YAZMA SANATI – I
Prof. Dr. Rıza Filizok
İyi yazmak: Buffon'a göre "iyi düşünmek, iyi hissetmek ve bunları iyi aktarmak” tır. Bu iş, temel olarak a) zeka gücüne, b) hissetme gücüne, c) geliştirilmiş bir zevke dayanır.
Buffon, üslubu şöyle tarif ediyordu: "Üslup, düşünceye verilen düzen ve harekettir."Eski yazma ve konuşma sanatının (rhétorique) ustatalarına göre iyi yazmak, üç ayrı çalışma yapmayı gerektirir: 1) İcat (L'invantion): : Yazmaya başlamadan önceki fikir bulma aşamasıdır. Düşüncelerin (tasavvurların) ve olguların araştırılması, hislerin uyanıklığı icadı hazırlar. Boileau, yazmayı öğrenmeden önce düşünmeyi öğrenmek gerektiği görüşündedir. 2) Kompozisyon ve plan ( Dispositio): Fikirler ve olgular aynı kuvvete ve aynı öneme sahip değildir. Onları mantıklı bir sıra içinde düzenlemek, yahut değerlendirmek amacıyla gruplandırmak gerekir. Bu yöntemli sınıflandırmaya kompozisyon diyoruz. 3) Dile getirme: (İfade ve üslup) (L'élocution: expression ve style ): Fikirlerin, olguların yahut hislerin doğru ifade edilmesi, onları ifade edebilecek asıl kelimelerin aranıp bulunmasıyla mümkündür. Çoğu zaman bu kelimeleri hemen hatırlayamayız ama onlar mevcutturlar. Yazı yazarken onların aranıp bulunması gerekir. Bir yazarın ilk işi budur. İfade, bir fikri yahut nesneyi anlatan asıl kelimelerin bulunmasıdır. İfade terimi, genel olarak düşüncenin söz vasıtasıyla ifade edilmesini anlatır, halbuki üslup daha özel olarak ifadesine, yahut edebi şekline bürünmüş düşünceyi ifade eder.