Tarihçe
M.Ö. 169-166 yılları arasında Yahudi Makabiler Helenler`e karşı savaşırlar. M.Ö. 175 yılında İskender`in ölmesiyle Suriye Genel Valisi Antiohus Epiphanes hükümdar olur. Yahudi karşıtı düşünceleriyle bilinen bu hükümdar, yahudilerin dini ibadetlerini, Kaşer ve Sünnet kurallarını yasaklar ve Yahudilerin tapınağına heykeller yerleştirir.Makabiler`in Tapınağı ele geçirmesinden sonra tapınak heykellerden temizlenir ve tapınakta bulunan menora`yı yakmak için yağ aranır ancak sadece bir gün yanacak kadar saf zeytin yağı bulunur bunun üzerine bir mucize olur ve bir gün yanması gereken yağ 8 gün boyunca sönmeden yanar.
İşte bu Mucizenin anısına Yahudiler her sene Hanuka bayramından 8 gün boyunca hanukiya yakarlar.
Hanukiya
Hanukiya Menora`ya benzeyen 9 kollu bir şamdandır bu şamdanın en ortadaki koluna Şamaş adı verilir be diğerlerinden daha yüksektedir bu mum Hanukla boyunca her gün yanar.Hanukiya`nın yakılışı
Hanukiya her gün özel bir dua ile evin bütün fertleri tarafından yakılır. İlk gün 1 mum ve Şamaş olmak üzere 2 mum, 2. gün 2 mum ve Şamaş olmak üzere 3 mum, 3. gün 3 mum ve Şamaş olmak üzere 4 mum ... 8. gün 8 mum ve Şamaş olmak üzere 9 mum yakılır. Böylece bir Hanuka boyunca toplam 44 mum yakılmış olur.Hanukiya kuralları
- Hanukiya yakıldıktan sonra mumlar bitene kadar söndürülmez.
- Hanukiya en az yarım saat yanmalıdır ancak Cuma geceleri güneş batmadan yarım saat önce yakılması gerektiğinden cumaları en az bir saat yanmalıdır
- Yanar haldeki bir Hanukiya hareket ettirilmez
- Yanan bir hanukiyanın ışığından istifade edilmez bu yüzden odada başka bir ışık açık bırakılmalıdır.
- Hanukiyanın bir kandilini yakmak için diğer kandilden yararlanılmaz.
