Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Goukouni Oueddei

Kısaca: Goukouni Oueddei (okunuşu: ''Gukuni Ueddey'') (1944, Zuar), Çadlı devlet adamı, 1979-82 arasında Çad devlet başkanı. ...devamı ☟

Goukouni Oueddei (okunuşu: Gukuni Ueddey) (1944, Zuar), Çadlı devlet adamı, 1979-82 arasında Çad devlet başkanı. 1960'ların sonlarında, yönetiminde Güney Çadlıları siyasette egemen hale getirdiği için tepki uyandıran François Tombalbaye rijimini devirmek ve ülkedeki Fransız nüfuzuna son vermek amacıyla gerilla eylemleri düzenleyen ve Arap devletlerinden destek gören kuzeydeki Çad Ulusal Kurtuluş Cephesi'ne (FROLINAT) militan olarak katılarak siyasete girdi. Tombalbaye'nin, 1975'te askeri bir darbeyle devrilerek öldürülmesi, ülkedeki pekçok siyasi grup ile Libya, ABD ve Fransa'nın da dahil olacağı iç savaşın başlangıcı olacak FROLINAT ile onunla aynı amaçları hedefleyen doğudaki Çad Ulusal Cephesi (FNT) arasındaki gerginliğin artmasına neden oldu. 1977'de Çad'a ait Aozou Şeridini ilhak eden Libya, iki yıl sonra Çad içlerine doğru bir saldırıya geçtiyse de, geri püskürtüldü. Çad'ın kuzeyindeki Müslüman gruplar arasında öne çıkan çekişmeler, Libya'dan destek alarak devlet başkanlığını ilan eden Halk Silahlı Kuvvetleri (FAP) önderi Goukouni Oueddei'nin üstünlüğüyle noktalandı. Goukouni 23 Mart 1979'da, Libya kuvvetlerinin desteğiyle ve rakiplerini etkisiz duruma getirdikten sonra geçici devlet başkanlığı makamına getirildi. Goukouni 10 Kasım 1979'da, savaşan taraflar arasında uzlaşma olarak görünen Geçici Ulusal Birlik Hükümeti'nin (GUNT) başkanı oldu. Ancak, kişisel rekabet yüzünden rakip grup üyelerinin biraraya geldiği bu hükümet sınırlı derecede etkili olabildi. Goukouniyi Kaddafi'nin kuklası olmakla suçlayan Habré, 21 Mart 1980'de anlaşmayı bozdu ve albay Wadel Abdelkader Kamougué de güney bölgesini denetimi altına aldı. Başkent N'Camena, savaş yüzünden yakılıp yıkıldı. 15 Aralık'ta, Habré'nin kuvvetleri N'Camena'dan çekildi ve Libya'nın yardımıyla Goukouni burada zafer ilan etti. 6 Ocak 1981'de, Trablusgarp'ta Kaddafi ve Goukouni arasında Çad ve Libya'nın birleşmesi konusunda imzalanan anlaşma, Libya kuvvetlerinin hemen çekilmesini öngören (ama bu gerçekleşmedi) Lomé Kararı'nın ilan edilmesine (14 Ocak 1981) yol açtı. Mayıs 1981'den sonra Fransa, Goukouni ile anlaşmaya yöneldi. Kaddafi, 3 kasımda N'Camena'dan çekilme emrini verdi, ama doğuda üslenmiş olan Hissène Habré, saldırıya geçti. Hissène Habré'nin önderliğindeki Kuzey Silahlı Kuvvetleri (FAN) 7 haziran 1982'de başkent N'Camena'ya girdi ve Geçici Ulusal Birlik Hükümeti (GUNT) devirdi. Goukouni Oueddei iktidarı Hissène Habré'ye bırakmak zorunda kaldı ve Libya'ya sürgüne gitti. Goukouni Oueddei Habré rejimine karşı gerilla savaşı vermek için Libya desteğiyle ülkesine geri döndü. Ekim 1986'da Çad polisi tarafından tutuklanırken karnından vuruldu. Bu olaydan sonra Cezayir'e sürgüne gitti. 2007'de, Çad devlet başkanı Idriss Déby yaptığı görüşmeden sonra iç savaşı sona erdirmek için sürgündeki 20 muhalifle beraber Çad'a döndü. Ancak aynı gün tekrar ülkeyi terk etmek zorunda kaldılar.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.