Hurriler

Kısaca: Anadolu’da devlet kurmuş eski bir kavim. Milattan önce 3000 yıllarında Anadolu’da oturan Hurriler, M.Ö. 2000 yıllarında Kuzey Mezopotamya, Suriye, Filistin ve Kilikya’da Mitanni ve Kizzuwatna krallıklarını kurdular. Mîlâttan önce 1300 yıllarında Mısır’a giren Hiksoslar, Hurrileri de hâkimiyetleri altına aldılar. Hurriler Musul çevresinde oturan Asya kökenli Subarular’ın torunlarıdır. ...devamı ☟

Hurriler
Hurriler

Anadolu’da devlet kurmuş eski bir kavim. Milattan önce 3000 yıllarında Anadolu’da oturan Hurriler, M.Ö. 2000 yıllarında Kuzey Mezopotamya, Suriye, Filistin ve Kilikya’da Mitanni ve Kizzuwatna krallıklarını kurdular. Milattan önce 1300 yıllarında Mısır’a giren Hiksoslar, Hurrileri de hakimiyetleri altına aldılar. Hurriler Musul çevresinde oturan Asya kökenli Subarular’ın torunlarıdır.

Van Gölü çevresinde güçlenen ve ilk savaş arabalarını kullanan Hurriler, güneye inip 2000 yıllarında Kuzey Mezopotamya, Suriye ve Filistin’e kadar yayılan bir devlet kurup, Asurlular (M.Ö. 3000.612), Akadlar (M.Ö. 2725-2545),Birinci Babil Devleti (M. Ö. 2100-1800), Mısır Orta Krallık Devri (M.Ö. 2065-1600), Üçüncü Ur Sülalesi (M.Ö. 2000-1960), İsin Larsa Devri (M.Ö. 1960-1735), Hititler (M.Ö. 1900-700) devletleriyle münasebette bulundukları yapılan arkeolojik kazılar sonucu elde edilen kaynaklardan anlaşılmıştır. Kilikya (Çukurova’da) Kizzuwatna Krallığını kuran Hurrilerin Mittanni kolu da, Milattan önce 16 ve 14. yüzyıllarda Yukarı Dicle ile Fırat Nehirleri arasına hakim oldular. Hurri-Mittanni Devleti adı da verilen bu devlet, milattan önce 13. yüzyılda Mısır’daki Hiksosların hakimiyeti altına girdiler.

Hititler döneminde Anadolu yarımadasının güneyinde Luviler, Paflagonya Bölgesinde Palalar ve diğer bölgelerde Arzava, Kizzuvatna ve Ahhiyava krallıkları bulunuyordu. Bu devletlerden başka Hurriler ve Mitanniler de aynı dönemde Güneydoğu Anadolu’da özgün uygarlıklar yaratmışlardır. Hurrilere ilk önce M.Ö. 3. binin sonlarında Mardin dolaylarında rastlanmaktadır. Urkis şehrinde bir tapınağın kurulması ile ilgili belge şimdi Louvre Müzesindedir. Tunçtan bir aslan heykelciğinin koruduğu bir taş levha üzerine arkaik çivi yazısı ile kazınan yazıt M.Ö. 2300 yıllarına aittir. Hurriler önceleri M.Ö. 2. binin ilk yarısında kısa yaşamlı küçük beylikler kurmuşlardır. Daha sonra M.Ö. 1500-1250 arasında Hurriler tarafından kurulan Mitanni devleti o dönemde Yakın Doğu’nun Mısır’dan sonra gelen ikinci büyük gücü olmuştur. Mitanni kralları aynı dönemde hüküm süren Mısır kralları ile mektuplaştıklarından bu dönem hakkında oldukça fazla bilgi edinmek mümkündür.

Hurrilerin başlıca merkezleri Urfa, Diyarbakır, Mardin ve Kerkük arasındaki bölgede kalan Tell Feheriye, Tell Brak, şagar ve Bazar gibi kentlerdir. Mitanni devletinin kralları Hint-Ari kökenli idiler. Hindistan’a giden bazı Hint-Ari boylarının İran yaylası üzerinden Güneydoğu Anadolu’ya geldikleri ve yerli halk olan Hurrilerle kaynaştıkları tahmin edilmektedir. Mitannilerin at yetiştirme konusunda oldukça bilgili oldukları anlaşılmaktadır. Boğazköy’de bulunan Hititçe yazılmış dört tablette atların yetiştirilmesi hususundaki bilgilerin bir Mitannili tarafından kaleme alındığı bildirilmekte ve Hititçe çevirideki bazı teknik terimler Sanskritçe dilinde verilmektedir. Oldukça kısa süren bir egemenlik döneminden sonra Hitit kralı şuppiluliuma tarafından son verilen Mitanni devleti Hattuşa’ya bağlı bir eyalet haline getirildi. Fakat Hurrilerin etkisi yörede yoğun bir şekilde devam etti.

Hurri-Mittanni Devleti teşkilat, kültür ve medeniyette komşularına benzerdi. Çok tanrılı dine inanırlardı. Ölüleri gömme ve at yetiştirme usulleri eski Orta Asya adetlerine benzerlik göstermektedir. Başlıca Hurri-Mittanni kralları şunlardır: Barratarna, Sausatar, Birinci Artatama, Birinci Sutarna, Artasumara, İkinci Artatama, İkinci Sutarna, Tusratta, Mattiwaza (1275-?).

İlgili konular

anadolu irk

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Hurrice
2 yıl önce

ve 2. binyıllar arasında Anadolu ve Kuzey Mezopotamya’da hüküm süren Hurriler (veya Mitanniler) tarafından konuşulmuş bir dildir. Hurricenin keşfi 1887...

Hurri Uygarlığı
Mitanni
2 yıl önce

1200 yılları arasında Mezototamya'da hüküm sürmüş bir devlettir. Halk Hurrilerden oluşmaktayken, yönetici sınıf büyük oranda taşıdığı isimlerden dolayı...

Yazılıkaya
2 yıl önce

MÖ 13. yüzyılda Hurri dini etkisinin Hitit kraliyet kültü üzerindeki güçlü etkisinin bir göstergesidir. Hava Tanrısı Teşup, Hurri ve Şeri adlı iki kutsal...

Yazılıkaya, Boğazköy, Hitit, Pars, Çorum (il)
Anadolu mitolojisi
6 yıl önce

Anadolu din ve mitolojisi Hatti, Hitit, Luvi, Hurri, Asur, Urartu, Lidya, Frig gibi Anadolu'nun antik halklarının yanı sıra kısmen Ermeni, Türk ve Yunanların...

Teşup
2 yıl önce

Teşup, Hurrilerin gökyüzü ve fırtına tanrısıdır. Hattilerin tanrısı Taru'dan türetilmiştir. Hitit ve Luvi dilinde Tarhun (Tarhunt, Tarhuwant, Tarhunta)...

Kizzuvatna
2 yıl önce

döneminde tam bağımsızlığına kavuştu. Bu dönemde komşuları olan Mitanni-Hurri ve Hitit kralları ile yayılmacılık ile başa çıkmak için bir antlaşma imzaladı...

Anadolu
2 yıl önce

ilk kaynaklar Akad İmparatorluğu tarafından MÖ 24. yüzyılda yazılmıştır. Hurriler ise Anadolu'nun güneydoğusunda yaşamış Urartular ile ilişkili bir halktır...

Anadolu, 1071, Akdeniz, Alp Arslan, Anadolu Beylikleri, Anadolu Selçuklu Devleti, Asur, Asya, Azerbaycan, Bizans, Bizans İmparatorluğu, Türkiye
Humbaba
2 yıl önce

koruyucusudur. Yüzü aslan yüzüdür. Huwawa veya Humbaba Hititler ve Hurriler'de Kupapa'dır, ki Kibele olarak Yunan ve Arap dillerine evrilmiştir. Öz...

Humbaba, Annuna, Arap mitolojisi, Babil mitolojisi, Elohim (tanrılar), Enlil, Gılgamış Destanı, Kingu, Kişar, Kur (mitoloji), Mamitu