Dört büyükler
olarak adlandırılan şirket grupları Mitsubishi, Mitsui, Sumitomo ve Yasuda’dır. Özellikle bu gruplar Meiji döneminden itibaren hükümet tarafından kollanmış, mali yardım almış, vergiden muaf tutulmuş, askeri alımlarda önde tutulmuş ve yabancı ticarette ayrıcalığa sahip olmuştur.Yeni zaibatsu
Dört büyük şirket dışında hangi şirketin zaibatsu olarak adlandırılabileceğine dair bir konsensus bulunmamaktadır. Özellikle Rus-Japon Savaşının ardından ikinci kuşak sayılabilecek ayrıcalıklı şirket grupları belirmeye başlamıştır. Bunların en bilinenleri arasında Okura, Furukawa ve Nakajima grupları sayılabilir. Japonya’nın Asya kıtasında sömürgelerinin oluşmasıyla beraber (Mançukuo) başta Nissan olmak üzere yeni gruplar oluşmaya başlar.Savaş sonrası durum
Zaibatsu, Japon Ordusu tarafından tam belli olmayan bir yaklaşımla karşı karşıya kalmıştır. Grup şirketleriyle doğrudan bağlı olmasına rağmen ordu, önemli savaş sanayilerinin kamulaştırılmasını istemiştir. II. Dünya Savaşı sırasında ise savaşın yıkımından payını almıştır. Savaşın ardından ABD işgali döneminde ise zaibatsu yapısının dağıtılmasına yönelik kismi başarılı olan girişimlerde bulunulmuştur. ABD bünyesindeki çok sayıdaki ekonomik danışman ABD Başkan Franklin D. Roosevelt tarafından ilan edilen New Deal kapsamında önerilen ekonomik modeli benimsiyor ve tekelci yapıyı hem verimsiz hem de anti-demokratik olarak görmekteydi. Japonya’nın işgali döneminde 6 adet zaibatsu tamamen kapatılmak için gündeme alınmış, 26 tanesi de tasfiye edilerek yeniden yapılandırma kapsamında değerlendirilmiştir. 1947 yılında kapatılmak üzere gündeme alınan zaibatsu arasında Asano, Furukawa, Nakajima, Nissan, Nomura ve Okura sayılabilir. Bu zaibatsu yönetimindeki ailelerin tüm malvarlığına le konulmuş ve alt grup şirketlerindeki yönetimler görevden alınmıştır. Daha sonra Panasonic adını alacak olan Matsushita şirketi 15 bin sendikalı işçi ve aileleri tarafından yazılan dilekçeler sonucunda tasfiye edilmekten kurtulmuştur. Bütün girişimlere rağmen zaibatsu tasfiyesi tamamen gerçekleştirilmemiştir. II. Dünya Savaşının ardından Soğuk Savaşın başlamasıyla birlikte Japonya, ABD tarafından doğudaki Sovyet etkisine karşı bir direnç noktası olarak kurgulanmış ve Japon ekonomisine faydalı olarak değerlendirilen zaibatsuya karşı izlenen siyaset değiştirilerek artık korunmaya başlamıştır.Günümüze etkileri
Bugün geçmişleri ilk zaibatsu dönemine dayanan çok sayıda grup, banka ve kurum bulunmaktadır. Ancak buna rağmen eski zaibatsu hakimiyetinin kırıldığı iddia edilmektedir. Zaibatsuda yaygın olan tek bir aileye bağlı dikey örgütlenme modeli günümüzde yatayda sağlanan ve keiretsu denilen birliklerle değişmş görünmektedir. ==Şirketler== ;Dört büyükler
* Mitsubishi (三菱財閥) * Mitsui (三井財閥) * Sumitomo (住友財閥) * Yasuda (安田財閥) ;İkinci nesil zaibatsu * Asano (浅野財閥) * Fujita (藤田財閥) * Furukawa (古河財閥) * Mori (森コンツェルン) * Kawasaki (川崎財閥) * Nakajima (中島飛行機) * Nitchitsu (日窒コンツェルン)* Nissan (日産コンツェルン) * Nisso (日曹コンツェルン) * Nomura (野村財閥) * Okura (大倉財閥) * Riken (理研コンツェルン) * Shibusawa (渋沢財閥) ;Tamamen tasfiye zaibatsu * Suzuki shoten (鈴木商店) ==Popüler kültüre etkileri== Zaibatsu terimi kitap, çizgi roman, video oyunları ve filmlerde çoğunlukla sinsi Japon şirketleri olarak gösterilir, genellikle yakuza gibi kurumlarla gizli ilişkileri olur. Tekken serisinde Mishima Zaibatsu geçmekte, Grand Theft Auto 2 oyununda ise zaibatsu bir suç grubunu temsil etmektedir. ==Konuyla ilgili yazılan eserler*Alletzhauser, Albert J., The House of Nomura, New York, Harper Perennial, 1991 ISBN 0-06-097397-8 *Allinson, Gary D., Japan's Postwar History, Ithaca, New York, Cornell University Press, 1997 ISBN 0-8014-3312-6Kaynakça== ==Ayrıca bakınız== *Oligarşi