Bursalı Mehmed Tahir

Kısaca: Bursalı Mehmed Tahir Osmanlıların son devirlerinde yetişmiş araştırmacı ve yazarlardan. Sultan Abdülmecid Han devri ordu mensuplarından Üsküdarlı Seyyid Muhammed Tâhir Paşanın torunudur. Babası Rifat Beydir. 22 Kasım 1861 târihinde Bursa’nın Yerkapı Mahallesinde doğdu. İlk tahsilini evlerinin yanındaki kârgir mektepte yaptıktan sonra Mülkiye Rüştiyesine girdi. Rüştiyede talebeyken Haraççıoğlu Medresesi hocalarından Niğdeli Hoca Ali Efendiden dînî ve Arabî dersler oku ...devamı ☟

Bursalı Mehmed Tahir Osmanlıların son devirlerinde yetişmiş araştırmacı - yazar ve siyaset adamı. Sultan Abdülmecid Han devri ordu mensuplarından Üsküdarlı Seyyid Muhammed Tahir Paşanın torunudur. Babası Rifat Beydir. 22 Kasım 1861 tarihinde Bursa’nın Yerkapı Mahallesinde doğdu. İlk tahsilini evlerinin yanındaki kargir mektepte yaptıktan sonra Mülkiye Rüştiyesine girdi. Rüştiyede talebeyken Haraççıoğlu Medresesi hocalarından Niğdeli Hoca Ali Efendiden dini ve Arabi dersler okudu. Babası Rifat Bey 1877-78 Osmanlı-Rus Harbinde şehid oldu. Bu sırada Mülkiye Orta Mektebini birincilikle bitiren Mehmed Tahir, Askeri Liseye kaydoldu. Askeri Liseyi başarıyla bitirdikten sonra Mekteb-i Harbiyeye (Kara Harb Okulu) girdi. Harbiye’de okurken tasavvufa karşı ilgi duyup Halveti-Rufai tarikatı şeyhlerinden Kemaleddin Efendiye bağlandı. 1881 senesinde Harbiyeyi bitirdikten sonra teğmen rütbesiyle Manastır Askeri Rüştiyesi coğrafya ve hendese (geometri) öğretmenliğine tayin edildi. 1884’te üstteğmen, 1888’de yüzbaşılığa yükseldi. 1895 senesinde Üsküp Askeri Rüştiyesi Coğrafya öğretmenliğine naklolundu. 1896 senesinde Kolağası rütbesine terfi ettirilerek Manastır Askeri Rüştiyesi Müdürlüğüne getirildi. 1902 senesinde Selanik Askeri Rüştiyesi Müdürlüğüne nakledildi. 1903’te binbaşılık rütbesine yükseldi.

Selanik’te bulunduğu sırada, Sultan İkinci Abdülhamid Hanı tahttan indirmek ve dış düşmanlarla birlikte hareket ederek Osmanlı Devletini yıkmak için çalışan İttihat ve Terakki Cemiyetine girdi. Rumeli’deki subayların arasında gelişen Genç Osmanlılar hareketine katıldı. Vatan ve Hürriyet Cemiyetine de üye oldu. Asıl vazifesi dışındaki siyasi hareketlere katıldığı için Selanik Askeri Rüştiyesi Müdürlüğünden alındı. Bir müddet sonra kendisini sevenlerin himaye ve arabuluculuğuyla Manisa Alaşehir Alayı Birinci Tabur Kumandanlığına naklolundu. Buradan da İzmir Fırka Divan-ı Harp Âzalığına tayin edildi ve tedkik memurluğu vazifesi yaptı. Kaymakam (Yarbay)rütbesindeyken ordudan emekli oldu.

İkinci Meşrutiyetin ilanından önce İttihatçıların hareketlerine faal bir şekilde katılan Mehmed Tahir Bey, Meşrutiyetin ilan edilmesinden sonra Bursa Mebusu (millet vekili) seçilerek Mebusan Meclisine girdi. Ancak yaptığı bir devre milletvekilliği sırasında, Sultan İkinci Abdülhamid Hana karşı cephe alanların aldatılmış veya devlet düşmanı olduklarını görerek siyasi hayattan çekildi. Türkçülük fikrini hararetle savunan kimseler arasında yer aldı. Türk Derneği, Türk Yurdu, Sırat-ı Müstakim (Sonradan Sebilür-Reşad), İslam Mecmuası gibi dergi ve gazetelerde yazı yazdı. Türk Derneğinin asil üyesi, Tarih-i Osmani Encümeninin de yardımcı üyesi olarak vazife yaptı. Umumiyetle kitabiyat ve hal tercümeleriyle alakalı makaleler ve eserler yazdı. Askeri ve siyasi kişiliğinden ziyade bu sahada yazdığı eserleriyle dikkati çeken Mehmed Tahir Bey, 28 Ekim 1924’te İstanbul’da vefat etti. Üsküdar’da Aziz Mahmud Hüdai Efendi Camii yanındaki kabristana defnedildi.

Eserleri:

Bursalı Mehmed Tahir Beyin basılmış ve basılmamış birçok eseri, bibliyoğrafya ve biyoğrafi sahasında önemli kaynaklardır.

Basılmış olan eserlerinden bazıları şunlardır:

1) Osmanlı Müellifleri: Eserlerinin en mühimi olan bu kitap on iki senelik bir inceleme ve araştırma neticesinde meydana gelmiştir. İçerisinde 1600’ü aşkın alim, şair ve evliya zatın hal tercümesi anlatılmıştır. Üç cilttir. 2) Türklerin Ulum ve Fünuna Hizmetleri, 3) Terceme-i Hal ve Fezail-i Şeyh-i Ekber Muhyiddin Arabi, 4) Müverrihin-i Osmaniyeden Âli ve Katib Çelebi’nin Terceme-i Halleri, 5) Aydın Vilayetine Mensub Meşayıh, Ulema, Şuara, Müverrihin ve Etibbanın Teracim-i Ahvali, 6) Müntehebat-ı Masari’ ve Ebyat, 7) Delilü’t-Tefasir, 8) Kırım Müellifleri, 9) Meşayıh-i Osmaniyeden Sekiz Zatın Teracim-i Ahvali, 10) Ulema-i Osmaniyeden Altı Zatın Teracim-i Ahvali, 11) Hacı Bayram-ı Veli, 12) Siyasete Müteallik Âsar-ı İslamiyye.

Ayrıca Bakınız

  • Türk Devlet ve Siyaset Adamları< li> Sadrazamlar
  • Müslüman Türk devletleri
  • Bu konuda henüz görüş yok.
    Görüş/mesaj gerekli.
    Markdown kullanılabilir.

    Bursalı Mehmet Tahir Bey
    3 yıl önce

    Bursalı Mehmed Tahir Bey (22 Kasım 1861, Bursa - 28 Ekim 1925, İstanbul), Türk yazar, araştırmacı, asker. Özellikle biyografi ve bibliyografya içerikli...

    Bursalı Mehmet Tahir Bey, 1861, 1897, 1899, 1906, 1908, 1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, 1911, 1914, 1915, 1924
    Osman Selahaddin Dede Efendi
    6 yıl önce

    Mevlevîhanesi s. 180, 192-196 ^ Mehmed Ziya, Merâkiz-i Mühimme-i Mevleviyyeden Yenikapu Mevlevîhanesi, s. 190-192; Bursalı Mehmed Tahir, C. 1, s. 171...

    Osman Selahaddin Dede Efendi, Fetva, II. Abdülhamid, Kanun-i Esasi, Mevlevihane, Meşrutiyet, Midhat Paşa, Tanzimat, Şeyhülislam, V. Murad
    Neşrî
    6 yıl önce

    olduğunu göstermektedir. 1520'de Bursa'da öldüğü düşünülmektedir. Bursalı Mehmet Tahir Bey'e göre mezarı yol genişletme çalışmaları sırasında harap olmuştur...

    Veysî
    6 yıl önce

    Mehmed Süreyya’ya göre mezartaşında “Veysî ki olmuş idi tagazzülde bî-bedel/Ta’yîn-i sâl-i fevtine tarihdir gazel” beyti yazılıdır. Bursalı Mehmed Tahir...

    Türk Derneği
    3 yıl önce

    Efendi, Ahmet Hikmet Bey (Müftüoğlu), Rıza Tevfik Bey (Bölükbaşı), Bursalı Mehmet Tahir Bey, Veled Çelebi (İzbudak), Akçuraoğlu Yusuf, Fuat Raif Bey, Emrullah...

    Karaosmanoğlu ailesi
    3 yıl önce

    olan Hocaefendi'den " Osmanlı Müellifleri" isimli eserin yazarı Bursalı Mehmed Tahir Bey sitayişle bahsetmektedir. 19. ve 20. yüzyıllara varıldığında...

    Karaosmanoğlu ailesi, 1644, 17. yüzyıl, 1706, 18. yüzyıl, Akhisar, Aliağa, Ayan, Aydın, Babıali, Ballıca
    Börklüce Mustafa
    6 yıl önce

    Burhaneddin'in oğlu olduğunu tasvir etmektedir. Kaygusuz'un yanı sıra Bursalı Mehmed Tahir Bey, Osmanlı Müellifleri adlı eserinde Börklüce'nin bir mutasavvıf...

    Börklüce Mustafa, Biyografi, Fetret devri, Karaburun, Nazım Hikmet, Osmanlı Devleti, Taslak, Türk, ޞeyh Bedrettin Destanı, Mürid, Madde taslağı
    Klasik Türk müziği bestecileri listesi
    3 yıl önce

    Mehmed Vahideddin - 1926 Mehmed Yürü (Nasibin) - 1953 Mehmed Zaifi (Akbaba İmamı) - 1703 Mehmed (Bursalı Yakubzade) - 1666 Melek Can - 1650 Mesut Cemil - 1945...