Güzel ve Çirkin (Film, 1991)

Güzel ve Çirkin, 1991 yılı yapımı bir animasyon filmidir. Özgün adı Beauty and the Beast olan filmin dağıtımını Walt Disney Pictures yapmıştır. Film, Fransız romancı Jeanne-Marie Le Prince de Beaumont'un, güzel, genç bir kız ile canavara dönüşmüş bir prensi konu alan masalına dayanır. Ayrıca, filmdeki çeşitli öğeler, 1946 yapımı Güzel ile Hayvan filminden ilham alınarak kullanılmıştır. Walt Disney

Animasyon

Stüdyoları' nın 30. filmi olan Güzel ve Çirkin, ayrıca, Akademi Ödülleri tarihinde En İyi Film Oscar 'ına aday gösterilen iki animasyon filminden ilkidir. (İkinci film 2009 yılı yine bir Disney/Pixar yapımı Yukarı Bak'tır). Filmin senaryosunu Linda Woolverton, yönetmenliğini Gary Trousdale ve Kirk Wise, yapımcılığını Don Hahn yapmıştır. Filmin müziklerini yine Disney yapımı Küçük Deniz Kızı'nın da müziklerini yapan Alan Menken ve Howard Ashman bestelemiştir. Güzel ve Çirkin gösterime girdiğinde büyük bir başarı kazanmış ve dünya çapında 377 milyon dolar gişe hasılatı elde etmesinin yanı sıra En İyi Müzikal veya Komedi Film dahil olmak üzere üç Altın Küre ve iki Akademi Ödülü kazanmıştır. 2002 yılında, Güzel ve Çirkin "kültürel, tarihi ya da estetik açıdan önemli" olduğu gerekçesiyle ABD Ulusal Film Arşivi'ne seçilmiştir. Konusu Filmin açılışında,prensin canavara dönüşme hikayesi, çeşitli vitrayların işlendiği sahneler eşliğinde anlatılır. Buna göre, kendini yaşlı bir dilenci kadın olarak gizlemiş bir peri, prens'e soğuk bir kış gecesinde sığınacak yer karşılığı tek bir gül teklif eder. Peri kovulunca, Prens'i çirkin bir canavara; Prens'in hizmetkarlarını da mobilya ve diğer ev eşyalarına dönüştürür. Canavar'a dış dünya ile bağlantı kurması için sihirli bir ayna ve teklif ettiği gülü bırakır. Gülün, Prens 21 yaşına gelene kadar tazeliğini koruyacağını, son yaprağı dökülene kadar eğer bir kıza aşık olup, kızın da aşkını kazanabilirse, büyünün bozulacağını söyler. Aksi takdirde Prens sonsuza dek çirkin bir canavar olarak kalacaktır. Yıllar geçer. Güzel bir kız olan Belle, yakınlarda bir köyde mucit babası Maurice'le birlikte yaşamaktadır. Belle kitap okumayı çok sever ve köyün dışındaki hayatı merak etmektedir. Hiç istemese de kasabanın kendini beğenmiş genci Gaston'un ilgisini çekmektedir. Maurice son icadı tahta kesme makinasını fuarda sergilemek üzere evden ayrılır. Yolunu kaybeder ve Canavar'ın şatosuna rastlar. Burada şatonun büyülenmiş hizmetkarları Lumiere, Cogsworth, Bayan Potts ve onun oğlu Chip'le tanışır. Canavar, Maurice'in varlığından haberdar olduğunda onu tutsak eder. Belle, babasının şatodan kaçan atıyla birlikte şatoya gelir ve Canavar'a babasının yerine kendisinin tutsak kalmasını teklif eder. Bunu kabul eden Canavar, Maurice'i geri gönderir. Maurice kasabadakilere ve Gaston'a olanları anlatır fakat herkes onun deli olduğunu düşünür ve hiç kimse ona inanmaz. Bunun üzerine Maurice kızını kendi başına aramaya karar verir. Bu arada Belle, Canavar'ın yemek teklifini reddeder. Canavar'ın talimatına rağmen Lumiere, Belle'e yemek sunar ve Cogsworth de şatoyu gezdirir. Belle, Canavarın gezmesini yasakladığı bölgede sihirli gülü görür. Belle şatodan kaçar. Belle kaçarken ormanda kurtların saldırısına uğrar. Canavar Belle'i kurtarmaya gelir ve yaralanır. Şatoya döndüklerinde Belle, Canavar'ın yaralarını temizler. Canavar da ona şatonun kütüphanesini hediye eder ve arkadaş olurlar. Romantik bir akşam yemeği ve dansın sonunda Canavar, kullanması için sihirli aynayı Belle'e verdiğinde, Belle babasını ormanda ölmek üzereyken görür. Gülün son yaprağının dökülmesine saatler kala Canavar, Belle'i serbest bırakır ve kendisini hatırlatması için sihirli aynayı da Belle'e hediye eder. Bu durum hizmetkarları dehşete düşürür. Gidişini izlerken Canavar, Cogsworth'e, Belle'e aşık olduğunu itiraf eder. Belle, babasını bulup eve döner. Yalnız Gaston yanında bir kalabalıkla evin önündedir. Belle'e, eğer kendisiyle evlenmeyi kabul etmezse babasını tımarhane'ye kapattıracağını söyler. Belle, babasının Canavar hakkında doğru söylediğini, sihirli ayna sayesinde kanıtlar. Yalnız bu durum, Gaston ve yanındakileri şatoya gidip Canavar'ı öldürmek üzere harekete geçirir. Gaston Belle ve babasını bodruma kilitler ama Belle'in çantasına gizlenen Chip, tahta-kesme makinasını çalıştırarak onları kurtarır. Şatodaki hizmetkarlar, öfkeli kalabalıkla başederken, Gaston Canavar'a saldırır. Canavar karşılık veremeyecek kadar üzgündür ama Belle'in şatoya geri döndüğünü görünce dövüşmeye başlarlar. Sonunda Canavar Gaston'un hayatını bağışlar. Belle'in kendisini beklediği yere doğru giderken, Canavar, Gaston tarafından sırtından bıçaklanır. Gaston bu sırada dengesini kaybederek uçuruma düşer. Belle yaraları nedeniyle ölmek üzere olan Canavar'a onu sevdiğini fısıldar. Gülün son yaprağı tam o sırada düşmüştür. Canavar ve içindekiler tekrar insan olurlar. Filmin sonunda, balo salonunda Maurice ve bütün hizmetkarlar mutlu bir şekilde izlerlerken, Belle ve Prens dans ederler. Karakterler ve Seslendirenler == Yapım Geliştirme Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler'in başarısından sonra Walt Disney, animasyon filmlere uyarlamak üzere başka öykülerin arayışına girdi. Güzel ve Çirkin hikayesini filme uyarlamak için 1930'larda ve 1950'lerde çeşitli denemeler yapıldıysa da, hikaye takımı için zorluklar barındırdığı için projeden vazgeçildi. Yıllar sonra, Don Hahn'ın yapımcılığında Victoria devri Fransa'sında geçen bir Güzel ve Çirkin filmi için çalışmalara başlandı. O zamana kadar sadece resimli taslaklarla çalışılan animasyon filmler arasında Güzel ve Çirkin, dönemin Disney CEO'su Michael Eisner'in isteği ile bir senaristi olan ilk animasyon film oldu. Film müziklerini yapan Alan Menken ve Howard Ashman, senaryonun oluşturulma aşamasında yönetmenler,yapımcı ve senariste katıldılar. Hikayede sadece iki ana karakter olması sebebiyle, senaryoya "sıcaklık ve komedi katmak" amacıyla büyülenmiş şato hizmetkarları ve "gerçek bir düşman olması" amacıyla Gaston karakteri eklendi. Senaryodaki bu eklemeler 1946 yapımı Güzel ile Hayvan filminin Gaston'a benzer Avenant karakteri ve şatonun sonradan canlanan öğeleri ile benzeşmektedir.

Animasyon

Güzel ve Çirkin'in yapımı önceki bir versiyonun yapımında harcanan zaman sebebiyle 4 yıl yerine 2 yıl içinde tamamlanmak zorundaydı. Filmin büyük bir kısmı Glendale, California'daki animasyon stüdyolarında çekildi. Disney-MGM Stüdyoları eğlence parkı'nda çalışan küçük bir grup ise çeşitli sahnelerde, özellikle "Be Our Guest" sekansında animasyon takımına destek oldu. 2002 yılında filmin soundtrack albümü çeşitli değişiklikler yapılarak "Özel Versiyon" adı altında yeniden yayınlandı.

Müzikal Parçalar

# "Belle" - Belle, Gaston, & Köy Halkı # "Belle" (Tekrar)- Belle # "Gaston" - Gaston, Lefou, & Köy Halkı # "Gaston" (Tekrar) - Gaston & Lefou # "Be Our Guest" - Lumière, Mrs. Potts, & Hizmetkarlar # "Something There" - Belle, Beast, Lumière, Cogsworth, & Mrs. Potts # "Human Again" (2002 Özel Versiyon'da eklenmiştir) - Lumière, Cogsworth, Mrs. Potts, Gardırop, Chip & Hizmetkarlar # "Beauty and The Beast" - Mrs. Potts # "The Mob Song" - Gaston, Lefou & Köy Halkı == Dağıtım Gösterim Güzel ve Çirkin ilk kez "şimdiye kadar anlatılan en güzel aşk hikayesi" sloganıyla Eylül 1991'de henüz çalışma haliyle New York Film Festivali'nde gösterildi ve yoğun övgü topladı. Bitmiş film 1992 Cannes Film Festivali'nde yarışma dışı olarak gösterildi ve Kasım 1992'den itibaren sinemalarda gösterime girdi. Güzel ve Çirkin dünya çapında 375 milyon $ hasılatla Kıyamet Günü ve Hırsızlar Prensi'nin ardından 1991 yılının gişede en fazla başarı sağlayan 3.filmi oldu. 2002 yılında, Güzel ve Çirkin "kültürel, tarihi ya da estetik açıdan önemli" olduğu gerekçesiyle ABD Ulusal Film Arşivi'ne seçildi. Aynı yıl film, çıkarılmış bazı müzikal sahnelerin eklenmesiyle yenilenip, özel versiyon adı altında IMAX sinemalarında tekrar gösterime girdi.

Eleştiriler

Güzel ve Çirkin, Walt Disney Stüdyolarının 1940'tan beri almadığı çoğunlukta olumlu eleştiriler aldı. Eric Smoodin, Animating Culture adlı kitabında stüdyonun daha önceki filmlerinde kullandığı cinsiyet kalıplarını telafi etmeye çalıştığını yazmıştır. Smoodin bununla birlikte, filmin bilgisayar ve geleneksel animasyonu biraraya getirdiği gibi, klasik peri masalları ile feminizmi buluşturduğunu belirterek "filmin büyüklüğü teknolojik anlatım ve hatta politika açısından bile kanıtlanabilinir" demiştir. David Whitley, The Idea of Nature in Disney Animation adlı kitabında Belle karakterinin Disney'in önceki kadın kahramanlarından farklı olduğu belirterek,Gaston'un şovenizmini ve doğaya karşı olan tavrını, cyborg gibi hizmetkarları,ve Maurice'in bir tüccar yerine mucit olmasını modern dünyanın filme olan etkilerine örnek göstermiştir. The Bulletin of the Center of Children's Books editorü Betsy Hearne filmin peri masalında yer alan "iç güzellik" mesajını küçülttüğünü belirterek, "Disney'in canavarını neredeyse öldürecek olan Güzel'in sevgi eksikliği değil, bir düşmanın hançeridir." demiştir. Güzel ve Çirkin, Amerikan Film Enstitüsü'nün 2008 yılında hazırladığı "En İyi

Animasyon

Filmleri" listesinde 7.sırada, 2006 yılında hazırladığı "En İyi Müzikal Filmler" listesinde 22.sırada ve 2002 yılında hazırladığı "En İyi Romantik Filmler" listesinde 34.sırada yer almıştır.

Kaynaklar

Dış bağlantılar

Kaynaklar

Vikipedi

Güzel ve Çirkin (Film, 1991)

Animasyon

Animasyon

Müzikal Parçalar

Eleştiriler

Animasyon

Kaynaklar

Dış bağlantılar

Kaynaklar

Güzel ile Hayvan (film)

Anthony DeRosa

Hayati Hamzaoğlu

Müşerref Akay

Alemdağ'da Var Bir Yılan

Frank Capra

Metin belgin

Levent Kırca

Güzel ve Çirkin (Film, 1991)