Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Gürcüce'nin Diyalektleri

Kısaca: Gürcüce (Gürcüce: ქართული, ``Kartuli``), Güney Kafkas dillerinden biridir. Çoğunluğu Gürcistan`da olmak üzere yaklaşık 4.1 milyon kişi tarafından konuşulur. Gürcüce`nin konuşulduğu diğer ülkelerin başında Rusya, Türkiye, İran ve Azerbaycan gelir. Gelişmiş bir dil olan Gürcüce`nin yazılı dil geleneği, İÖ 5. yüzyıla değin uzanır. Gürcüce, coğrafi bölgelere dayalı olarak birçok diyalekti içerir. Standart Gürcüce ise Kartli diyalektinden gelişmiştir. G ...devamı ☟

Gürcüce (Gürcüce: ქართული, ``Kartuli``), Güney Kafkas dillerinden biridir. Çoğunluğu Gürcistan`da olmak üzere yaklaşık 4.1 milyon kişi tarafından konuşulur. Gürcüce`nin konuşulduğu diğer ülkelerin başında Rusya, Türkiye, İran ve Azerbaycan gelir. Gelişmiş bir dil olan Gürcüce`nin yazılı dil geleneği, İÖ 5. yüzyıla değin uzanır. Gürcüce, coğrafi bölgelere dayalı olarak birçok diyalekti içerir. Standart Gürcüce ise Kartli diyalektinden gelişmiştir. Gürcüce`nin diyalektlerinin farklılıkları sesbilgisi, morfoloji, sentaks ve sözcüklere dayalıdır. Güney Kafkas dillerinden Megrelce, Lazca ve Svanca, Gürcüce`ye akraba dillerdir.

Sınıflandırma

Gürcüce`nin diyalektleri, Gürcülerin coğrafi dağılımına, etnografik alt gruplara bağlı olarak sınıflandırılır. Temelde Batı ve Doğu guruplarına ayrılır, ama bazı dilbilimciler Güney grubun varlığını da kabul eder. Gürcüce`nin diyalektleri, temel olarak beş grup altında toplanabilir. Ancak bütün bu diyalektleri konuşan halkın ortak ve eğitim dili standart Gürcüce`dir.

Kuzey diyalektleri

Gürcistan`ın kuzeydoğu kesiminde dağlık bölgelerdeki halk tarafından konuşulur.
  • Moheve diyalekti (Mohevuri, მოხევური), Hevi bölgesinde konuşulur.
  • Mtiuleti-Gudamakri diyalekti (Mtiulur-Gudamakruli, მთიულურ-გუდამაყრული), Mtiuleti ve Gudamakari bölgelerinde konuşulur.
  • Hevsuri diyalekti (Hevsuruli, ხევსურული), Hevsureti bölgesinde koşulur.
  • Pşav diyalekti (Pşavuri, ფშავური), Pşavi bölgesinde konuşulur
  • Tuşeti diyalekti (Tuşuri, თუშური), Tuşeti bölgesinde konuşulur.


Doğu diyalektleri

Bu diyalektler arısında, Gürcistan dışında konuşulan iki diyalekt de yer alır. Bu iki diyalekt, Azerbaycan`ın kuzey kesimindeki yerli Gürcüler ile 17. yüzyılda İran`a sürülen Gürcülerin torunları tarafından konuşulur.
  • Kaheti diyalekti (Kahuri, კახური), Kaheti bölgesinde konuşulur
  • İngilo diyalekti (İngilouri, ინგილოური), Saingilo (Azerbaijan) bölgesinde konuşulur,
  • Fereydan diyalekti (Pereidnuli, ფერეიდნული), Fereydan Şehr`de (İran) konuşulur.
  • Tianeti diyalekti (Tianeturi, თიანეთური), Tianeti bölgesinde konuşulur.


Orta diyalektler

Orta diyalektler, standart Gürcüce`nin geliştiği Gürcistan`ın orta ve güney kesimlerinde konuşulur.
  • Kartli diyalekti (Kartluri, ქართლური), Kartli bölgesinde konuşulur.
  • Cavaheti diyalekti (Cavahuri, ჯავახური), Cavaheti bölgesinde konuşulur.
  • Meshi diyalekti (Meshuri, მესხური), Mesheti bölgesinde konuşulur.


Güney diyalektleri

  • Guria diyalekti (Guruli, გურული), Guria bölgesinde konuşulur.
  • Acara diyalekti (Acaruli, აჭარული), Acara bölgesinde konuşulur.
  • İmerhevi diyalekti (İmerhevuli, იმერხევული), İmerhevi (Türkiye) bölgesinde konuşulur.


Kuzeybatı diyalekteleri

  • İmereti diyalekti (İmeruli, იმერული), İmereti bölgesinde konuşulur.
  • Leçhumi diyalekti (Leçhumuri, ლეჩხუმური), Leçhumi bölgesinde konuşulur.
  • Raca diyalekti (Raçuli, რაჭული), Raca bölgesinde konuşulur.


Kaynaklar

Vikipedi

İlgili konular

gürcüce`nin diyalektleri acara azerbaycan guria güney kafkas dilleri gürcistan gürcüce gürcüler hevsureti kaheti lazca

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.