Tarihçe
Velletri (Velitrae adıyla) antik çağlarda Volsci kabilesinin merkezi şehriydi. Antik Roma kralı Ancus Marcius döneminde Roma ile aynı önemde olduğu bilinmektedir. Antik Roma cumhuriyet olduktan sonra Etrusklerle birlikte Latin Ligi'ne bağlanıp Roma'ya krallık rejimi getirme çabalarına girişmişlerse de Romalılar Latinleri MO496de yenmişlerdir. MÖ 494'te ise Antik Romalılar Volscileri savaşta yenip, onları idareleri altına almışlar ve önemli şehirleri olan Velitrae'yi yağmalayıp yıkıp yerine bir Roma kolonisi kurmuşlardır. Velitrae MÖ 443, MÖ 381, MÖ 379, MÖ 377 ve MÖ 365'te isyan etmiş ve Romalılar tarafından bu isyanlar bastırılmıştır. Velitrae Romalılar döneminde, MÖ 338'de surları ceza olarak Romalılarca yıkıldığı için ve önemli Roma yolları geçmediği için gelişmemiştir. Ancak Romalı patrisiyen sülaleler bu şehir ve civarında malikaneler ve villalar kurmuşlardır. Bunların en iyi bilineni "Octavia" sülalesidir ve ilk Roma İmparatoru Augustus bu sülaleye bağlı olup gençliğini ailesinin bu şehirde villasında geçirmiştir.MS410da Visigot I. Alarik Roma ve civarını ele geçirip yağmaladığı sırada Velitrea de yağmalanan şehirler arasındaydı. Bizanslılar I. Justınianos döneminde İtalya'yı tekrar ele geçirince Velletri bir piskoposluk merkezi oldu. 5. ve 6. yüzyıllarda Velletri piskoposluğu gittikçe önem kazandı.
10. yüzyılda Velletri "Tusculum Kontleri" idaresine geçti.
13. yüzyılda Velletri orta İtalya'da ve Lazio bölgesinde çok az sayıda bulunan tam "Bağımsız Şehir" olarak idare edilmeye başlandı. 1342'de itibaren ise Roma'da bulunan Papalık Devleti'ne bağlı bir vassal bir devlet olarak idare edildi. Bu dönemde Velletri'nin sağladığı askerler önemli savaşlara katıldılar. Velletri'nin "Bağımsız Şehir" statüsü 16. yüzyılda bile devam etmekteydi; ama 1589da Papa "V. Sixtus" sivil belediye idaresini lahvetti; sonunda 1591de Papa "XIV. Gregori" resmen şehir papalık ve sivil idaresini birleştirdi ve Velletri'nin "Bağımsız Şehir" statüsüne son verilip şehir Papalık Devleti'ne bağlandı.
1744'te "Avusturya Tahtına Geçme Savaşları" sırasında Napoli Krallığı'na bağlı İspanyol askerlerden kurulu ordu Avusturya İmparatorluğu ordusuna karşı "Velletri Muharebesi"ni kazandı.
Fransız Devrimini takip eden dönemde Velletri isyan ederek Cumhuriyet ilan etti. Ama sonra Fransız istilacılarına karşı savaştı. Bu cumhuriyet idaresi 1814de kadar sürdü. Viyana Kongresi ile Velletri yine Papalık Devleti'ne bağlandı.
Birinci İtalya Bağımsızlık Savaşı sırasında 1849'da Garibaldi komutanlığında bir İtalyan ordusu Burbon Napoli Krallığı ordusu ile "Velletri Muharebesi"ne girişip galibiyet sağlayıp bağımsız İtalyan "Roma Cumhuriyeti" kurdu. Fakat Papalık Devleti koruyucusu olan Fransız orduları çok geçmeden bu cumhuriyeti elemine edip Velletri'yi yine Papalık Devleti'ne bağladılar.
Papalık Devleti idaresi altında Velletri hızla gelişti. 1856'da telgraf geldi ve 1866da İtalya'da ilk demiryollarından biri olan Roma-Velletri hattı açıldı.
İkinci İtalyan Bağımsızlık Savaşı sonunda Velletri İtalya Krallığına dahil oldu.
1913'te Velletri Roma'ya ve Castelli Romanı'ye bir tramvay hattı ile bağlandı. Faşist rejimi sırasında şehirde hala devam eden "Ekim Ayı Şarap Festivali" yapılmaya başlandı.
II. Dünya Savaşı'nda müteffikler Ocak 1944'te Anzio çıkartmasını yapıp İtalya'ya girdikten sonra Alman orduları işgal ettikleri İtalya'yı savunmak için bir sıra savunma hatları kurdular: Cassino'da Gustav Hattı, Pontecorvo'da Hitler Hattı ve daha kuzeyde Velletri'den geçen Sezar Hattı. Bu nedenle kuzeye ilerleyen müteffik orduları Mayıs 1944'te Sezar Hattı'nı yarmak için bu hatta bulunan mevkilere büyük zayiat veren hava ve kara hücumları yaptılar. Bu hücumlar sırasında Velletri şehrinde çok büyük sivil halk zayiat yanında, şehrin bütün tarihsel yapıları ve diğer yapıları yerle bir edildiler.
1946dan itibaren Velletri şehri yeniden yapılmaya başlandı. Bazı tarihesel yapılar, şehir Belediye Konağı Trivium Kulesi ve Palazzo Ginnetti, yeniden yapıldı. Şehrin eski bir parçası olan Lariano 1967'de bir belde olarak ayrıldı. Fakat Katolik kilisesi Velletri şehrini özel statülü "Velletri-Segni suburbicaria" piskoposluk merkezi olarak kabul etti. En son Papa XVI. Benedictus papa olmadan bu piskoposluk unvanını taşımaktaydı. Şehre yeni okullar, yeni kültür merkezleri kuruldu. İtalyan Carabınieri meslek okulu ve bu okula bağlı çırak ve gedikli subay Carabinieri alayı kışlaları Velletri'de açıldı. Yeni bir Adalet sarayı ve özel tribünal mahkemesi merkezi Velletri oldu. İtalya'nın maksimum güvenlikli hapishanelerinden biri Velletri'de kuruldu. Yeni açılan Via Appia Nuova otoyolu bu şehir civarından geçmektedir.
Nüfusun gelişmesi
Veletri'nin nüfusu (4.2010 tahmınları itibarıyla) 53.298 kişidir. 19. ve 20. yüzyılda kasaba nüfusunun gelişimi şu gösterimde incelenebilir:Kişi
id:lightgrey value:gray(0.9)
id:darkgrey value:gray(0.7)
id:sfondo value:rgb(1,1,1)
id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8)
ImageSize = width:455 height:373 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:50000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:5000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:1000 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo
BarData=
bar:1861 text:1861
bar:1871 text:1871
bar:1881 text:1881
bar:1901 text:1901
bar:1911 text:1911
bar:1921 text:1921
bar:1931 text:1931
bar:1936 text:1936
bar:1951 text:1951
bar:1961 text:1961
bar:1971 text:1971
bar:1981 text:1981
bar:1991 text:1991
bar:2001 text:2001
PlotData=
color:barra width:20 align:left
bar:1861 from:0 till:0
bar:1871 from:0 till:13901
bar:1881 from:0 till:14125
bar:1901 from:0 till:17215
bar:1911 from:0 till:19514
bar:1921 from:0 till:22895
bar:1931 from:0 till:27577
bar:1936 from:0 till:28213
bar:1951 from:0 till:31136
bar:1961 from:0 till:35363
bar:1971 from:0 till:37971
bar:1981 from:0 till:41213
bar:1991 from:0 till:43423
bar:2001 from:0 till:48236
PlotData=
bar:1861 at: 0 fontsize:S text:n.d. shift:(-8,5)
bar:1871 at: 13901 fontsize:S text:13.901 shift:(-10,5)
bar:1881 at: 14125 fontsize:S text:14.125 shift:(-10,5)
bar:1901 at: 17215 fontsize:S text:17.215 shift:(-10,5)
bar:1911 at: 19514 fontsize:S text:19.514 shift:(-10,5)
bar:1921 at: 22895 fontsize:S text:22.895 shift:(-10,5)
bar:1931 at: 27577 fontsize:S text:27.577 shift:(-10,5)
bar:1936 at: 28213 fontsize:S text:28.213 shift:(-10,5)
bar:1951 at: 31136 fontsize:S text:31.136 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 35363 fontsize:S text:35.363 shift:(-10,5)
bar:1971 at: 37971 fontsize:S text:37.971 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 41213 fontsize:S text:41.213 shift:(-10,5)
bar:1991 at: 43423 fontsize:S text:43.423 shift:(-10,5)
bar:2001 at: 48236 fontsize:S text:48.236 shift:(-10,5)
TextData=
fontsize:S pos:(20,20)
text:Kaynak - ISTAT
Komşu komünler
Velletri komünü şu komünlerle sınır komşusudur:Aprilia (LT), Artena, Çisterna di Latina (LT), Genzano di Roma, Lanüvio, Lariano, Nemi, Rocca di Papa
Kardeş şehir
Velletri şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:Resimler
Dosya:Palazzo Comunale.jpg|Velletri Belediye Sarayi Dosya:Torre del Trivio.JPG|Velletri Trivio kulesi Dosya:Velletri - corso della Repubblica.JPG|Valletri carsi sokagi "Corso della Repubblica" Dosya:Velletri - fontana piazza Mazzini.JPG|Velletri - "Piazza Mazzini" ve fiskiye Dosya:Cattedrale Velletri.jpg|Velletri Katedrali Dosya:Velletri - porta napoletana.JPG|Velletri - Porta Napoletana sehir kapisi Dosya:Velletri - Il centro culturale amministrativo.JPG|Velletri - Kultur merkezi