Dil Devrimi

Kısaca: Dil Devrimi, Türkçenin vatandaşların çoğunluğunun anlayamadığı Arapça ve Farsça kökenli sözcük ve dilbilgisi kurallarından arındırılıp Türkiye Cumhuriyeti'nin ortak, ulusal dili olarak yazı ve konuşma dili haline getirilmesini amaçlayan 12 Temmuz 1932 tarihli devrim. Cumhurbaşkanı Atatürk öncülüğünde 1932 yılında başlatılmış, 1932-1938 yıllarındaki en köklü değişim döneminden sonra değişen hız ve yoğunluk düzeylerinde 1970'lere kadar sürmüştür. ...devamı ☟

Dil Devrimi
Dil Devrimi

stub Dil Devrimi, Türkçenin Arapça ve Farsça kökenli sözcüklerden arındırılarak Orta Asya köklerine indirgenmesini amaçlayan reform hareketine verilen addır. Cumhurbaşkanı Atatürk önderliğinde 1932 yılında başlatılmış, 1932-38 yıllarındaki en radikal döneminden sonra değişen hız ve yoğunluk düzeylerinde 1970`lere kadar devam etmiştir. Eski Türk Dil Kurumu`nun kapatıldığı 1982 yılı, Dil Devrimi`nin bitiş tarihi olarak kabul edilebilir.

Atatürk`ün yaşamının son altı yılının en önemli ilgi alanını oluşturan Dil Devrimi, Atatürk reformları arasında en çok tartışılan ve eleştirilenlerden biridir. Bazı yazarlar Atatürk`ün bizzat kendinin 1935 yılından sonra Dil Devriminden vaz geçtiğini ileri sürerken, Dil Devrimi taraftarları bu görüşe karşı çıkarlar.

Dil Devrimi, 1928`de gerçekleştirilen Harf Devrimi ile birlikte, Türkçe`nin 20. yüzyılda geçirdiği büyük yapısal değişikliğin iki temel taşından biridir.

Dil Devriminin Geçmişi

Yazı dilinin karmaşık Arapça ve Farsça deyimlerden arındırılarak konuşulan Türkçe`ye yaklaştırılması konusu, Tanzimat`tan itibaren Türk yazarlarını ilgilendirdi. Şinasi (1824-1871) ve Namık Kemal (1840-1888) ile başlayan sadeleştirme eğilimi, Ahmet Mithat Efendi (1844-1912) ile büyük bir aşama kaydederek ve İkinci Meşrutiyet yıllarında Ömer Seyfettin, Mehmet Emin Yurdakul (1868-1944) gibi yazarlarla zirveye vardı.

1910`lu yıllar, Türk Ocağı ve İttihat ve Terakki Cemiyeti gibi kuruluşlar bünyesinde, Türkçü ve Turancı görüşlerin yükselişine tanık oldu. Bu dönemde sadeleşmeci görüşe bazı yeni fikirler katılmaya başladı. Bunlar arasında en etkili olanı, İstanbul konuşma Türkçesinden başka Türk lehçelerinden, özellikle de Orta Asya`nın eski yazı dillerinden kelimeler alma görüşüydü. Fransız Şarkiyatçı Pavet de Courteille`in 1870`te yayımlanan Çağatayca Lugatı, 1896`da çözülüp yayımlanan Orhun Abideleri, 1917`de basılan Divan-ı Lugat-it Türk bu yaklaşıma zengin malzeme sağladı.

Varolan Türkçe köklerden yeni kavramları karşılayacak kelimeler türetme eğilimi de 1914 dolaylarında hissedilmeye başladı.

Dil reformu görüşleri Kurtuluş Savaşı döneminde ve Cumhuriyet`in ilk yıllarında geri plana çekildi. Atatürk`ün 1931`den önce bu konuda net bir tavrı görülmez. 1927`de kaleme alınan Nutuk, dönemine oranla oldukça ağır bir Osmanlıca ile yazılmıştır.

Dil Devriminin İlk Yılları

Güneş Dil Teorisi

1940`lardan 1970`lere

Değerlendirme

Kaynakça

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Dil Devrimi Resimleri

Dil Derneği
3 yıl önce

ve 'Yazım Kılavuzu' gibi başvuru kaynaklarının yanı sıra dil ve dilbilim sorunları, dil devrimi ve özleşme konusunda da yapıtlar yayımlamıştır. Dernek;...

Dil Derneği, Dil Derneği
İran İslam Devrimi
3 yıl önce

İran Devrimi veya İslam Devrimi (Farsça: انقلاب اسلامی, İnkılâb-ı İslâmî), 1979 yılında İran'ın Muhammed Rıza Pehlevi liderliğindeki bir monarşiden, Ayetullah...

Fransız Devrimi
3 yıl önce

Fransız Devrimi veya Fransız İhtilâli (1789-1799), Fransa'daki mutlak monarşinin devrilip, yerine cumhuriyetin kurulması ve Roma Katolik Kilisesi'nin...

Fransız devrimi, Fransız devrimi
Çin Kültür Devrimi
3 yıl önce

Büyük Proleter Kültür Devrimi ya da kısaca Kültür Devrimi (Basitleştirilmiş Çince: 无产阶级文化大革命; Geleneksel Çince: 無產階級文化大革命; pinyin: Wúchǎnjiējí Wénhuà...

Çin Kültür Devrimi, 1966, 1976, Bolşevik Devrimi, Mao Zedong, SSCB, Tarih, Taslak, Çin, Çin Komünist Partisi
Toplumsal Devrim
3 yıl önce

aksine aşağıdan yukarıya gelişen bir devrimi ifade eder. Peter Kropotkin kavramı şöyle dile getirmiştir: "Toplumsal devrim, ülkenin endüstriyel, ekonomik yaşamının...

Toplumsal Devrim, Agorizm, Anarka-feminizm, Anarko-primitivizm, Anarko-sendikalizm, Anarşist, Anarşist komünizm, Anarşist sembolizm, Anarşizm, Barut komplosu, Bireyci anarşizm
Rus Devrimi (1905)
3 yıl önce

yönetimi ele alan bu organ devrimin bastırılmasıyla tasfiye edilse de 1917 Şubat Devrimi ile birlikte yeniden kurulacak ve Ekim Devrimi ile birlikte iktidar...

Çağdaş Türk Dili (dergi)
3 yıl önce

Türk Dili', Dil Derneği tarafından Mart 1988'den bu yana aylık olarak yayımlanan dil ve yazın dergisidir. Mustafa Kemal Atatürk'ün Dil Devrimi doğrultusunda...

Çağdaş Türk Dili (dergi), 1988, Dergi, Dil Derneği, Taslak, Türkçe, í–ykü, Şiir
Güneş-dil teorisi
3 yıl önce

Güneş Dil Teorisi, Türkçenin dünya tarihindeki ilk dillerden biri olduğunu savunan dilbilim teorisidir. Teori, 1930'lu yıllarda Mustafa Kemal Atatürk tarafından...