Düzenlenme
Bu yol üzerinde yer alan birkaç anahtar enzimin DNA transkripsiyon seviyesinde üretimleri, SREBP`nin (``Sterol Regulatory Element-Binding Protein-1 ve -2``) etkinleştirilmesi aracılığıyla arttırılır. Hücre içi bir sterol algılayıcı olan bu protein düşük kolesterol seviyelerine duyarlıdır ve hem HMG-KoA redüktaz yolundan kolesterol üretimini canlandırır, hem de LDL reseptörü üretimini yükselterek hücre içine lipoprotein alımını arttırır. Bu yolun denetimi ayrıca HMG-KoA redüktaz mRNA translasyonu, yıkımı ve onun fosforlanması aracılığıyla da gerçekleşir.Farmakoloji
HMG-KoA redüktaz yoluna etki eden çeşitli ilaçlar mevcuttur.- Statinler, kanda kolesterol düzeyini düşürmek için kullanılırlar.
- Bifosfonatlar, osteoporoz tedavisinde kullanılırlar.
Alternatif yol
Bitkiler isoprenoitleri üretmek için hem bu yolu, hem de plastitlerde metileritritol fosfat yolunu kullanırlar.Reaksiyonlar
- Tiolaz enzimi Asetil KoA`yı asetoasetil KoA`ya dönüştürür.
- ``HMG-KoA sentaz`` enzimi, Asetil-KoA`yı asetoasetil KoA ile yoğunlaştırarak 3-hidroksi-3-metilglutaril KoA (HMG-KoA) oluşturur:
- ``HMG-KoA redüktaz`` enzimi, HMG-KoA`yı NADPH tarafından mevalonat`a indirgetir. Bu reaksiyon sitozolda gerçekleşir. Bu reaksiyonla kolesterol sentezi yoluna girilmiş olur, bu yüzden bu reaksiyonu katalizleyen HMG-KoA redüktaz, kolesterol düşürücü ilaçların hedefi olarak seçilmiştir:
- ``Mevalonat kinaz`` enzimi mevalonat`ı to 5-fosfomevalonat`a dönüştürür:
- ``Fosfomevalonat kinaz`` enzimi, 5-fosfomevalonat`ı 5-pirofosfomevalonat`a dönüştürür:
- ``Mevalonat-5-pirofosphate dekarboksilaz`` enzimi, mevalonat-5-pirofosfat`ı 3-isopentenil pirofosfat (IPP) dönüştürür:
- ``İsopentenil pirofosfat izomeraz`` enzimi, 3-isopentenil pirofosfat`ı dimetiylallil pirofosfat`a izomerleştirir :
- ``Prenil transferaz`` enzimi (``farnesil pirofosfat sentaz`` olarak da bilinir) ardışık yoğunlaşma reaksiyonlarını katalizler:
- Dimetilallil pirofosfat, 3-isopentenil pirofosfat ile tepkiyip geranil pirofosfat oluşturur:
- Geranil pirofosfat, 3-isopentenil pirofosfat ile tepkiyip farnesil pirofosfat oluşturur:
Bisfosfonatlar prenil transferazı (ve ``farnesiltransferaz``ı) ketlerler.
- ``Skualen sentaz`` enzimi iki molekül farnesil pirofosfatı, NADPH tarafından indirgeterek birleştirir ve skualen oluşturur:
- ``Skualen monooksijenaz``, skualeni NADPH tarafından indirgetip 2,3-oksidoskualen (skualen epoksit) - oluşturur:
- ``Lanosterol sentaz`` enzimi 2,3-oksidoskualen`i önce bir protosterol katyonuna ve nihayet lanosterol`e dönüştürür:
Bunları izleyen 19 reaksiyon lanosterolu kolesterole dönüştürür.
Kaynakça
- Berg, J.M., J.L. Tymoczko, and L. Stryer, ``Biochemistry``. 5th ed. 2002, New York: W.H. Freeman.[1]