Edward I

Düzenle|Mayıs 2007 Edward I, lakabı Uzun Bacaklı Edward (17 Haziran 1239 - 7 Temmuz 1307), 1272-1307 arasında İngiltere kralı.Eski feodal soylulara karşı tahtın ve parlamentonun gücünü artırmış, etkili bir yönetim kurmuş ve hukuk sistemini yeniden düzenlemiştir.

Tahta çıkışı

Katıldığı VIII. Haçlı Seferi`nden dönerken, Sicilya`da babasının ölüm haberini aldı.Baronların kendisine bağlılıklarını bildirmesi ve yokluğunda yönetim işlerini yürütecek yakın bir çevresinin bulunması nedeniyle dönüşünü uzatan Edward, Paris`e uğrayarak Fransa`daki mülkleri için kuzeni III. Philippe`e bağlılığını bildirdi.İngitere`ye döndükten sonra 19 Ağustos 1274`te Westminster`da taç giydi.Başlangıçta güçlü ve etkili bir yönetim kurduysa da, 1294`ten sonraki keyfi davranışlarıyla İngiltere`yi Fransa ve İskoçya ile savaşlara sürükledi.

Savaşlar

Henry döneminde iç karışıklıklardan yararlanarak Galler`i fiilen yönetimi altına alan Llywelyn ap Gruffudd`u 1277`de deniz kuvvetlerinin desteğiyle Snowdonia`da kuşatarak boyun eğmeye zorladı.1282`de İngiliz yönetimine yeniden isyan eden Galler`i yeniden fethetti ve Llywelyn ile kardeşi David`i öldürerek Galler`in özerkliğine bütünüyle son verdi.

Fransa ile ilişkilerin bozulmasının nedeni, Fransa krallarının Paris Antlaşması`nın (1259) hükümlerini hiçe sayarak İngiltere`ye bağlı Gaskonya topraklarını ele geçirmeye çalışmalarıydı.1290`dan itibaren Gaskonya`ya Fransız müdahalesi yoğunlaştı ve İngiliz ve Fransız denizciler arasındaki çekişmeler gerginliği daha da artırdı.1290`te görüşmeleri yürütmek üzere Fransa`ya gönderilen Edward`ın kardeşi Lancaster kontu Edmund, Philippe`in oyununa gelerek Gaskonya Düklüğü`nü geçici olarak Fransa`ya bıraktı.Philippe sonradan bu toprakları geri vermeyi reddetti.Edward 1297`de Fransa`ya saldırmak üzere danize açıldı.Ama İskoçya`da başlayan ayaklanma nedeniyle geri dönmek zorunda kaldı.1299`da Philippe ile barış yaparak onun kız kardeşi Margaret`le evlendi ve böylece düklüğü oldukça küçülmüş olarak geri aldı.

İngiltere ile İskoçya arasında yıllardır süregelen dostça ilişkiler de Edward döneminde bozuldu.İskoçya`da önce Kral III. Alexander`ın (1286), ardından da tahtın tek varisi olan torunu Margaret`in (1290) ölümü üzerine taht mücadelesi başlayınca, nüfuzlu İskoçyalılar Edward`dan hakemlik etmesini istediler.Edward, süzerenliğini kabul ettirdikten sonra, John de Balliol`u tahta geçirdi (1292).Ama Edward İskoçya`da kendi yönetimini yerleştirmeye çalışınca, Balliol 1295`te İskoçyalı soyluların baskısıyla, İngiltere`ye bağlılıktan vazgeçerek Fransa`yla ittifak kurdu.Bunun üzerine Edward 1296`da İskoçya`yı işgal etti.Ama 1297`de William Wallace öncülüğünde patlak veren ayaklanmayı, 1303`e değin süren seferlere ve bazı askeri başarılara karşın bastıramadı.1303`te İskoçya`ya karşı giriştiği yeni seferde Stirling`i aldı (1304) ve Wallace`ı vatan haini ilan ederek astırdı (1305).Bu kez de I. Robert`ın ayaklanmanın başına geçerek taç giymesi üzerine İskoçya`ya karşı yeni bir sefer başlattı, ama yolda öldü.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.