Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

El-Kanun Fi't-Tıb

Kısaca: ''El-Kanun fi't-Tıb'' veya Latince ismiyle ''Canon medicinae'' (Arapça: القانون في الطب el-Kanun fi el-Tıbb "Tıbbın Kanunu" veya "Tıpta Kanun"; Farsça: قانون Kanun "Kanun"), Batı'da ''Avicenna'' olarak da bilinen İbn-i Sina'nın 14 ciltlik tıp ansiklopedisidir. Arapça yazılmış olan eser 1025 yılında tamamlanmıştır. Eserin içeriği İbn-i Sina'nın kendi hekimlik deneyimlerine, Orta Çağ İslam tıbbına, antik Yunanlı hekim Galen'in yazılarına, antik Hint tıp geleneğinin hekimlerinden Suşruta ve ...devamı ☟

El-Kanun fi't-Tıb
El-Kanun Fi't-Tıb

El-Kanun fi't-Tıb veya Latince ismiyle Canon medicinae (Arapça: القانون في الطب el-Kanun fi el-Tıbb "Tıbbın Kanunu" veya "Tıpta Kanun"; Farsça: قانون Kanun "Kanun"), Batı'da Avicenna olarak da bilinen İbn-i Sina'nın 14 ciltlik tıp ansiklopedisidir. Arapça yazılmış olan eser 1025 yılında tamamlanmıştır. Eserin içeriği İbn-i Sina'nın kendi hekimlik deneyimlerine, Orta Çağ İslam tıbbına, antik Yunanlı hekim Galen'in yazılarına, antik Hint tıp geleneğinin hekimlerinden Suşruta ve Çaraka'ya, ve antik Arap ve Pers tıp geleneklerine dayanmaktadır. Eser sıklıkla tıp tarihindeki en ünlü eserlerden birisi olarak adlandırılır. Eserin en eski bilinen nüshası 1052 tarihlidir ve Ağa Han koleksiyonunda yer almaktadır. Sadece Kanun olarak da anılan eser, 18. yüzyıla ve 19. yüzyılın başlarına kadar tıbbi otoritesini korumuştur. Gerek Avrupa gerekse İslam topraklarında tıbbi standardı belirlediği gibi, eser İbn-i Sina'nın en tanınmış eseri konumuna gelmiştir. Nitekim eser Fransa'daki Montpellier Üniversitesi gibi birçok farklı tıp okulunda, 1650 senesine kadar kullanılmıştır. Kitapta sözü edilen tıbbi prensipler bugün hala çeşitli tıp fakültelerinde tıp tarihi kapsamında öğretilmektedir. Eserin ayrıca ilk farmakope olduğu da düşünülmektedir. Diğer birçok şeyin yanı sıra kitap özellikle, sistematik deney ve ölçümün fizyoloji çalışmalarında kullanımını başlatışı, enfeksiyöz hastalıkların bulaşıcı doğasının keşfi, bulaşıcı hastalıkların yayılımını kontrol altında tutmak için karantina uygulamasını ortaya atması, ve kanıt bazlı tıbbı, deneysel tıbbı, klinik deneyleri, randomize kontrollü çalışmaları, efikasite testlerini, klinik farmakolojiyi, nöropsikiyatriyi, fizyolojik psikolojiyi, risk faktörü analizini, ve belirli hastalıkların diyagnozunda (tanısında) sendrom fikrini ortaya atması ve başlatması açısından önemlidir. Eserde sağlığın ve hastalıkların sebepleri açıklanmıştır; zira İbn-i Sina'ya göre hem sağlığın hem de hastalığın sebepleri belirlenmeden, bilinmeden sağlığın eski haline döndürülmesi, iyileştirilmesi mümkün değildir. Eserdeki materia medica ("tıbbi malzemeler") yaklaşık 760 ilaç içerirken bunların uygulamasına ve etkilerine dair yorumlara da yer verilmiştir. Ayrıca eserde İbn-i Sina, cerrahlara kanseri henüz ilk aşamalardayken tedavi yoluna gitmelerini ve tüm hastalıklı dokuları aldıklarından emin olmalarını nasihat eder. Bunların dışında eserde iklim ve çevrenin kişinin sağlığına etkisinden, diyetin öneminden ve cerrahi müdahalelerde oral anesteziklerin kullanımından bahsedilir. Kanun, 12. yüzyılda Canon medicinae adıyla Latinceye çevrilmiş, 1279 yılında ise İbranice çevirisi yapılmıştır. O dönemden başlayarak özellikle Batı'daki tıp biliminin gelişiminde önemli rol oynayan kitap, yıllarca tıp okullarında ders kitabı olarak okutulmuştur. Nitekim doktor William Osler eserin "diğer tüm eserlerden uzunca bir süre boyunca tıbbın incili olarak kaldığını" belirtmiştir. Eserin Latince sürmünün ilk üç kitabı 1472'de basılırken, tamamını içeren nüshalar 1473'te ortaya çıkmıştır.

Kaynakça ve notlar

Dış bağlantılar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Fitoterapi
6 yıl önce

bitkisel tıp konusunda önemli eserleri bulunmaktadır. İbn-i Sina "El Kanun fi't tıb" kitabında sağaltıcı bitkilerin tanıtımı ve kullanılışına geniş yer...
Birûni
7 yıl önce

karşılıkları verilmiştir. Yaşamının son döneminde yazdığı "Kitab-ül saydala fi l-tıb" adlı eseri İslam Orta Çağı'nın en önemli Materia Medica'larından birisi...
İslam tıbbı
3 yıl önce

Derneği, İstanbul, 2004 Abdülvehhab Bin Yusuf İnb-i Ahmed el-Mardini, Kitabul'l-Müntehab Fi't-Tıb 823-1420. Haz. Prof. Dr.Ali Haydar Bayat Merkezefendi Geleneksel...
Geleneksel Anadolu Halk Hekimliği
3 yıl önce

Derneği, İstanbul, 2004 Abdülvehhab Bin Yusuf İnb-i Ahmed el-Mardini, Kitabul'l-Müntehab Fi't-Tıb 823-1420. Haz. Prof. Dr.Ali Haydar Bayat Merkezefendi Geleneksel...

Geleneksel Anadolu Halk Hekimliği, Aktar, Alternatif tıp, Lokman (kişi), Mesir macunu, Taslak şablonları, Muska, Padişah macunu, Şişe çekme, Tütsüleme, Kan aldırma
Beyt'ül Hikmet
7 yıl önce

hüküm süren tıp metni olan El-Kanun fi't-Tıb (The Canon of Medicine) adlı eseri yazmasıyla ünlü Pers filozofu ve doktoru El-Gazzali (1058–1111) - Tehâfütü'l-Felâsife...
Mikroorganizma
3 yıl önce

bulaştırılabilme olasılığının farkında olduklarını göstermektedir. İbn-i Sina, El-Kanun fi't-Tıb (1020) isimli eserinde vücut salgılarının enfekte olmadan önce vücut...

Mikroorganizma, Algoloji, Bakteri, Bakteriyoloji, Biyokimya, Botanik, Ekoloji, Fizyoloji, Mantarlar, Mikrobiyoloji, Mikroskop
Biyoloji Tarihi
3 yıl önce

seleksiyon ile kıyaslanır. Deneysel tıp alanında İbn-i Sina (980–1037) El-Kanun fi't-Tıb adlı eserinde klinik denemeler ve klinik farmakoloji kavramlarını...
Diyabet
3 yıl önce

belirten isimler vermişlerdir. Orta Çağda Fars’ta İbn-i Sina (980-1037) El-Kanun fi't-Tıb adlı eserinde diyabetten oldukça ayrıntılı şekilde bahsetmiş ve hastalığı...

Diyabet, Doktor, Hastalık, Kan, Kronik, Nurculuk, İnsülin, ޞeker, Madde taslağı, Tıbbi sorumluluk reddi