Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Selahattin Ülkümen

Kısaca: Selahattin Ülkümen (d. 14 Ocak 1914, Antakya - ö. 7 Haziran 2003, İstanbul), Türk diplomat.1914 yılında Antakya’da dünyaya geldi. Yükseköğrenimini tamamladıktan sonra 1936’da Dışişleri Bakanlığı’nda göreve başladı. 1943 yılında Rodos Başkonsolosu olarak atandı. ...devamı ☟

Selahattin Ülkümen (d. 14 Ocak 1914, Antakya - ö. 7 Haziran 2003, İstanbul), Türk diplomat.1914 yılında Antakya’da dünyaya geldi. Yükseköğrenimini tamamladıktan sonra 1936’da Dışişleri Bakanlığı’nda göreve başladı. 1943 yılında Rodos Başkonsolosu olarak atandı. II. Dünya Savaşı sırasında Türkiye'nin Rodos başkonsolosu olan Selahattin Ülkümen, Osmanlı hüviyeti olan birçok yerli Yahudinin toplama kamplarına gönderilmesini engellemiştir İçlerinde Türk, Yunan, İtalyan ve birçok Akdeniz ülkesinden Yahudiler vardı. Alman işgalinden sonra Yunan ve Türk Yahudiler Korfu Adası’ndan ölüm kamplarına gönderildi; ama Rodos Adası’nda Türkiye başkonsolosluğu görevi yapan Selahattin Ülkümen, yaklaşık 1700 nüfusluk Yahudi toplumundan 42 kişinin hayatını kurtardı. Ülkümen’in Yahudileri kurtarma çabaları 19 Temmuz 1944’te, Gestapo adadaki bütün yahudilerin üslerinde toplanmasını istedi. Neden olarak onların geçici bir süre için daha küçük bir adaya gönderileceklerini söylediler ama gerçekte Auschwitz’deki gaz odalarına gönderileceklerdi. Ülkümen karargaha gitti ve general Kleeman’a Türkiye’nin savaşta tarafsız olduğunu hatırlattı. Sadece Türk Yahudilerinin ve eşlerinin -ki bir çoğu İtalan ve Yunandı, serbest bırakılmalarını istedi. Önce bu isteği kabul etmeyen Kleeman, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi kanunlarına göre yahudi yahudidir ve hepsinin toplama kampına gitmesi gerekmektedir cevabını verdi. Ülkümen ise cevap olarak; “Türk kanunlarına göre ise bütün vatandaşlar eşittir. Biz vatandaşları dini farklılıklarına göre ayırmıyoruz” dedi . Ülkümen ayrıca yahudilerin bırakılmaması durumunda Türk hükümetine durumu bildireceğini ve bununda uluslararası bir kriz doğuracağını belirtti ve böylece Kleeman bırakılmalarını kabul etti . Rodos Başkonsolosu Ülkümen'in tutumu, Nasyonel Sosyalistlerde intikam duygusu uyandırmıştı Savaşın geri kalanında Pire'de tutuklu kaldı İkinci Dünya Savaşı sonrası Selahattin Ülkümen, 1945’te Almanların teslim olmasından sonra Türkiye’ye dönebildi. II. Dünya Savaşı’ndan sonra diplomatik kariyerine devam etti. Beyrut ve Kahire’de başkonsolosluk, CENTO’ da Genel Sekreter Yardımcılığı yaptı. 1979 yılında emekli olduktan sonra yaşamını İstanbul’da sürdürdü Ülkümen, Rodos Başkonsolosluğu sırasındaki kahramanlığından ve fedakarlığından ötürü 13 Aralık 1989’da İsrail Devleti'nin Nasyonel Sosyalistler tarafından Holokost’a maruz kalan Yahudileri kurtaran gayri-Yahudilere verdiği Uluslararası Dürüstler onursal unvanına layık görülmüştür . Bu ödülü alan ilk Müslüman'dır 1990 yılında, Türkiye Hahambaşı lığı binasında düzenlenen bir törenle kendisine şükran plaketi sunuldu. 2001 yılında "Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi soykırımı döneminde Musevilere yardımı" nedeniyle Namık Kemal Yolga ve Necdet Kent ile birlikte Selahattin Ülkümen'e Dışişleri Bakanlığı Üstün Hizmet Plaketi" verildi . Anılarını “Bilinmeyen Yönleriyle Bir Dönemin Dışişleri” (1993) adlı kitabında toplayan Ülkümen, geçirdiği solunum yolları rahatsızlığı nedeniyle 7 Haziran 2003’de İstanbul’da hayatını kaybetti. Cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. 1998 yılında Ülkümen’in de portresinin yer aldığı, Yahudilerin hayatlarını kurtaranların portrelerinden oluşan posta pulları serisi İsrailde piyasaya sürüldü . 2004 yılında Almanya'nın Köln kentinde kurulan Türk-Yahudi Dostluk Cemiyeti, Ülkümen ve 15. yy.'da yaşamış Yahudi din adamı İzak Sarfati anısına Ülkümen-Sarfati adını aldı . Ayrıca bakınız * Behiç Erkin * Necdet Kent * Namık Kemal Yolga * Oskar Schindler * Uluslararası Dürüstler Dış bağlantılar * Ülkümen.net Selahattin Ülkümen Resmi Web Sitesi

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.