ikonuna tıklayınız.
1071 Malazgirt savaşı sonunda Anadolu'nun fethiyle Şarkışla yöresinde de Türk tarihi başlamıştır. Bölgede ilk Türk hakimiyeti Danişmentli beyliği ile başlamıştır. 1175 yılından itibaren ise Anadolu Selçuklu hakimiyeti altına girmiştir.
1243 Moğol istilasıyla yağmalanan Şarkışla'da daha sonra Eretna Beyliği hakimiyeti başlamıştır. Eretna beyliğinin yıkılması ile Kadı Burhanettin devletinin denetimine giren Şarkışla 1408 yılından sonra ise Osmanlı hakimiyetine dahil olmuştur
Osmanlı yönetimindeki Şarkışla 19.yüzyıl'da Sivas sancağının Tonus (Altınyayla) kazasının yönetimine bağlanmıştır. 1864 yılında yayımlanan Osmanlı vilayet nizamnamesi ile belediye teşkilatı kurulan Şarkışla, 1873 yılında ilçe statüsü kazanmıştır.
Şarkışla isminin nereden geldiği konusunda çeşitli rivayetler vardır. Bu ismin Osmanlılar döneminde kullanılmaya başlandığı söylenmektedir. Bu konuda en güçlü rivayet şudur: Timur'un Anadolu'yu istilası sırasında Yıldırım Beyazıt'ın bölgeyi askerlerine kışla olarak kullandığı, ayrıca IV. Murat'ın 17.yy.'ın ilk yarısında İran'a karşı yaptığı seferler sırasında da bu bölgenin askeri kışla olarak kullanıldığıdır. Bu nedenle ilçenin eski Türkçe'de şehir anlamına gelen 'şar' kelimesi ile 'kışla' kelimesinin birleşmesinden 'şehir-kışla' olarak kullanıldığı, bu kelimelerin zamanla halk dilinde 'Şarkışla' olarak kullanılmaya başlanıldığı tahmin edilmektedir.
Şarkışla İlçesi 36°-37° doğu boylamları(36° 25'E) ile 39° - 40° (39° 21'N)kuzey enlemleri arasında kalmakta olup, 1902 km2 ilçe alanına ve 9472 hektar ilçe merkezi alanına sahiptir. İlçe alanı ile Sivas ili ilçeleri arasında alan bakımından 7. büyüklükte olan bir ilçedir.
Şarkışla İlçesi, İç Anadolu Bölgesi'nin ortalama yükseltisi en fazla ve engebesi en kuvvetli bölümü olan Yukarı Kızılırmak Bölümü sınırları içerisinde, Sivas ilinin güneybatısında yer almaktadır. İdari bakımdan Sivas'a bağlı olan Şarkışla'nın, il merkezine olan uzaklığı 81 km kadardır. Yüzölçümü 2250 km2 olup, denizden yüksekliği 1180 metredir.
Şarkışla ilçesi doğusunda Sivas ve Altınyayla, batısında Gemerek, güneyden Kayseri ve kuzeyden de Yozgat ve Yıldızeli ilçesi ile sınırlandırılmıştır. Bir depresyon içinde kurulmuş şehrin kuzeyinde Tecer ve Şama dağları ile güneyinde Hınzır Dağı uzanmaktadır.
Ekonomisi tarıma dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri buğday, patates, şekerpancarı, arpa ve çavdardır. İl merkezinin buğday deposu durumundadır. Az miktarda soğan, baklagiller, elma, erik ve armut yetiştirilir. Hayvancılık ilçe halkının önemli geçim kaynaklarındandır. Koyun, sığır ve Ankara keçisi beslenir. İlçede un fabrikası, kilim ve halı dokuma atölyeleri vardır.
İlçe merkezi Acısu Vadisinde kurulmuştur. İl merkezine 80 km mesafededir. Sivas-Kayseri kara ve demiryolları ilçe merkezinin kuzey kıyısından geçer. Gelişmemiş bir yerleşim merkezidir. İlçe belediyesi 1864’te kurulmuştur.
Coğrafi Konum : İlçemizin yüzölçümü 2619 km2, deniz seviyesinden yüksekliği ise;1180 metredir. Kızılırmak vadisini sınırlayan Kuzey-doğu yönündeki Çal dağının kuzeybatı eteklerinde kurulmuştur. Etrafı dağlarla çevrili Gedik Ovası denilen küçük bir ovanın ortasındadır.
Şarkışla ilçesi topraklarının büyük bir bölümü III. zamana ait topraklardan oluşmuş arazilerdir. Bunun yanısıra bölgede bu zamanlarda oluşmuş organik kalker,kil,kaya ve jips gibi gibi yapının pek çoğunu bulmak mümkündür.
1500 metreyi aşan yaylalar ilçenin göze çarpan en belirgin yüzey şekilleridir. Güneybatı-Kuzeydoğu doğrultusunda uzanan bu yaylaları bir takım dağ sıraları böler. Yeliboy, Yürübaba, Tepesidelik, Akbaba, Gökgöz, Beserek ve Güldede ilçenin en önemli dağlarıdır.
İlçe genelinde Kuzeydoğu-Güneybatı istikametinde akış gösteren Kızılırmak, kuzeyde Acısu ve güneyde de Kanak Çayı ile karışır. Arazi yapısı genelde düzlük ve aşınmış yükseltilerden oluşur. Vadiler diğer bölgelerin aksine çok derin değildir. Dağların müşterek özelliği Akdağ hariç bitki örtülerinin zayıf oluşudur.
İlçe Anadolu Bölgesinin en soğuk coğrafi bölgesinde oluşu nedeniyle ilçede iklim serttir. Yazlar sıcak ve kurak,kışlar ise soğuk ve yağışlıdır. Yağış kış aylarında kar, Bahar aylarında ise yağmur şeklinde düşer. İlçe karayel poyraz rüzgarlarının tesiri altındadır.
Bitki örtüsü olarak; ilkbaharda yeşerip sonbaharda kuruyan bozkırlara ve birçok ölçüde ilçenin kuzeyindeki köylerde kısmi çam ormanlıkları ile su kenarında insan eliyle yetiştirilen söğüt ve kavak ağaçlarına rastlanmaktadır.
İlçenin Tarihçesi: İlçemiz 1873 yılında Tonus adıyla kurulmuştur. Önceleri Akviran köyünde olan ilçe merkezi sonradan bugünkü iskan etmiş ve ismi değiştirilerek Şarkışla ismi verilmiştir.
İsminin neye istinaden verildiği hakkında elde kesin mevcut bilgi olmamakla beraber bugüne kadar gelmiş iki inanış vardır. Bunlardan birine göre "Güzel Kışla" anlamına gelen şehrin ismi Yıldırım Beyazıt’ın oğlu Ertuğrul Bey zamanında ilçede,ilçeye askerin eğitim ve talimatların yapılması sırasında kaldığı.
Diğer bir inanış ise IV.Murat'ın İran seferini yaptığı sırada ilçede konaklayıp kışla kurması neticesinde ilçeye "Şarkta Kurulan Kışla" anlamına gelen Şarkışla isminin verildiği yolundadır.
İlçe merkezinde yapılan arkeolojik araştırmalardan ilçeye bağlı Gürçayır, Kızılcakışla ve Karacaören köylerinde Eti, Roma, Selçuklu, Danişmend ve Osmanlı uygarlıklarının izlerine rastlanmaktadır.
Tarihi Değerleri:
Ulu Camii : Kapısının üstündeki kitabeye göre 1080H.(1669 miladi)yılında yapılmıştır. Üsküdarlı Mehmet Efendi Vakfındadır.1900 yılında Hacı Hasan Sami Paşa tarafından büyük çapta onarılarak bugünkü şeklini almıştır.
Hardal Köyü Camii : Beden duvarının yarısı,üst örtüsü tamamen yıkılmıştır. Duvarlar kesme taş örtülüdür.
Kale : İlçenin ortasında yüksek bir tepedir. Kaleye ait hiçbir iz yoktur. Kaleden çok höyüğe benzemektedir. Bunlardan başka ilçede Radar tepesinde Arap Dede,Küpeli köyünde Küpeli Dede yatırları vardır.
misafir - 9 yıl önce