer-i hümayununa katıldıktan sonra, 18 Eylül 1697’de sadrazamlığa getirildi. Hüseyin Paşa ilk olarak 1683 yılından beri müttefik Avrupa devletlerine karşı devam eden harbe son vermek istedi. Bu suretle Almanya, Venedik ve Polonya ile sulh yaparak Karlofça Antlaşmasını imzaladı.

On altı sene süren savaş, tabii olarak memleketin iktisadi bünyesini bozmuştu. Osmanlı maliyesi buhranlı zamanlar geçirdiği gibi, artan vergiler de halkı zor durumda bırakmıştı. Amcazade Hüseyin Paşa, halkın kalkınması ve çalışma sahasına atılması için savaş sebebiyle alınan bazı vergileri kaldırdı ve bakaya kalanları da affetti. Bu hal çiftçilere rahat bir nefes aldırttığı gibi sanayinin gelişmesine de yol açtı. Amcazade’nin ehemmiyetle takip ettiği işlerden birisi de Yörük ve Kürt aşiretlerinin iskanı oldu. Antalya, Alaiye, Manavgat, Urfa ve Malatya taraflarına yapılacak bu iskan hareketiyle, bölgede zirai faaliyet büyük ölçüde artacaktı.

Amcazade Hüseyin Paşa, Kaptan-ı derya Mezomorto Hüseyin Paşa ile el ele vererek deniz kuvvetlerini esaslı bir şekilde ıslaha çalıştı. Donanmada kalyon esası kat’i surette kabul olunarak, çektiri yani, kürekli donanma usulü terk edildi. Böylece Osmanlı donanması,Akdeniz’in en kuvvetli donanmasına sahip olan Venediklilere karşı üstün vaziyete geçti.

Bu sayede Akdeniz sahil ve adalarında sükun ve emniyet tesis edildi. Beş sene süren sadareti devrinde adli, mali, askeri ve ekonomik durumu büyük ölçüde düzeltmeye muvaffak olan Amcazade, 1702 yılında vazifesinden ayrıldı. Aynı yılın sonlarında da vefat etti. Vefat ettiğinde 60 yaşındaydı.

Amcazade Hüseyin Paşa, devlet işlerine ve memleket ahvaline vakıf, tedbirli ve ileri görüşlü bir devlet adamı idi. Adam yetiştirmeği sever, meziyetli ve kabiliyetli insanları himaye ederdi. Cömert olup her gün ihtiyaç sahiplerine 1000 akçe ve yılda bir defa da fakirlere 500 kese para dağıtırdı. Başta şair Nabi ve tarihçi Mustafa Naima olmak üzere devrinin ileri gelen bütün ilim adamlarına refah içinde çalışabilmeleri için her türlü yardımda bulunmuştur. Nitekim Naima; Ravzatü’l Hüseyin adındaki muazzam eserini Hüseyin Paşa’ya ithaf etmişti. Amcazade Hüseyin Paşa tarafından yaptırılan ve zamanımıza kadar gelen en büyük eser, Anadolu hisarı ile Kanlıca arasındaki yalıdır. Bir çok hayır eserleri arasında Saraçhane başındaki mescid, medrese, mektep, kütüphane ve çeşmesi dikkat çekmektedir.

İlgili başlıklar

  • Türk Devlet ve Siyaset Adamları< li> Sadrazamlar
  • Müslüman Türk devletleri
  • Bu konuda henüz görüş yok.
    Görüş/mesaj gerekli.
    Markdown kullanılabilir.