Kısaca: Charles Diehl (1859, Strasbourg-1944, Paris), Fransız Bizantolog. ...devamı ☟
Charles Diehl (1859, Strasbourg-1944, Paris), FransızBizantolog. Ortaöğrenimini Strasbourg, Nancy ve Paris'te Louis-le-Grand liselerinde yaptı. 1881'de École Normale Supérieure'den mezun oldu. Önce Roma'daki Fransız Enstitüsü'ne üye olarak gönderildi, 1883'te Atina'daki enstitüye geçti. Dönüşünde 1885'te Nancy Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Yunan tarihi ve arkeolojisi öğretim üyesi olarak atandı. 1899'da Paris'teki Sorbonne Üniversitesi'ne davet edildi ve o yıl kurulan Bizans tarihi kürsüsünün başına geçti. Burada, emekli olduğu 1934'e kadar 35 yıl ders verdi. 1937 sonlarında gözlerini kaybetmesine rağmen, eser vermeyi sürdürdü. Çalışmaları Bizans tarihine dair çok önemli araştırmalar ve yayınlar yapmış olan Diehl, hala değerini koruyan iki ciltlik bir Bizans sanatı tarihi de (Manuel d'art byzantin, Paris, 1925-1926) yazmıştı. İstanbul ve bu şehirdeki Bizans eserleri ile ilgili başlıca yayınları olarak şunlar gösterilebilir: “Kariye Camii olan Eski Kora Manastırı Kilisesi'nin mozaiklerine dair” (“Les mosaïques de Kahrié-Djami”, Gazette des Beaux-Arts, ...II [1] s. 353-375; ...III [2] s. 72-84; ayrıca aynı yazı, Etudes Byzantines, Paris, 1905, s. 392-431); “14. yy sonlarında İstanbul'da Venedik kolonisi” (“La colonie Vénitienne à Constantinople à la fin du XIV siècle”, Mélanges d'archéologie et d'Histoire de l'Ecole Française de Rome, III [3], S. 90-131, ayrıca aynı yazı, Etudes Byzantines, s. 241-275); “Bizans sarayı ve saray halkı” (“Le Palais et le Bours de Byzance”, Revue des Cours et Conférences, S. 5 [4], s. 313-327); “Fransa ve İstanbul” (“La France et Constantinople”, Revue Bleue, 58. yıl, S. 9 [5], s. 257-261); “Fransız İşgal Kuvvetlerinin İstanbul'da yaptıkları kazılar” (“Les fouilles du Corps d'occupation français à Constantinople”, Comptes rendus de l'Acad. des İns. et B. Lettres, [6], s. 198-207 ve [7], s. 241-248); “Eğer İstanbul serbest şehir olsaydı” (“Si Constantinople était ville libre”, Lectures pour tous, 1913, s. 483-494); “İstanbul'un fethinde” (“A la conquête de Constantinople”, Lectures pour tous 1915, s. 814-824); “İstanbul ve Boğazlar Meselesi” (“Constantinople et la question des Détroits”, travaux du Comité d'Etudes, II-Questions europénnes, Paris, 1919, s. 685-708). Bu son üç yazı daha çok politika ağırlıklıdır. Diehl, Celal Esad Arseven'in Paris'te basılan İstanbul hakkındaki kitabına (Constantinople, De Byzance à Stamboul, Paris, 1909) bir de önsöz yazmıştır. Buradaki küçümser ifadeli bazı cümleler dikkati çeker. Diehl, İstanbul hakkında genel bir kitabın da (Constantinople, Paris, 1924) yazarıdır. Bu kitap uzun zaman önce Alman H. Barth tarafından Almanca ve Fransızca olarak yazılmış kitabın yerini tutmak üzere hazırlanmıştır. Bunun içinde şehrin tarihi ile gerek Bizans ve gerek Türk dönemi zenginlikleri çekici bir üslupla anlatılmıştır. İstanbul'a dair yayınlar arasında beğenilen bir kitap olan bu eser N.J. Singels tarafından Hollanda diline de çevrilmiştir. * Semavi Eyice, “Charles Diehl”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 3, s. 48-49, (1994) ** J. Ebersolt-R. Guilland, “Bibliographie de M. Charles Diehl”, Mélanges Charles Diehl, Paris, 1930, s. XIII-...I (1 Mayıs 1930'a kadar yayınları) ** R. Guilland, “Hommage à Charles Diehl”, Etudes Byzantines, III (1946), s. 5-18 (bibliyografyasının devamı ile).
