Üsküdar Paşakapısı İlkokulu`nu bitirdi. Orta ve lise öğrenimini Saint Joseph Fransız Erkek Lisesi`nde tamamladı. Ayrıca, AFS bursu alarak bir yıl süreyle Amerika Birleşik Devletleri`nde kaldı ve Wasatch High School`dan da diploma aldı. 1970 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi`ni bitirdi. Askerlik görevini yedek subay olarak yaptıktan sonra 1973 yılında İktisat Fakültesi`nin İktisat Tarihi Kürsüsü`ne asistan olarak girdi. Aynı fakültede doktorasını tamamlayan Cezar, 1985 yılında doçentliğe, 1991 yılında da profesörlüğe yükseldi. İktisat Fakültesi`ndeki görevi sırasında lisans, yüksek lisans ve doktora programlarında kendi alanında çeşitli dersler veren Cezar, 1993 yılında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi`ne geçiş yaparak bu fakültede iktisat tarihi derslerinin yanı sıra siyasi tarih derslerini de üstlendi. 2001 yılında İstanbul Üniversitesi`nden ayrılarak Yıldız Teknik Üniversitesi`ne geçiş yapan Cezar halen bu üniversitenin İktisat Bölümü`nde İktisat Tarihi Anabilim dalı başkanı olarak görev yapmaktadır.
Bir iktisat tarihçisi olarak derslerinde Türkiye`nin yanı sıra Avrupa`yı da işleyen Cezar`ın kendi araştırmaları ise özellikle Osmanlı ekonomi ve maliyesi üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu amaçla Osmanlı arşivinde uzun süre çalışarak belgeler toplamış ve yayınlarında bu belgeleri kullanarak Osmanlı ekonomisinin daha önce pek bilinmeyen noktalarını işlemeye ve aydınlatmaya çaba göstermiştir. Cezar`ın "Osmanlı Maliyesinde Bunalım ve Değişim Dönemi" başlıklı kitabı 1986 yılında Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülü almıştır.
Yavuz Cezar "Dünü ve Bugünüyle Toplum ve Ekonomi" dergisinin de kurucusudur. 1991 yılında yayın hayatına başlayan ve on sayısı yayımlamış olan bu derginin editörlüğünü yapan Cezar`ın böyle bir dergi ile amaçladığı önemli noktalardan biri de sosyal ve beşeri bilimlerin artık multidisipliner bir yaklaşım içinde ele alınması gerektiğini vurgulamaktır.
Yavuz Cezar`ın yukarıda anılan kitabının yanı sıra Osmanlı iktisat tarihine ilişkin çok sayıda makalesi ve yurt içinde ve dışında sunulmuş tebliğleri bulunmaktadır.