Bogoroditsa Levişka Kilisesi

Kısaca: Bogoroditsa Levişka KilisesiRaif Vırmıça, Kosova’da Osmanlı Mimari Eserleri I, TC Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999, s. 106 (Osmanlı döneminde: Cuma Camii veya Fethiyye-Cuma Camii) Kosova’da, Prizren’in Yeni Mahalle semtinde bir dinî yapı. X. yüzyılda kurulup XV. yüzyılda camiye dönüştürülmüştür. XX. yüzyılın ilk yarısından sonra kiliseye dönüştürülmüş; 1999 yılından sonra da kullanım dışı olmuştur. ...devamı ☟

Bogoroditsa Levişka Kilisesi (Osmanlı döneminde: Cuma Camii Katedral olarak XIV. yüzyıl Stefan Uroš II. Milutin tarafından inşa edilmiştir. Cami oluşu Fatih Sultan Mehmed'in Prizren'e geldiği ve bir cuma namazından sonra Prizren'in en büyük Ortodoks kilisesi olan Sv. Bogorodica'yı (yani Cuma Camii’ni) camiye dönüştürdüğü anlaşılmaktadır (M. Tahir Efendi, Menakıb, 165-167 beyitler). 1 Haziran 1455 yılında Nobırda kalesinin düşmesinden sonra, Fatih Sultan Mehmed Han üç ay kadar burada kalmıştır. Kosova'nın diğer şehirlerinin fethedilişinden sonra, Prizren'e gelip bu kiliseyi bir cuma namazından sonra camiye dönüştürmüştür. Camiye dönüştürüldüğünde çan kulesi üzerine bir minare ilave edilmiştir. Kitabeden görüldüğü gibi, 1858 (hicri 1275) yılında yapılan bir onarım esnasında eski minare harap ve yıkık olduğu için kilisenin çan kulesi üzerine bir şerefe ilavesi ile minare onarılmıştır. Kiliseye dönüştürülmesi Osmanlı İmparatorluğu’nun 31 Ekim 1912 tarihinde Prizren’den çıkışından sonra camide ibadetler 1918 yılına dek devam etmiştir. O yıldan sonra, I. Dünya Savaşı’ndan sonra, 5 Haziran 1923 tarihinde Osmanlı’nın yaptığı bütün ilaveler çıkarılmış, minare yıktırılmıştır. Çan kulesi kubbeyle örtülmüş, üstüne haç ve içine büyük bir çan takılmıştır. 1918 yılından sonra, Cuma Camii cemaati bu cami yakınlığında bulunan mahallede bir mescit kurarak, ibadetlerine devam etmiştir. Bugünkü durum Kosova bölgesinin I. Kosova Savaşı ile beraber tam olarak Türk hükmüne bağlanmasıyla beraber Prizren şehrinde yaptırılan Namazgah ve Bogorodica Ljeviška Katedrali’nden camiye dönüştürülen ve Cuma Camii (veya yöre ağzıyla Cuma Cami) adıyla bugününe gelen bu eski yapı, 1999 sonrasında NATO ve uluslararası güçlerin kontrolundaki Kosova’da 2004 yılında yaşanan iç karışıklıklarda yakılma girişimiyle karşı karşıya kalmıştır. Bu girişimlerde tamamen yakılmaktan kurtulsa da kısmi tahribatlar yaşamıştır. İbadethanenin Prizrenliler ve hatta Kosovalılarca bugün bile “Cuma Camii” olarak bilinmekte, bu şekilde adlandırılmaktadır. Osmanlı belgelerinde bu yapı, “Fatih Sultan Mehmed Han Camii” olarak kayıtlıdır. Bugün kullanıma kapalıdır ve güvenlik güçlerince koruma altına alınmıştır. Kilise olarak da kullanılmamaktadır. * Alexander P. Kazhdan, The Oxford Dictionary of Byzantium Vol.1-2-3, New York, 1991

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.