çalgı
Osmanlıca çalgı kelimesinin Türkçe karşılığı.Müzik âleti. Müzik, çalgı. (İslâm âlimleri insanda maddi, hayvâni hisler ve hevesler uyandıran müziğin haram olduğunu bildirmişlerdir.)
Çalgıların türleri, tarihi, yapım biçimleri gibi konuları inceleyen bilim dalına da Organoloji denir.
Çalgı yapımı, bazı bilim alanlarını yakından ilgilendiren bir teknolojidir. Akustik bilimi ve sanat tarihi bu yan dallar arasındadır. Çalgıların kullanımları ve tarih içinden gelerek aldıkları yeni biçimler, sosyolojik araştırmaların kapsamındadır. Arkeolojik araştırmalar ise çalgıların 5000 yıl önce kullanıldığını göstermektedir. Çalgı biliminin temeli 20. yüzyıl başlarında atılmıştır. Çalgılarda bulunan parçaların adlandırılarak uluslar arası birer terim haline gelmesi de bu yakın döneme rastlar. Müzik yazarı ve çalgı yapımcısı Victor-Charles Mahillon, çalgı bilim alanında önderlik eden bir uzmandır. Doğal olarak bu alanda derinleşebilmek için, akustikçilerin ve müzikologların katkılarına ihtiyaç duyulmuştur. Çalgıların bilimsel olarak sınıflandırılmasını ve adlandırılmasını 16. yüzyılda Sebastian Virdung ve Martin Agricola ile 17. yüzyılda Michael Praetorius ve Rahip Marin Mersenne'nin (1588 - 1648) gerçekleştirdikleri söylenebilir.
Çalgılar çalınış şekillerine göre şu şekilde gruplandırılırlar:
* Telli Çalgılar
* Vurmalı Çalgılar
* Üflemeli (Nefesli) Çalgılar
* Telli - Tezeneli Çalgılar
* Yaylı Çalgılar
Kaynakça:
- ÇALIŞIR, F.: Çalgı Bilgisi, Dağarcık Yayınları, Ankara, s. 114.
- SAY, Ahmet: Müzik Tarihi, Basmat Matbaacılık, Ankara, 1995, s. 217.
- SAY, Ahmet: Müzik Ansiklopedisi, Uzay Ofset, Ankara, 1984, Cilt II, s. 401.
