Brezilya'daki Yahudilerin Tarihi

Kısaca: Brezilyalı Yahudi (Portekizce: ''Judeu Brasileiro'', ) Yahudi kökenli veya Yahudiliğe geçmiş Brezilyalılara denir. ...devamı ☟

Brezilyalı Yahudi (Portekizce: Judeu Brasileiro, ) Yahudi kökenli veya Yahudiliğe geçmiş Brezilyalılara denir. Brezilya'daki Yahudilerin geçmişi uzun ve karmaşık olup Avrupa'dan gelen yerleşimcilere kadar uzanır. Yahudiler Brezilya'ya 16.yy'daki Portekiz Engizisyonu sebebile kaçıp yerleştiler. Zamanında Hollanda hakimiyetinde olan Brezilya'da ilk sinagog 1636'da Recife'de kuruldu. Yahudilerin çoğu İspanyol ve Potekiz Engizisyonlarından dini özgürlük sunan Hollanda'ya kaçan Sefaradlardı. 1824 Brezilya Anayasasında dini özgürlük verilmesiyle Yahudiler bu ülkeye göç etmeye başladı. Kauçuk endüstrisindeki patlama nedeniyle birçok Fas Yahudisi 19.yy'da buraya vardı. Ülkeye olan Yahudi göç dalgaları Avrupa'da Nasyonel Sosyalistlerin başa geçmesiyle artışa geçti. Bir başka göç dalgası da 1950'lerin sonunda göç eden binlerce Kuzey Afrika Yahudisi ile gerçekleşti. Bugünlerde huzur içinde yaşayan Brezilya Yahudilerinin Yahudi ve Siyonist grupları, lokalleri, okulları vs. bulunmaktadır. 2006 İsrail-Lübnan Savaşıyla bazı antisemitik olaylar olmuştur. İlk Yahudiler Birçok kaynağa göre Belém'deki ilk sinagog 1824'te kurulan Sha'ar haShamaim ("Cennet kapısı") sinagogudur. Fakat, Eretz Amazônia: Os Judeus na Amazônianın yazarı Samuel Benchimol'a göre 1823 veya 1824'te kurulan Eşel Avraham ("İbrahim'in Ilgını") sinagogu Belém'in ilk sinagogu olup Sha'ar haShamaim sinagogu 1826 veya 1828 yılında açılmıştır. Grão-Pará'nın 1842'deki başkentinde Yahudilere ait nekropol bulunur. Yahudiler adına Avrupa'daki kötü gidiş nedeniyle Avrupa Yahudileri 1890'larda Brezilya'da tarımsal yerleşim birimleri kurmanın planlarını kurdular, fakat Brezilya'daki politik çekişmeler yüzünden bu gerçekleşemedi. 1904'te Yahudi Kolonizasyon Birliği (JCA)'nin desteğiyle güneydeki Rio Grande do Sul'de tarım kolonileri kurulmaya başlandı. Bu yerleşim birimlerinin kurulmasındaki JCA'nin ana amacı Rus İmparatorluğu'nda zulüm gören Rus Yahudilerine yeni bir yurt yaratmaktı. İlk koloniler Philippson (1904) ve Quatro Irmãos'tu (1912). Bu kolonizasyon çabaları "Deneyimsizlik, maddi imkansızlıklar, kötü planlama" ve "İdari sorunlar, tarım tesislerinin yetersizliği, ve şehir merkezindeki iş olanaklarının cazibesi" sebeplerinden ötürü çöktü. 1920'de JCA bu toprakları Yahudi olmayan yerleşimcilere satıp elden çıkardı. Poltika, spor, akademi, ticaret ve endüstride önemli roller alan Yahudiler Brezilya hayatının her alanına entegre olmuşlardır. Brezilya Yahudilerinin çoğunluğu São Paulo eyaletinde yaşamaktadır fakat Rio de Janeiro, Rio Grande do Sul, Minas Gerais, ve Paraná eyaletlerinde de büyük cemaatleri vardır. Açık bir din hayatı yaşayan Yahudilere karşı antisemitik hareketlere ender karşılanmaktadır. Ana şehirlerde, Yahudilerin, geleneklerini ve kültürlerini yaşayıp gelecek nesillere aktaracak okulları, birlikleri ve sinagogları vardır. Bazı Yahudi dinadamlarına göre Brezilya'da Yahudiliği tehdit eden tek şey karışık evliliklerdir. Fakat, İsrail'in Lübnan'a saldırısıyla birlikte Belo Horizonte'de bir Yahudi mezarlığı 2007'de vandalizme uğramıştır.

Brezilya'daki Yahudi cemaatlerinin nüfusu

* São Paulo, São Paulo: 44,000 * Rio de Janeiro, Rio de Janeiro: 25,000-30,000 * Porto Alegre, Rio Grande do Sul: 15,000 * Belo Horizonte, Minas Gerais: 10,000 * Curitiba, Paraná: 8,500 * Recife, Pernambuco: 7,600 * Belém, Pará: 6,200 * Manaus, Amazonas: 5,720 * Niterói, Rio de Janeiro: 600 * Salvador, Bahia: 2,500 * Florianópolis, Santa Catarina: 420 * Piracicaba, São Paulo: 1,400 * Pelotas, Rio Grande do Sul: 330 * Brasília, Distrito Federal: 920 * Erechim, Rio Grande do Sul: 240 * Fortaleza, Ceará: 120 * Natal, Rio Grande do Norte: 40 São Paulo'nun diğer Yahudi cemaatleri Santos, Guarujá, São Vicente, Praia Grande, Campinas, Valinhos, Vinhedo, Americana, Santo André, São Bernardo do Campo, São Caetano do Sul, Mauá, São José dos Campos, Jacareí, Taubaté, Ubatuba, Guaratinguetá, Ribeirão Preto, São Carlos, Sorocaba, Itu, Araçoiaba da Serra, Boituva, São José do Rio Preto ve Araraquara'da bulunur. Rio Grande do Sul'un diğer Yahudi cemaatleri Santa Maria, Passo Fundo ve Cruz Alta'dır. Ayrıca, Bahia (Itabuna), Paraíba (Campina Grande ve João Pessoa), Rondônia (Porto Velho) ve Sergipe (Aracaju)'de de küçük Yahudi cemaatleri bulunur. Ayrıca bakınız * Latin Amerika'daki Yahudilerin tarihi

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.