Yukarıkocayatak, Serik

Kısaca: Bilgikutusu Türkiye belde ...devamı ☟

Bilgikutusu Türkiye belde
|isim = Yukarıkocayatak
|harita2 = Yukarikocayatak_Serik_Antalya_Turkey.jpg
|harita2 boyut = 250px
|harita2 açıklama = 
|harita1 = 
|harita1 boyut = 
|harita1 açıklama = 
|harita = Antalya_Turkey_Provinces_locator.jpg
|harita boyut = 250px
|harita açıklama = Türkiye`de yeri
|lat_deg =
|lat_min = 
|lat_hem = 
|lon_deg = 
|lon_min = 
|lon_hem =
|yüzölçümü = 22
|rakım = 31
|nüfus = 2927
|nüfus yoğunluğu = 
|nüfus_ref = [1] 
|nüfus_itibariyle = 2000
|alan kodu = 242
|posta kodu = 07535
|bölge = Akdeniz
|il = Antalya
|ilçe = Serik
|Belediye Başkanı= Enver APUTKAN
|websitesi =  Yukarıkocayatak Belediyesi


Yukarıkocayatak, Antalya ilinin Serik ilçesine bağlı bir beldedir.

Coğrafi durumu

Beldenin Serik ilçesine uzaklığı 12 km, Antalya iline uzaklığı 28 km olup; Belde merkezi, Antalya-Serik karayolunun 2 km kuzeyindedir. Belde; güneyinde Aşağıkocayatak köyü, doğusunda Eskiyörük köyü, batısında Solak köyü, kuzeyinde Şatırlı köyü ve Abdurrahmanlar kasabası arazileriyle çevrilidir.

Tarihi

Yukarıkocayatak, 1996`da belde olmuştur. Belde, geniş ve düz bir arazi üzerinde kurulmuştur. Belde arazisi, eskiden göçebeler tarafından hayvan yatağı olarak kullanılırmış ve göçebeler bu araziye “Kocayatak” derlermiş. Beldenin adının göçebelerin kullandığı “Kocayatak” tabirinden geldiği söylenmektedir. Kocayatak`tan ayrılarak güneyde kurulan köye Aşağıkocayatak, kuzeyde kalan köye ise Yukarıkocayatak adı verilmiştir.

Nüfus ve İdari Durum

Beldenin nüfusu 3000 civarındadır. Belde, sürekli göç almaktadır. İdari olarak; Merkez, Azaplar ve Fedenler mahalle muhtarlıklarından oluşmaktadır.

Altyapı Hizmetleri

Beldenin elektrik, içme suyu, telefon gibi altyapı hizmetleri yıllar önce tamamlanmıştır. Beldede ADSL (geniş bant internet) hizmeti verilmektedir. Beldede, bir adet Sağlık Ocağı, biri yatılı olmak üzere iki adet İlköğretim okulu, Seracılık Araştırma Enstitüsü, Tarım Kredi Kooperatifi, belediyeye ait bir düğün salonu, çocuk parkı, futbol ve voleybol sahaları, memur lojmanları ve üç adet cami bulunmaktadır. Belediye sınırları içinden geçmekte olan Antalya-Alanya Karayolu üzerinde son yıllarda sanayi gelişmektedir. Belde de 2 adet Lokum-Şekerleme fabrikası, 2 adet Kilitli parke tesisi, 1 adet tuğla fabrikası, 3 adet fide üretim tesisi, 1 adet Yoğurt fabrikası, 4 adet akaryakıt istasyonu, 1 adet dondurma fabrikası, 1 adet soğuk hava tesisi, 1 adet gokart tesisi ve 1 adet Hazır beton tesisi bulunmaktadır. Beldenin anayolu ve mahallelerin yolları asfaltlanmıştır. Belediyeye ait iki minibüsle Serik ve Antalya`ya ulaşım yapılmaktadır. Belde halkının % 90`ı ilköğretim veya ortaöğretim, % 5`i yükseköğretim mezunudur. Beldede bulunan Yatılı İlköğretim Bölge Okulunda 660 öğrenci eğitim almaktadır. Beldeden dışarıya göç, çok az görülmektedir. Dışardan beldeye ise son yıllarda yoğun bir göç vardır. Bu göç almanın sebebi, belde arazilerinin verimli olması ve iş bulma imkanının fazla olmasıdır. Beldede genel olarak her hanede, traktör, otomobil veya kamyonet türünde araçlar vardır.

Tarım ve Ekonomi

Belde toprakları çok verimlidir. Topraklardan yılda bir iki kez ürün alınabilmektedir. Tarım, modern zirai araçlarla yapılmaktadır. Belde arazileri DSİ`nin sulama kanallarıyla sulanmaktadır, Beldede genel olarak sulama sorunu yoktur. Belde halkının en önemli geçim kaynağı seracılıktır. Seralarda turfanda sebzeler yetiştirilmektedir. Beldede genellikle her hanede en az bir tane sera vardır. Seralarda turfanda olarak; domates, salatalık, biber, patlıcan, çilek, kavun, fasulye gibi sebze ve meyveler yetiştirilmektedir. Ayrıca tarım arazilerinde buğday, mısır, susam, nar ve narenciye gibi ürünler de yetiştirilmektedir. Belde halkı tarım ürünlerini, Serik`e veya Antalya`ya götürerek pazarlamaktadır. Belde arazilerinin Antalya - Serik karayolu üzerinde olması son yıllarda Beldenin önemini büyük ölçüde artırmıştır. Bahsedilen bölgedeki araziler üzerinde küçük ve ortaboy işletmeler açılmış olup bu işletmeler belde ekonomisine katkı sağlamakta ve işsizliği azaltmaktadır. Beldede hayvancılık fazla yapılmamaktadır. Her ailenin kendi ihtiyaçlarını (et, süt, peynir, tereyağı, vs.) karşılayacak inekleri ve keçileri vardır. Hayvancılık sektör olarak gelişmemiştir.

Coğrafi Mevki Adları

Beldedeki tarım arazilerinin ve yerleşim bölgelerinin çeşitli adları vardır. Tarım Arazileri İçin Kullanılan Adlar: Göncü, Yazla, Hoyrazlı, Göktepe, Mermerli, Gır, Çamlık, Beşikli, Uzunağaç, Alamersin, Göl, Goducak, Osman Çavuş... Yerleşim Bölgeleri İçin Kullanılan Adlar: Fedenler, Civarlar, Gazal, Kemerinağzı, Azaplar, Aralık. Mezarlık Adları: Goducak, Gazal, Aralık, Azaplar, Mektebirli. Beldede Goducak adında bir dere vardır.

Bitki Örtüsü ve Bitki Adları

Beldede birkaç küçük koruluğun dışında ormanlık alan yoktur. Eskiden belde, ormanlarla kaplıymış; ancak tarla açmak amacıyla bu ormanlar halk tarafından yok edilmiştir. Bugün her evin önünde veya yanında, tarlaların başuçlarında, bir ya da kaç ağaç vardır. Bu ağaçlar genellikle meyve ağaçlarıdır.
Ağaç Adları: Pelit, Gavak, Dut, Sakızlak, Çam, Selvi, Meşe, Söğüt, Garacaağaç, Agçaağaç, Zingit, Çınar, Galiptoz, Elma, Armıt, Nar, Muşmala, Ayva, Erik, İlimon, Mandalin, Portakal.
Bitki Adları: Isırgan otu, Topalak otu, Pıtırak otu, Ayrıg otu, İlibada otu, Ebegömeci otu, Hayıt, Mersin, Tesbi, Feslikan, Nane.

Hayvan Adları

Ev Hayvanları: İnek (sığır), Geçi, Tavık, Goyun, Guzu, Gaz, Ördek, Pekin ördeği, At, Eşşek, it (köpek), Kedi, Turaç, Davşan, Arı, Güvercin. Yabani Hayvanlar: İlan (yılan), Keler (kertenkele), Fare, Keme, Şahin, Atmaca, Gelincik, Dilki, Gıstırgaç (Yengeç), Yarasa, Dadavşanı, Daturacı, Eliyalama, Girpi, Tosba (kaplumbağa), Yüzetüngüyen (Bukalemun).

Avcılık

Beldede kışın kara avcılığı, yazın deniz avcılığı yapılmaktadır. Ancak avcılık geçim kaynağı olarak değil, hobi olarak yapılmaktadır. Deniz avcılığı, beldeye 13 km uzaklıktaki Akdeniz`de olta ile, küçük çapta, yapılmaktadır. Ayrıca beldedeki Goducak deresinde olta ve ağ ile balık avlanmaktadır. Kara avcılığı ise modern tüfeklerle yapılmaktadır. Avcılıkta, tuzak kurma gibi yöntemler çok az kullanılmakta, bunun yerine modern silahlar ve araçlar kullanılmaktadır. Kara Av Hayvanları: Üveyik, Sığırcık, Bozlag, Ördek, Bıldırcın, Takkalı çavuş, Turaç, Nivik, Güvercin, Serçe, Cukka, Mitçik, Kepelcen, Yusufçul, Tilki. Deniz ve Derelerde Avlanan Hayvanlar: Sazan, Siroz, Kefal, Bıyıklı balık, Çiçek, Yılan balığı.

Manileri


Pencereden bag bene
Fındıg fıstıg at bene
Fındıg fıstıg atmazsan
Nişan yüssüg dak bene


Gökde uçan uçagdır
Ganadları bıcagdır
Beni yarden ayıraí±
Yedi aylıg gaçagdır


Irafa eleg goydum
İçine kepeg goydum
Gaynanamın adını
Zencirli köpeg goydum


Mavi yelegli piç í´lan
Hergün burdan geç í´lan
Beni sene vermezler
Bu sevdeden geç í´lan

Ağıtları


Anam sandığımı açıp bakmasın
Mavi şalvarına uçgur dakmasın
Bi gızım geliyo mu deye yola bakmasın


Mahrabamı atdım dilmeye
Mendil aldım göz yaşımı silmeye
Yemin mi etdií±iz ay gardaşlarım
Beni gurbete vermeye


Anam bayram sabah erken galkın
Evií± içine dikgatle bakıí±
Gızım yok deye ağlama sakın
Ana bayramın mübarek olsun


Elimin gınacınığı da hamır etdiler
Gözümün sürmêcine de kömür çekdiler
Gız atalarımı da anam gelin etdiler.


Bayram günü arkadaşlarla gezili
Benim gurbet elde boynum bükülür
Ah çektikçe ciğerlerim sökülür
Baba bayramıí±ız mübarek olsun


Benim gardaşım da topalaktır topalak
Karşıdan gelir de çêresini yıkarak
Nedir gardaşım bu çêren êrisi
Sen ayrılsaí± da ben ayrılmam dí´rusu

Atasözleri ve Deyimleri


Aç esner tok geğirir.
Aç gözünü, açarlar gözünü.
Aç gurd yavrısını yer.
Aç köpek fırın deler.
í‚ca balta vurmuşlar, “sapı bendendir.”demiş.
Acı badılcanı gıra çalmaz.
Adam olana bi söz yeter.
Ağlamayan çoca meme vermezler.
Agla garayı seçmek
Alışmış gudurmuşdan beterdir.
Aptal düğünden, çocuk oyundan hoşlanır.
At yerine eşek bağlanmaz.
Avcı atar, balıkçı dutar.
Aza ganaat etmeyen çoğu bulamaz.
Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzüí± olsun.
Balsız govanda arı durmaz.
Beş parman beşi de bi olmaz.
Bıcag kendi sapını kesmez.
Birini bilmeyen binin bilmez.
Bişmiş aşa su dökülmez.
Borç yiğidií± gamçısıdır.
Böyüğünü bilmeyen Allah`ını bilmez.
Can baldan datlıdır.
Çatal gazık yere geçmez.
Daa (dağ) adamı, hasta eder saa (sağ) adamı
Deli deliyi, imam ölüyü sever.
Deveciyle dost olan gapısını böyük açar.
Ekmen böyü hamırın çoğundan olur.
El atına binen tez yorulur.
El eli yıkar el de yüzü yıkar.
El yarası geçer, dil yarası geçmez.
Eşşeğe cilve yap demişler çifde admış.
Fakirin garnını yarmışlar kırk dene gelecek sene çıkmış.
Fala inanma, falsız galma.
Fazla mal göz çıkarmaz.
Fazla naz aşıg usandırı.
Gençliin gıymatı ihtiyarlıkda bilinir.
Gızı gıymatlı olan kocaya, í´lu gıymatlı olan hocaya vermez.
Guşun uçma zamanı vardır.
Isırcak it dişini göstermez.
İyi adam lafınıí± üstüne gelir.
Kedi şeyini görmüş yaram var demiş.
Kendi başını düzemeyen gelin başı düzer.
Kötü gomşu insanı ev sahibi yapar.
Namaz adamı yolda gomaz.
Olsun da gomşuda olsun.
Oynayamayan gelin“yerim dar” der.
Tazısız ava çıkan, davşansız eve döner.
Tencere yuvarlanmış kapanı bulmuş.
Yiğidin alnından öpülür.
Zamet çekmeyince ramet olmaz.
Zopayı yeyen zıpa, bi da gelir mi sapa.

Yöresel Kelimeleri


Aha: Şaşma ünlemi.
Aggız yokarı getmek: Sırt üstü düşmek
í‚p: Şaşma ünlemi.
Ardılmak: Üzerinden aşmak.
Babaçça: Papatya
Badılcan: Patlıcan
Biyol: Bundan dolayı, sonra
Cibi: Tavuk civcivi
Cile: Bir tür kadın giysisi
Civge: Bulgur ve çeşitli sebzelerle yapılan bir tür yemek
Çaldırı sulamak: Gelişigüzel sulamak
Çekişmek: Sinirlenerek çeşitli sözle söylemek, sözle kavga etmek
Deyesek: Ağıt
Dıkı: Az, pek az
Dırımak: İpi salmak, bırakmak
Diktir tepesi getmek : Sırt üstü düşmek
Ektilik etmek: Görgüsüzlük etmek
Endee: Elindeki, yanındaki, oradaki
Enemek: Hayvanın cinsel organını kesmek
Fıydırmak: Fırlatmak
Fingirdemek, fingirdek : Davranışları beğenilmeyen kızlar için kullanılan bir söz
Gari: Artık
Gatıran: Katran
Gostirlik etmek: Ukalalık etmek
Gözleri pertlemek: Gözleri faltaşı gibi açılmak
Gunnamak: Hayvanın doğum yapması
Guzgun: Akbaba
Habam: Kaftan, elbise
Hapaz: Avuç
Harbil: Ay (zaman birimi olarak)
Herif: Erkek çocuk
Hile: Bile
Hiyye: Evet
Hora geçmek: Birisine yaranmak
Hura: Bura, burası
Kenef: Pis, kötü
Keymek: Giymek
Kürdüşmek: Gürültü etmek, güreşmek
Masuz: Kasten, yalandan
Murayıl: Manyak
Nenglet: Kötü kişi
Öí±esek: Gizli duran, pusuda duran kişi
Seyrimek:Gözün titremesi
Su çilemek: Su serpmek
Sümdüklenmek: Görgüsüzlük etmek
Temree : Mantar hastalığına benzer bir hastalık adı
Tingedek düşmek: Ansızın korkmak
Tüngümek: Zıplamak
Yaşmak: Başörtüsü
Zirgil: İşi gücü olmayan

Serik belde ve köyleri

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.