12 Kahraman Haydut`` http://www.imdb.com/title/tt0061578/releaseinfo Türkçe isim için referansMitos ve Kuşku Atilla Dorsay.Görsel Yayınlar s.159.Türkçe isim için referans 1967 ABD yapımı savaş-aksiyon filmidir.Özgün adı The Dirty Dozen`` dır.Senaryosunu E.M.Nathanson`un 1965 yılında yazdığı aynı adlı çok satan romanından Nunnally Johnson ve Lukas Heller `in birlikte uyarlayıp yazdıkları filmin yönetmeni Robert Aldrich ` tir.Geniş bir oyuncu kadrosuna sahip filmin başlıca rollerinde Lee Marvin ,Ernest Borgnine , Charles Bronson, Jim Brown, John Cassavetes, George Kennedy , Trini López ,Robert Ryan , Telly Savalas ve Donald Sutherland oynamışlardır.Film 1968 yılında En İyi Özel Efekt-Ses Efekti Akademi Ödülü `nü kazanmıştı.Filmde 2.Dünya Savaşı sırasında müebbet hapis ve ölüm cezaları almış bir düzine mahkumun özgürlükleri karşılığında eğitilerek tehlikeli bir imha görevine gönderilmeleri anlatılmaktadır.
Özet
1944 yılında 2.Dünya Savaşı`nın sonlarına doğru üstleri ile disiplin sorunları da olan Binbaşı Reisman (Lee Marvin) `dan Fransa`da üst düzey Nasyonel Sosyalist subaylarının toplanacakları bir şatoya intihar saldırısı düzenlemek üzere bir görev birliği oluşturması istenir.Böyle bir görev için aklı başında hiçbir askerin gönüllü olmayacağı varsayılarak bu birliği oluşturacak askerlerin ölüm ya da müebbet hapis cezaları almış askeri mahkumlardan seçilmesine karar verilir.Bu mahkumlar arasında bir sapık (Telly Savalas), bir psikopat (John Cassavetes), geri zekalı bir katil (Donald Sutherland) ve en az onlar kadar kötü birkaç mahkum daha vardır.(Charles Bronson , Trini Lopez , Jim Brown ve Clint Walker).Ödülleri ise görevden sağ dönebilirlerse özgürlükleri olacaktır.Oyuncu Kadrosu
- Lee Marvin ... Binbaşı Reisman
- Ernest Borgnine ... General Worden
- Charles Bronson ... Joseph Wladislaw
- Jim Brown ... Robert Jefferson
- John Cassavetes ... Victor Franko
- Richard Jaeckel ... Çavuş Bowren
- George Kennedy ... Binbaşı Max Armbruster
- Trini López ... Pedro Jiminez
- Ralph Meeker ... Yüzbaşı Stuart Kinder
- Robert Ryan ... Albay Everett Dasher Breed
- Telly Savalas ... Archer Maggott
- Donald Sutherland ... Vernon Pinkley
- Clint Walker ... Samson Posey
- Robert Webber ... General Denton
- Tom Busby ... Milo Vladek
- Ben Carruthers ... Glenn Gilpin
- Stuart Cooper ... Roscoe Lever
- Robert Phillips ... Onbaşı Morgan
- Colin Maitland ... Seth Sawyer
- Al Mancini ... Tassos Bravos
- George Roubicek ... Er Arthur James Gardner
- Thick Wilson ... General Worden`ın yaveri
Film Hakkında Notlar
- Filmde görülen şato film için özel olarak yaptırılmış,gerçeklerine oldukça benzeyen,fonksiyonel ve büyükçe bir maketti.72 metre uzunluğundaki bu maket o zamana kadar yapılanların en büyüklerinden biriydi.Çevre yapıları ve ekleri ile birlikte o kadar büyük ve sağlam yapılmıştı ki film icabı havaya uçurulması gerektiğinde bunun ancak 70 ton kadar bir patlayıcı ile mümkün olabileceği anlaşıldı,bunun üzerine maketin de daha küçük bir maketi yapılarak o patlatıldı.
- 1960 `ların en fazla gişe yapan filmlerinden biri olan "12 Kahraman Haydut" MGM şirketinin tarihinde en fazla para kazandıran filmler listesinde de 6.cı sırada yer almaktadırhttp://www.allmovie.com/cg/avg.dll
- Trini López (d.1937) Meksika asıllı ABD `li bir şarkıcıdır.İlk kez Frank Sinatra tarafından keşfedilen Lopez şarkıcılığının yanı sıra söz yazarı,dansçı ve bir sinema oyuncusudur.En çok bilinen şarkıları arasında "If I Had a Hammer", "Michael" ve "Lemon Tree" sayılabilir.
- O yıllarda çekilmiş yurtseverlik temalarını şovenist tavırlarla işleyen birçok savaş filmi fazla ilgi görmezken sinemadaki birçok tabuları yıkan "12 Kahraman Haydut" popüler sinemada yeni bir çığır açmıştı.Bu filmin kahramanları (veya anti-kahramanları) fahişelerle düşüp kalkıyor,otoriteye karşı geliyor,ayrım gözetmeden insan öldürüyordu.Bir anlamda Sergio Leone `nin ve Sam Peckinpah `ın western`de yaptıklarını bu film savaş filminde yapıyordu.Bu da sonuçta gişede bir patlama demekti.
- Robert Aldrich `e tartışmalı bir sahne olan Jim Brown `un içinde Alman subaylarla birlikte kadınların da bulunduğu sığınağa bomba attığı sahneyi filmden çıkardığı taktirde "En İyi Yönetmen" Oscar`ını alabileceği söylendiğinde bunu yapmadı.Ona göre savaş zaten bir cehennemdi.
Filmin Ödülleri
Kazandığı Ödüller:- 1968 - Oscar En İyi Özel Efekt-Ses Efekti Akademi Ödülü - John Poyner
- 1968 - Laurel Ödülleri (1.cilik) En İyi Aksiyon Performans Ödülü - Lee Marvin
- 1968 - Laurel Ödülleri (2.cilik) En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü - Jim Brown
- 1968 - Laurel Ödülleri (3.cülük) En İyi Aksiyon-Dram Filmi Ödülü
- 1967 - Photoplay Ödülleri - Altın Madalya
- 1968 - Amerikan Sinema Kurgucuları Eddie Ödülü - En İyi Kurgu - Michael Luciano
Adaylıkları:
- 1968 - Oscar En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü - John Cassavetes
- 1968 - Oscar En İyi Kurgu Akademi Ödülü - Michael Luciano
- 1968 - Oscar En İyi Ses Akademi Ödülü
Filmin Müziği
Filmde kulanılan müzik parçaları şunlardır:- "The Bramble Bush" - Müzik : Frank De Vol...Sözler: Mack David
- "Einsam" - Müzik : Frank De Vol...Sözler: Sibylle Siegfried
- "Don`t Sit Under The Apple Tree With Anyone Else But Me" - Lew Brown, Charles Tobias, Sam H. Stept
- "National Emblem" - Yazan : Edwin Eugene Bagley
- "Main Title" - Müzik : Frank De Vol
- "Building The Barracks" - Müzik : Frank De Vol
Kaynaklar
reflistLinkler
- IMDb`de film|The Dirty Dozen|0061578
