Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Üçüncü Göz Kapağı

Kısaca: Üçüncü göz kapağı bazı hayvanlarda bulunan ve gözü koruma ya da nemlendirme işlevi gören saydam ya da yarı saydam üçüncü bir göz kapağıdır. Bazı sürüngenlerde, kuşlarda ve köpekbalıklarında tam işlevli olabilen üçüncü göz kapağı memelilerin çoğunda ise gözün köşesinde körelmiş olarak küçük bir kısmı kalmıştır. Develer, kutup ayıları, yüzgeçayaklılar ve yerdomuzları gibi bazı memelilerin ise üçüncü göz kapakları tam işlevlidir. Bilimsel terminolojide ''plica semilunaris'', ''membrana nictitans'' ...devamı ☟

Üçüncü göz kapağı bazı hayvanlarda bulunan ve gözü koruma ya da nemlendirme işlevi gören saydam ya da yarı saydam üçüncü bir göz kapağıdır. Bazı sürüngenlerde, kuşlarda ve köpekbalıkları tam işlevli olabilen üçüncü göz kapağı memelilerin çoğunda ise gözün köşesinde körelmiş olarak küçük bir kısmı kalmıştır. Develer, kutup ayıları, yüzgeçayaklılar ve yerdomuzları gibi bazı memelilerin ise üçüncü göz kapakları tam işlevlidir. Bilimsel terminolojide plica semilunaris, membrana nictitans ya da palpebra tertia olarak kullanılır. Tam işlevli üçüncü göz kapakları balıklarda, amfibilerde, sürüngenlerde, kuşlarda ve memelilerde bulunur ancak primatlarda nadiren görülür. İnsanlarda görülen plica semilunaris ve bağlantılı olan kaslar diğer memeliler ve omurgalılarda görülen üçüncü göz kapakları ile homolog organır. Primat türlerinin çoğunda plica semilunaris bulunur ve makimsiler ile lorisiler de ise tam işlevli üçüncü göz kapakları vardır. Alt ve üst göz kapaklarının aksine üçüncü göz kapağı göz küresi üzerinde yatay olarak hareket eder. Normalde saydamdır. Kunduzlar ve manatiler gibi su altına dalan bazı hayvanlarda gözü su altında korumak için kapatırken deniz aslanı gibi başka su altına dalan hayvanlarda ise kum ya da başka birikintileri gözden çıkarmak için karada iken işlev görür. Hayvanların çoğunda işlevi gözdeki yabancı maddeleri çıkarmaya yardımcı olmaktır. Yırtıcı kuşlarda aynı zamanda yavrularını beslerken ebeveynlerin gözlerini yavruların gaga darbelerinden korur. Bayağı doğanlar yaklaşık 320km/h'lik hızla dalış yaptıklarında üçüncü göz kapakları açılıp kapanarak yabancı maddeleri dışarı atarken gözün de nemlenmesini sağlar. Kutup ayılarında, üçüncü göz kapağı gözleri kar körlüğüne karşı korur. Köpekbalıklarında, avlarına saldırırken kapanarak gözlerini korur. Ağaçkakanlar, ağacın gövdesine gagalarıyla vurmadan bir milisaniye önce üçüncü göz kapaklarını kapatarak sarsıntı kaynaklı retina hasarlarını önlerler. Kedilerde ve köpeklerde üçüncü gözkapağının çok fazla kas demeti bulunmaz ve bu nedenle de normalde görünmez. Sürekli görünür halde olması ise bir sağlık sorunu olduğuna işarettir. Ancak sağlıklı bir hayvan uyurken nazik bir şekilde gözünün açılması sırasında görünür hale gelir. Bazı köpek ırklarında üçüncü göz kapağı dışarı doğru sarkmaya meyillidir ve bu duruma kiraz göz denir. Kiraz gözün sebebi üçüncü göz kapağı bezinin sarkmasıdır. Bu bez bazı hayvanlarda gözyaşı sıvısının %50'sini üretir. Başka hayvanlarda da Harder bezi adı verilen başka bir bez mevcuttur. Kuşlar üçüncü göz kapaklarını kontrol edebilirler. Bazı türlerde, göz küresine gelen herhangi bir dürtüde (mesela hava üflenmesi gibi) üçüncü göz kapağı refleks olarak kapanır. Bu refleks tavşanlarda üzerinde yapılan klasik koşullanma deneylerinde yaygın olarak kullanılır.

Notlar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Dikburungiller
6 yıl önce

ileride olmak üzere iki tane sert yüzgeç vardır. Dikburungiller, üçüncü göz kapağının bulunmayışıyla harharyasgillerden ayrılır. Kuyruk yüzgeci hemen de...
Seyahatnâme (Evliya Çelebi)
3 yıl önce

basımı kapakları Birinci cildin kapağı İkinci cildin kapağı Üçüncü cildin kapağı Dördüncü cildin kapağı Beşinci cildin kapağı Altıncı cildin kapağı Yedinci...
Alaycı kuş
3 yıl önce

arka kapağında Stephenie Meyer ve Stephen King'in görüşleri yer almaktadır. Bu kitabın devamı olan ikinci kitap Ateşi Yakalamak Eylül 2009'da, üçüncü kitap...
Sandık (Hayko Cepkin albümü)
6 yıl önce

Sandık, Hayko Cepkin'in üçüncü stüdyo albümüdür. Şarkılar Hayko Cepkin'in evindeki stüdyosunda gerçekleşmiştir. Albümde Behnan Shabbir'in imzasını taşıyan...
Üçüncü Kız
6 yıl önce

Üçüncü Kız, Agatha Christie tarafından yazılmış polisiye roman. İlk kez 1966 yılında İngiltere'de "Third Girl" adıyla yayımlanmıştır. Romanın baş karakterleri...
Dibini Gör
6 yıl önce

Mayıs 2005 tarihinde üçüncü Zardanadam albümü olarak yayınlanmıştır. Yapımı gruba ait olan albüm Müzik Mahsülleri Ofisi etiketiyle yayınlanmış, sonradan...
Hearts and Minds (Lost)
6 yıl önce

olarak Boone'u sıkıştır, Boone ise Locke kapağı kimseye söylemesini istemediği için ona cevap veremez. Ancak kapağı neden adadaki diğer insanlarla paylaşmaları...

Hearts and Minds (Lost), 12 Ocak, 2005, A Tale of Two Cities (Lost), Abandoned (Lost), Adrift (Lost), All the Best Cowboys Have Daddy Issues (Lost), Ana-Lucia Cortez, And Found (Lost), Benjamin Linus, Bernard Nadler
Die Kanaken
6 yıl önce

ve albümün sonuna eklemiştir. Albümün kapağı açık mavi-beyaz bir gökyüzünü temsil etmektedir. Albüm kapağının üstüne ise bir yağlı boya rseim bulunmaktadır...