Çin

Çin, resmî adı ile Çin Halk Cumhuriyeti (kısaca: ÇHC; Çince: 中华人民共和国 , Hanyu Pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó), Doğu Asya'da Çin Komünist Partisi tarafından tek parti rejimiyle yönetilen üniter egemen devlet. Yaklaşık 1,404 milyar ile dünyanın en kalabalık, 9,6 milyon km² ile kara alanı bakımından üçüncü en büyük, toplam alan açısındansa üçüncü veya dördüncü en büyük ülkesidir. Çin; 22 eyalet, beş özerk bölge, dört doğrudan yönetilen şehir ve Hong Kong ile Makao özel idari bölgesine egemendir ve Tayvan üzerinde egemenlik talebinde bulunmaktadır.

Çin; Kuzey Çin Ovası'ndaki verimli Sarı Nehir havzasında Dünya'nın ilk uygarlıklarından biri olarak ortaya çıktı. Çin'deki siyasi sistem, binlerce sene boyunca ilki yarı efsanevî Xia Hanedanı olan ırsî monarşiler veya hanedanlıklara dayalıydı. İlk hanedanlıklardan beri Çin defalarca genişledi, bölündü ve tekrar birleşti. 1912'de Çin Cumhuriyeti (ÇC), son hanedan olan Çing Hanedanı'nı devirerek Çin'in yönetimini üstlendi ve 1949'da Çin İç Savaşı'nda Halk Kurtuluş Ordusu tarafından yenilene dek Çin anakarasını yönetti. 21 Eylül 1949'da Komünist Parti, Pekin'de Çin Halk Cumhuriyeti'ni kurdu; ÇC hükûmetiyse Tayvan'a çekilip Taipei'yi de facto başkent yaptı. Hem ÇC hem de ÇHC, tüm Çin'in tek meşru hükûmeti olduğunu savunmaktadır ancak ÇHC dünya çapında daha çok tanınmakta olup çok daha fazla toprak ve insana egemendir.

1978'de ekonomik reformların uygulanmasından beri Çin ekonomisi, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olmuştur. 2016 itibarıyla nominal GSYİH açısından dünyanın ikinci en büyük, satın alma gücü paritesi (SAGP) açısındansa büyük ekonomisi ve ayrıca dünyanın en büyük mal ihracatçısı ve en büyük ikinci mal ithalatçısıdır. Çin, nükleer silahlı olduğu bilinen bir devlettir. Dünyanın en büyük aktif asker sayısına ve en büyük ikinci savunma bütçesi de Çin'dedir. ÇHC, 1971'de ÇC'nin BM'deki yerini alarak Güvenlik Konseyi'nde daimî üye olmuştur. Çin ayrıca DTÖ, APEC, BRICS, ŞİÖ, BCIM, G20 ve birçok diğer resmî ve gayriresmî çok yönlü örgütün üyesidir. Çin, özellikle Asya'da önemli bir bölgesel güçtür; üstelik son yıllarda dünya çapında giderek daha büyük bir rol oynamasıyla potansiyel süper güç olarak da nitelendirilmiştir.

Kaynak:

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.