Tüylü yılan, Amerika`nın eski uygarlıklarında bulunan, Amerika kızılderilileri tradisyonlarında da sürdürülmüş olan bir inanıştaki yılan-ilahtır. Bu inanışa ve yılan-ilah tasvirlerine Meksika`dan Peru`ya kadar uzanan geniş bölgede pek çok tradisyonda rastlanır. Derisi pul yerine tüylerle kaplı olan bu tüylü yılan ya da kuş-yılan ilahın Kişe kızılderililerindeki adı Gucumatz`dır. Eski uygarlıklardan Kuetzal`lar, Toltekler ve Aztekler`deki adı “sakallı yılan” anlamında Kuetzalkoatl idi. Bu adPueblo kızılderililerinin dilinde ise “sakallı yılan” , Meksika kızılderililerinin dilinde ise “kuş-yılan” anlamına gelir.Mayalar`da bu ilah “tüylerle kaplı yılanların Efendisi” anlamında Kukul-Kan adını almıştır. Proto-Türk kültürü araştırmacıları, tüylü yılan sembolünün Türk tradisyonlarında da bulunduğunu bildirmektedir.
Tasvirlerde tüylü yılan olarak gösterilmekle birlikte, eski metinlerde onun aslında bir yılan olmadığı, beyaz insan ırkına mensup olduğu açıkça belirtilir. Toltek, Aztek, Maya ve İnka metinlerine göre, insanlarla bir süre yaşamış, onlara doğru yolu gösterdikten ve uygarlığı öğrettikten sonra göklere geri dönmüştür. Kimi metinlerde ondan tek kişi olarak değil, bir ırk veya bir topluluk olarak söz edilir ve yeryüzündeki insan vücudunu onların imal ettiği belirtilir. Örneğin, ünlü Maya kutsal kitabı Popol-Vuh`ta şöyle denir: ``“Onlardır vücut veren, onlardır yaratan. Onlar yeşil ve maviyle çevrilidirler. İsimleri Gucumatz`dır``.” Görüldüğü gibi, metinde “onlar” zamiri kullanılmakta olup, bir topluluk sözkonusudur. Bu durumda yılanın bu varlık topluluğunu yalnızca simgelemek üzere, bir sembol olarak kullanıldığı düşünülebilir. Amerika`nın eski uygarlıklarının göksel olguları simgelemede büyük ölçüde yılan sembolünü kullandıkları görülmektedir. Tüylü yılan sembolizminde, tüy yeryüzündeki birçok tradisyonda (örneğin eski Mısır tradisyonu) görüldüğü gibi, burada da hakikatin, doğruluğun, hafifliğin ve -göğe çıkmada kuşlara en büyük yardımcı unsur olduğundan- yükselmenin sembolü olarak kullanılmış olmalıdır.
- “``O zamanlar, atalar ilahlarla aynı dili konuşuyorlar ve birbirleriyle mükemmel biçimde anlaşıyorlardı``.” (Popol-Vuh)
- “``Atalarımız orada doğdu, Dünya`da yaşadılar``.” (Bir Aztek şiirinden)
Kaynakça
- Kadim Maya Uygarlığının Mısır Kültürüne Uzanan Olağanüstü İzleri, Augustus Plongeon,Ege Meta Yayınları
- Aztek Efsaneleri,Okyanus Yayınları
- İnka, Maya ve Aztekler`de Semboller ,İlya İzmir Yayınevi