Türkçe Bilgi: Törüngey

Törüngey - Türk ve Altay mitolojisinde ilk insan. Adem. Türüngey olarak da bilinir. Yeryüzünde yaratılan ilk kişidir. İnsanların atasıdır. Gökte yaşamaktadır. Ne bir ulusa ne de bir boya (kabileye) sahip değildir. İlk önceleri eşi de yoktur. Sonradan yeryüzüne gönderilmiştir. Yeryüzüne gönderilirken Ulukayın (veya Ulu Ata) tarafından kendisine Su, Ateş ve Demir verilmiştir. Karısının adı Ece’dir. Elli kapılı, kırk pencereli, çatısı otuz kirişli bir evi vardır. Öküzleri tarla sürmede kullanan kişidir. Köten (saban) sürmeyi bulan kişi de odur. Kımızı bulan da odur. Kımız içme töreni ona aittir. Bazen göklerden mi indiği yerden mi çıktığı belli olmayan kişi olarak betimlenir. Bazen de gökten düştüğü söylenir. Ateşi elde etmiştir. Ve kendisi yurdundan kovar, bu durum kovulma motifiyle de bağlantılıdır. İslam, Hırtistiyanlık ve Museviliğin etkisiyle çamurdan yaratıldığı inancı yerleşmiştir. Karısıyla birlikte adları Ecey (Ece) ve Elley (Ele) şeklinde de geçer. Törüngey Türk mitolojisinde Adem peygamberi karşılar. Törüngey'in bir de eşi olan Eje ya da günümüz Türkçesi ile Ece dir. Yasak meyvadan yemişler ve Göktanrı (Kök Tengri) onları evinden kovmuştur ve ona ceza olarak çocuklarından sorumlu olmayı vermiştir. Sogotoh Han Sahaların (Yakutların) atasıdır. Sokotoh (Soğotoğ) Han olarak da söylenir. Bazen yeryüzündeki ilk insan olarak da anılır. Kimi yönleri Oğuz Han ile benzerlikler taşır. Sogotoh’un karısının adı Tunalıkan, kayınbabasının adı ’dır. Sözcük; tek, yalnız, yalın, saf, beyaz anlamlarına gelir. Yakutçada Soho kil demektir. Etimoloji (Tör/Tür) kökünden türemiştir. Türemek kökünden gelir. Töre/Türe/Törö sözcüğü adalet ve hukuk anlamı da taşır. Türk kelimesiyle aynı kökteştir. Tör/Törü/Türe/Törö/Turo/Turu sözcükleri Moğolcada da emir, düzen ve bunun yanında evlilik ve doğum anlamlarını bünyesinde barındırır. Kaynak * Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt

Kaynak

larVikipedi

Törüngey

Törüngey Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynak

Görüşler ve Yorumlar