Türkçe Bilgi: Abdürrezzak Kaşanî

Abdurrezzak Kemaleddin b. Ebi'l-Ganaim el-Kaşani (/-1329). Tam adı Abdürrezzak b. Ebi’l-Ganaim b. Ahmed Ebi’l-Fazail b. Muhammed el-Kāşani’dir. Ekberi (Muhyiddin Arabi öğretisi) geleneğin önemli yazarlarından birisidir. İlhanlıların hakimiyeti devrinde Kaşan'da (İran) yaşamıştır. Şeyh Nureddin Abdüssamed Natanzi'nin mürididir. En ünlü talebelerinden biri Osmanlı medrese sisteminin kurusucusu, ünlü mutasavvıf Davud el-Kayseri'dir. Hayatı Hayatı hakkındaki detayları tespit etmekte güçlük çekilen bir sufidir. Kendisi de çocukluğu ve gençliği hakkında bir sey zikretmemistir. Buna göre İran'ın cibal bölgesindeki Kasan sehrinde dünyaya gelmiştir. Doğum tarihiyle ilgili net bir bilgi bulunmamaktadır. Kendisinin çağdaşı olan Alaüddevle-i Simnani’ye yazdığı mektuptan görüştüğü ve eğitim aldığı hocalar hakkında bilgi almaktayız. Kendisi Sühreverdiyye tarikatına mensup sufilerden ve Sihabeddin Sühreverdi’den eğitimini almış olan Şeyh Necibüddin Ali b. Büzgüs’un halifelerinden Mevlana Nureddin Abdüssamed-i Natanzi ile görüşmüş ve ilk tasavvufi eğitimini de Natanzi'den almıştır. Onu Muhyiddin İbn Arabi'nin eserlerine yönelten de yine Mevlana Nureddin Natanzi olmuştur. Kaşani şeyhinin Fusus ve Yusuf Hemedani'nin Keşf'ini sık sık övdüğünü aktarmıştır. Daha sonra hocası Mevlana Nureddin'den tasavvufi bilgi alanında derinliğini işittiği Mevlana Şemseddin Kişi’nin sohbetinde bulunmuştur. Bu iki hocasına Mevlana Nurüddin-i Eberkuhi, Seyh Sadreddin Ruzbihan-ı Bakli, Seyh Zahirüddin-i Büzgüs, Mevlana Asilüddin ve Ziyaüddin Hasan’ın oğulları Şeyh Nasrüddin ve Sadreddin Konevi'nin talebesi Kutbüddin-i Şirazi de dahil olur. Kaşani Fusus şarihi (yorumcusu) olarak da tanınmış bir sufidir. Kendisi Residüddin-i Hemedani Tebriz’in yanıbasında Reb’-i Residi adıyla ilim adamları için inşa ettiği ve içinde kütüphane, hankah, medrese, kağıt fabrikası bulunan külliyede 730 senesinde Fususu’l-Hikem Serhi’ni tamamlamıştır. Davud el-Kayseri'nin Kaşani ile karşılaştığı ve ondan Fusus ve Te'vilat dersi göreceği yer de yine Reb’-i Residi Hankāhı olacaktır. Kaşani'nin Davud el-Kayseri dışında yine bir fusus şarihi olan Baba Rükna-yı Şirazi, Eserleri * Letaifu'l-a'lam fi işaratı ehli'l-ilham. 1658 sufi terimini açıklayan bir sözlüktür. Ekrem Demirli Tasavvuf Sözlüğü adıyla eseri Türkçeye çevirmiştir İz Yayıncılık, İstanbul, 2004 Eser Osmanlı döneminde Letaifü’l-A’lam adıyla ismi bilinmeyen bir tercüman aracılığıyla Türkçeye aktarılmıştır. (Süleymaniye Kütüphanesi, Lala Đsmail, 122, 194 vr.) Sözkonusu çeviri Ercan Alkan tarafından Yüksek lisans tezi olarak çalısılmıs ve metni latin alfabesine aktarılmıstır (Letaifü’l-A’lam fi İşareti Ehli’l-Đlham Adlı Tasavvuf Terimleri Sözlüğü ve Mütercimi Bilinmeyen Tercümesi, M.Ü.S.B.E, İlahiyat Anabilim Dalı, Tasavvuf Bilim Dalı, İstanbul: 2002). * Te'vilatü'l-Kur'an : Kur'an'ın tasavvufi yorumudur. Ancak Kur'an'ın bütünü değil ancak üçte biri tefsir edilmiştir. * Istılahatu's-Sufiyye : Serhu Fususi’l-Hikem, Te’vilatü’l-Kur’an ve Serhu Menazili’s-Sairin isimli eserleri için sözlük mahiyetinde kaleme aldığı eseridir. Nebil Safvet tarafından, A Glossary of Sufi Technical Terms adıyla İngilizce’ye çevrilmiştir (Londra: 1991). * Şerhu Menazili’s-Sairin: Kāşani’nin Abdullah-ı Ensāri-i Herevi’nin Menazilü’s-Sairin’i üzerine yazdığı bir şerhtir. * Şerhu Fususi'l-Hikem * Şerhu Mevaki'i'n-nücum * Hakāiku’t-Te’vil fi Dekāiki’t-Tenzil : Kaşani'nin en hacimli eseridir. Kur'an tefsiridir. * Nazmü’s-Süluk fi Serhi Taiye İbni’l-Farız: İbn-i Farız'ın Taiyye adlı meşhur şiirinin şerhidir. * Tuhfetü’l-İhvan fi Hasaisi’l-Fityan: * Tahliyetü’l-Ervah bi-Hakāiki’l-İncah: Kaşani'ye atfı şüpheli görülen bu eserde felsefi konular sufilerin bakış açısıyla açıklanmaya çalışılmaktadır. * Reshü’z-Zülal fi Serhi’l-Elfazi’l-Mutedavile beyne Erbabi’l-Ezvak ve’l Ahval: Bazı sufi terimlerini ayrıntı olarak ele aldığı eserdir. * Risale fi’l-Kaza ve’l-Kader: Stanislav Guyard tarafından Traité Du Décret Et De L’Arrét Divins, Par Le Docteur Soufi Abd ar-Razzaq adıyla Fransızca'ya çevirilmiştir ve 1875'de Paris'de yayınlanmıştır. * Şerhu Cevabi Ali (k. V. ) an Suali Kümeyl fi Ma’na’l-Hakikat * Cevabü Sualin an Künhi’l-Fütüvve: * Serhu Beyti Künna Hurufen Âriyeten * Fevaid * Risale ile’s-Seyh Rüknüddin ve Cevabüha * Risale fi’t-Tasavvuf: * Risale der Hikmet-i Hilkat-i Mutedādde: * Serhu Hamsi Ebyat li’s-Seyhi’l-Ekber: * Serhu Tahmisi Kasideti’l-Bürde li-Nasrüddin Muhammed Feyyüm * Serhu Banet Suad * Min Tetimmeti Divani’l-Kāsani * Risaletün fi Beyani Mikdari’s-Seneti’s-Sermediyye * Umdetü’s-Sufiyye * Tezkiretü’s-Sahibiyye * Risaletü’n-Nuriyye: * Risaletün fi Kavlihi (s.a.v) “er-Rahimüne Yerhamühümü’r-Rahman” * Risaletün fi’l-Mebde’ ve’l-Maad Göz At * İbn Arabi * Vahdet-i Vücud Dış bağlantılar * Ibn Arabi and His Interpreters/PDF

Kaynaklar

Vikipedi

Abdürrezzak Kaşanî

Abdürrezzak Kaşanî Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar