itibariyle Pakistan'da buluna 12. buyuk sehirdir. Tarihçe Şehir 1748 yılında Navap "I. Muhammad Bahawal Han Abbasi" tarafından kurulmuştur. Bu şehir 1747 'de Kandehar, Afganistan'da hükümdarlık yapan Ahmed Şah Duranı'nin Hindistan'a yaptığı seferden sonra Durani İmparatorluğu'nun bir parçası olmuştur. Bir Nevap idare edilen Rajput devleti olduğu kabul edilen "Bahawalpur Devleti" 1802'de Durani İmparatorluğu dağıldıktan sonra Nevab "II. Mohammad Bahawal Han" tarafından kurulmuştur. Bu devlet, Hindistan yarimadasinin Pencap bölgesinde Sutlec Nehri ile Thar Çölü arasında bulunan 451 km uzunlukta bir bölgeyi idare etmekteydi ve merkezi Bahawalpur şehrinde idi. 22 Şubat 1833'de bu devlet Nevabı olan "V. Sadık Muhammad Han Abbası" Hindistan'da kolonici olan İngiliz Doğu Hindistan Şirketi idarecileri ile bir anlaşma imazaladı ve bu kolonici İngilizler Bahawalpur Devleti'ne "güdümlü bağımsızlık" tanıdılar. Hint Ayaklanması, 1857'dan sonra Hindistan resmen bir koloni olarak Britanya devletine bağlandıktan sonra Britanya Hindistan Kolonisi devleti bu anlaşmayı uygulamakta devam etti. II. Dünya Savaşı'dan sonra 1947'de Britanya Hindistan'ına bağımsızlık verilmesi ile Bahawalpor Devleti yapılan plebisit ile yeni kurulan Pakistan'ın bir parçası oldu. 1952'de Bahawalpor Devleti bir Pakistan eyaleti oldu ve 14 Ekim 1955'de ise bir il olarak Batı Pakistan eyaletine bağlandı. Bengaldeş'in bağımsızlık kazanıp ayrılmasından sonra Batı Pakistan eyaleti 4 eyalete bölündü: Sind Eyaleti, Belucistan Eyaleti, Kuzeybatı Sınır Eyaleti ve Pencap Eyaleti ve Bahalwapur devleti Pencap Eyaleti içine alınarak yörel idare olarak eyalet olmaktan çıkartıldı. Fakat eski Bahawalpir Devleti alanında yaşayanlar ve özellikle Pencapça'dan ayrı bir dil olan "Saraiki dili konuşanlar Pencap eyaleti'nden ayrılıp yeni bir Bahawalpur eyaleti kurulması için politik çabalar yapmaktadırlar Coğrafya Bahawalpor Sütlec Nehri'nin güneyinde kurulmuştur ve Thar Çölü yakıninda olan "Çölistan Bölgesi" içindedir. Şehir tüm Pakistan'da Sütlec Nehri'ni geçen tek demiryolu köprüsü olan "Adamwahan Empress Köprüsü" ile nehrin kuzey kiyisina baglidir. Şehir Multan'dan 90 km; Lahor'dan 420 km, Faysalabad'dan 270 km ve Pakistan başkenti ola İslamabad'dan 700 km uzaktadır. Şehrin "Sindh" adı verilen batısında Sütlec Nehri vadisinde çok geniş bir aluviyonlu topraklardan oluşan buyk bir ova bulunmaktadır. Bu ova nehrin taşkınları dönemleri ile nehir suları ile sulanan çok mümbit bir arazidir. Burada doğal olarak çok derin ve gür orman şeklinde hurma ağalari yetiştirilmektedir. Bu mümbit ovada yetiştirilen tarım bitkileri arasında buğday, pamuk, şeker kamışi, ve hurmadır. Aynı zamanda özel bir koyun ırkı olan "mango koyunu" ve sığır yetiştirme hayvancılığı yapılmakta ve yün ve deri önemli tıcari üretim maddeleri olmakatdır. Şehrin doğusunda ise nehir vadisinden daha yüksek olan "Pat" veya "Bar" adı verilen arzziler bulunmaktadır. Bu araziler genellikle Sütlec MNehrinde kanallarala getirelen sularla sulanıp çölden kazanılmış bir tarım arazisidir ve buralarda buğday, sekerkamışi ve pamuk yetiştirilmektedir. Şehrin daha doğusu "Çolistan" adı verilen ağaçsız ve bitkisiz çıplak çöl arazisidir. Bu çöl genellikle çok az nüfus taşımaktadır ve bunlar da göçebelerdir. Fakat çölün kuzey ve batısında Hakra havzası adlı bir çöküntü alanı bulunmaktadır ve Hakra'nın yüksek kenarlarında insanların eskiden buralarda yaşadığına gösterge olan birçok höyük bulunmaktadır. Şehir Pakistan'da çok nadir bulunan bir doğa parkı olan "Lal Suhandra Milli Parkı" yakınındadır ve bu park safari parkı olarak da kullanılmaktadır. Şehrin iklimi sıcak ve kurudur. Yaz günlerinde gölgede işi genel olarak yüksek kırk derece Çelcius olarak gayet kuru sıcaktır amageceleri bu işi daha düşüktür. Ortalama yaz işi 33 derecedir. Kışlar da fazla soğuk olmamaktadır ve kış ortalama ısısı 18 derecedir. Şehir çevresi çöl olduğu için yağışlar azdır ve ortalama yıllık yağış 20-25 cm,dir. Bahawalpor şehri ve ili içinde resmi dil >Ürdü[ olup resmi merkezi devlet idaresi kurumlarında ve yüksek oklullarda Ürdü dili ve İngilizce kullanılmaktadır. Fakat bu bölgede halk arasında kulanılıp konuşulan dil Saraiki dilidir. Nufus Sehrin nufusu hizla artmaktadir. 2012 tahminlerine gore 528,678 kisidir. Su tablo 1981, 1998 ve 2012 tahminlerin vermektedir. Ekonomi Şehir önemli bir tarım merkezidir. Sutlec Nehri kenarları ve su kanalları dolayısiyla sulu ziraat yapılabilmekte ve münbit ovalık arazi ve sıcak ve kuru havası tarım ürünleri için çok elverilidir. Bu şehir ve civarında üretilen ürünler dünya piyasalarında satılmaktadır. Şehir bu nedenle bir tarım pazarı durumundadır. Bu urunlerden en önemlileri buğday, şeker kamışı, pirinç, pamuk, hurma ve mango ürünleridir. Şehirde bu tarıma bağlı olan sabun fabrikaları, pamuk iplik büküm fabrikaları, şeker kamışından şeker üretim fabrikaları bulunmakta ve ipekli ve pamuk dokumacılık, halıcık ve çanak çömlek üretimi atölyeleri bulunmaktadır. Görülecek yerler *Noor Mahal : Şehir içinde fiskiyelerle dolu büyük bir bahçe içinde bulunan bir saraydır.1875'de tamamlanmıştır. 19. yy batı Avrupa asıllı möble ve teyzinat ile doludur. Nevvabın resmi ikematgahı olarak inşa edilmekle beraber tek bir nevvab tarafından tek bir gece kullanılmadığı ifade edilmektedir. 1947den önce devlet misafirhanesi olarak ve birkaç defa hükümet toplantısı için kullanılmıştır. Ama Bahawalpor Devleti ortadan kalktıktan sonra, nevvab mirasçıları arasında çıkan ihtilaflar dolayısıyla boş kalmıştır. Pencab eyaleti için eski eserleri koruma listesine alınmıştır. * Sadık Garh Sarayı: 1882'de Nevvab'ın sarayı olarak yapılmıştır. Saray arazisinin etrafı yüksek duvarlarla çevrilidir ve çöl ortasndaı olmasına rağmen yemyeşil çimler ve çok güzel çiçeklerle kaplı bir bahçesi bulunmaktadır. Hint islam mimarisine uygun olarak birçok kubbesi vardır. Çok itina ile döşenmiş ve teyzin edilmiştir. Örneğin Avrupa'dan ısmarlanan aynaların gelmesi için Karaçi limanının, ara istasyonların ve şehir garının genişletilmesi için önemli masraf yapılmıştır. Durbar Salonu çok göz çekicidir. Arka bahçede nevvab zamanında kurulan ve hala ilgi çeken bir hayvanat bahçesi bulunmaktadır. * Darbar Mahal Sarayları: 75 dönüm kadar arazide bülunan bahçe ve saraylar. Bunlar arasında "Gülzar Sarayı", "Nishat Sarayı" ve "Farukh Sarayı" nevvabların eşleri için özel olarak ayrı zamanlarda ayrı ayrı yaptırılan saraylardır. Günümüzde Pakistan ordusu tarafından kullanılmaktadır. * Lal Suhanra Milli Parkı": Şehirden 36 km. uzakta bir doğa parkıdır. Bu park ve parkın misafirhanesine giden kara yolu pek uygun olmakla beraber kiralanabilen 4x4 otoları için sorun olmamaktadır. Çok değişik vahşi hayvanı, bunlar arasında geyikleri, arslanlari ve gergedanları, doğal yaşama alanlarında görme imkanı sağlamaktadır. * Derawar Kalesi : 13. yy.da tuğladan yapılmıştır. "Çölistan" çölünde Bahawalpur'dan yaklaşık 100 km uzaktadır. Çevresi 1500 m, yüksekliği 30 m olan 80 kuleden oluşan kare şeklili bir kaledir. Bahawalpur nevabblarının idare merkezi olarak kullanılmıştır ve yakınlarında bu nevvab ve ailelrin gömülu olduğu mezarlık bulunmaktadır. Ne yazık ki bakımsızlık dolayısıyla yıpranmış görünüşlüdür. Resim galerisi Dosya:BahawalpurDaewoo.JPG|Bahawalpor - Daewoo Terminali Dosya:Bahawalpurinsidefarid.JPG|Bahawalpor - Farid Kapisi icinde carsi Dosya:FaridGate.JPG|Bahawalpor - Farid Kapisi Dosya:NoorMahal1.JPG|Bahawalpor -Noor Mahal Dosya:SadiqDaneHighSchool.JPG|Bahawalpor - Sadiq Dane High School Dosya:DringStadium.JPG|Bahawalpor - Dring Stadyum girisi Dosya:BahawalVictoriaHospital.JPG|Bahawalpor - Bahawal Victoria Hastanesi Dosya:Bahawalpur Airport.jpg|Bahawalpor Havalani Sheikh Rashid Hava Terminali, Notlar Dış bağlantılar * [http://www.bahawalpur.gov.pk/ Resmi Bahawalpur maddesi] * Pencap Eyaleti Portalinda Bahawalpur yerel idaresi websitesi * "Wikitravel" websitesinde "Bahawalpor Seyahat Kilavuzu" * "Open Directory" Bahawalpor * Bahawalpur Online enformasyon * TMA Bahawalpur Sehri icin enfarmasyon * Bahawalpur City Enformasyon Portali
