Trabzon Tarihi

Kısaca: Trabzon çok eski bir yerleşim merkezidir. İlk sâkinleri Orta Asya’dan gelen Turan Türklerinden Tibarenler ve Elizonlardır. Trabzon, Hitit İmparatorluğunun sınırları dışında kalmıştır. ...devamı ☟

Trabzon çok eski bir yerleşim merkezidir. İlk sakinleri Orta Asya’dan gelen Turan Türklerinden Tibarenler ve Elizonlardır. Trabzon, Hitit İmparatorluğunun sınırları dışında kalmıştır. İyonlular Sinop’tan Trabzon’a gelerek Türk asıllı Turanlılara bağlı Tibarenlerin elinden Trabzon’u alarak Karadeniz’de işlek bir ticaret merkezi ve limanı kurdular. M.Ö. 6. asırda Persler bu bölgeyi ele geçirdiler. Makedonya Kralı İskender, İran’ı (Persleri) yenerek bütün Anadolu ve İran’ı krallığına kattıysa da Trabzon’u ele geçiremedi. Makedonya Kralı İskender’in ölümünden sonra imparatorluğu komutanları arasında bölündü. Bu esnada Trabzon’da Kuzey Karadeniz ve Kırım’ı içine alan Pontus Krallığı kuruldu.

Pontus Krallığı Yunanca konuşan ve Yunan kültürü içinde erimiş Pers asıllı kralların idare ettiği bir krallıktı. M.Ö. 750 senelerinde kurulan bu krallığı iç savaşlar zayıflattı. Mitridates karışıklığı adıyla tarihe geçen bu savaşlara Roma İmparatorluğu da Seledat, Luka ve Lumbos isimli üç komutan emrinde büyük bir ordu gönderdi. Bu komutanlar karışıklıkları bastırıp sonra da bu krallığı işgal ederek Roma’ya kattılar. Roma İmparatorluğu M.S. 395’te ikiye bölününce Trabzon’da Anadolu gibi Doğu Roma (Bizans)nın payına düştü. M.S. 2. asırda İmparator Hadrianus ve 6. asırda Justinianus Trabzon şehrini ve limanını imar ettiler ve su kemerlerini yaptırdılar. Bizans devrinde İslam orduları Trabzon’u feth için geldilerse de Trabzon’u alamadılar. Bizans devrinde Sasani ve Türk akınlarında da Trabzon alınamadı.

Haçlı Seferlerinde Latinler Bizanslıları İstanbul’dan kovunca, İznik’e geçici olarak sığınan Bizanslılar, Trabzon’da da İkinci Bizans İmparatorluğunu kurdular. On üçüncü asırda genişleyip bütün Karadeniz’e yayıldılar. Sonraları gittikçe küçülerek sadece Trabzon şehri ve civarında kaldılar.

İmparator Hanedanı olan Komnenuslar, 1057-1059 ve 1081-1185 arasında 106 yıl Bizans tahtında, 246 yıl da Trabzon’da saltanat sürdüler. Bu arada 1222-1235 yılları arasında Gidos, 1340-1342 yılları arasında da Paleologos hanedanları Trabzon’da iktidar oldular. Fakat 257 yıl boyunca Trabzon Bizans İmparatorluğu tam bağımsız olmayıp, Anadolu Selçuklularına, Moğollara, Akkoyunlulara, 1456’da Osmanlılara vergi ve asker vererek tabi oldular.

Sultan İzzeddin Keykavus, Trabzon İmparatoru Birinci Alexius’u yenip esir aldı. Sultan İzzeddin Keykavus’un kardeşi Sultan Alaeddin Keykubad Maçka’yı fethetti. Trabzon Kalesini kuşattı. Türk askerleri burçlara tırmanmışken çıkan şiddetli bir fırtınayla bu kuşatma neticesiz kaldı. Trabzon İmparatoru her sene vergi vermeyi ve Selçuklu Sultanı istediği zaman teçhizatlı bin asker göndermeyi kabul etti.

Trabzon’un yalçın ve sarp dağ silsilesiyle İç Anadolu’dan ayrılması ve Trabzon Kalesinin savunmaya müsait oluşu sebebiyle Selçuklular bu şehri alamadılar. Böylece Trabzon fethi 400 sene gecikmiş oldu.Selçuklu komutanlarından Emir Ahmed emrindeki Emir Yakub ve Îsa Bön, Çoruh havzası ve bütün Doğu Karadeniz bölgesini feth etmişlerdir. Tarihçi AnnaComnena’ya göre Trabzon’u da fethetmişlerse de sonradan Theodoros Gabras Trabzon’u geri almıştır.

Bundan sonra İlhanlılara, Timurlulara, Akkoyunlulara vergi veren Trabzon, Fatih Sultan Mehmed Han devrinde Osmanlı Devletiyle karşı karşıya geldi. Osmanlı Devletinin rakibi olan Akkoyunlular, kız alarak akraba oldukları Trabzon Rum İmparatorlarını koruyorlardı. 1352’de İmparator Üçüncü Alexius’un kızı Prenses Maria AnnaDespina, Akkoyunlu şehzadesi Fahreddin Kutlu Beyle, bu prensesin 3 kız kardeşi de 3 Türk şehzadesiyle evlendi. İmparator Dördüncü Alexius ise bir kızını Karakoyunlu Türk Sultanı Cihan Şaha, diğerini Bizans İmparatoru Sekizinci İoannes Paleologos’a vermişti. İmparator Dördüncü İoannes de kızı Despina Yekatherina Thendora’yı Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan Beyle evlendirdi.

Fatih Sultan Mehmed Han zahmetli bir kara ve deniz seferinden sonra, 26 Ekim 1461’de Trabzon’u fethetti. Muhasara 40 gün sürdü. Amiral Kazım Bey, Doğu Karadeniz’i korumak için Trabzon’da bırakıldı.

Fatih Sultan Mehmed Han, Trabzon Bizans İmparatoru Komnenus’u İstanbul, Edirne ve sonra da Serez’e sürdü. Kendisine bir malikane verdi. Fakat Komnenus, Fatih’in rakibiUzun Hasan ile mektuplaşıp, Osmanlı Devleti aleyhine çalışınca İstanbul’da İmparator İkinci David ile 4 oğlu ve 1 yeğeni idam edildiler.

Trabzon’da bir müddet kalan Fatih, Sinop fatihi Hızır Beyi vali olarak bıraktı. Trabzon’da daha sonra Hayreddin Paşa, Zağnos Paşa, Ali Bey ve Mahmud Paşa valilik yaptılar. Altıncı vali Yavuz’dur.

Yavuz Selim’in 20 yıl sancakbeyliği zamanında Trabzon tamamen bir Türk şehri oldu. Kültür ve sanat eserleriyle donatıldı. Yavuz’un oğlu Kanuni Trabzon’da doğdu ve çocukluğunu burada geçirdi. Trabzon bir beylerbeylik yani eyalet merkezi oldu. Bu beylerbeyliğin tek merkez sancağı (vilayeti) vardı.

Fatih’in İstanbul’dan sonra ikinci yıktığı Bizans İmparatorluğu Trabzon’dur. Trabzon, Türklerin Anadolu topraklarında fethettikleri sonuncu şehirdir. Böylece Doğu Roma tamamen silinmiştir. Bütün Anadolu Türk hakimiyeti altına girmiştir.

Birinci Dünya Harbinde Ruslar 1916’da Trabzon’u işgal ettiler. Bu işgal bir sene sürdü. İşgal sırasında ve sonra Rum ve Ermeniler çok zulüm yaptılar. Köy ve kasabaları yaktılar. Trabzonlular direnişe geçtiler. Değirmendere yoluyla Ermeni ve Rumları yendiler. 25 Şubat 1918’de imzalanan Brest-Litovsk Antlaşması ile Trabzon yeniden Türk hakimiyetine geçti.

Trabzonlular Milli Mücadelede (İstiklal Harbi) büyük hizmetler verdiler. Cumhuriyetin ilanından sonra Trabzon kendi adını taşıyan ilin merkezi oldu.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Trabzon
2 yıl önce

166'ya çıkmıştır. Trabzon, günümüzde Karadeniz Bölgesi'nin Samsun'dan sonra ikinci büyük kentidir. Trabzon, 12 Kasım 2012 tarihinde kabul edilen büyükşehir...

Trabzon (il), Xenophon, Yunanca, Anabasis, Yunanistan, Arkadia, Adana (il), Adıyaman (il), Afganistan, Afyonkarahisar (il), Akkoyunlu
Trabzon Vilayeti
2 yıl önce

kurulan vilayetlerden biridir. 1867 yılında Trabzon Eyaleti'nin kaldırılmasıyla kurulmuştur. İdari merkezi Trabzon olan vilayet, Alaçam'dan Çürüksu'ya kadar...

1461 Trabzon
2 yıl önce

Trabzonspor'un yedek takımı olmasıyla Trabzon Karadenizspor adını almıştır. 2010-11 sezonu başında, kulübün adı "1461 Trabzon" olarak değiştirilmiştir. 1998...

Trabzon Fen Lisesi
6 yıl önce

idadilerin liseye çevrilmesiyle Trabzon İdadisi, Trabzon Lisesi olarak adlandırılmaya başlanmıştır. Aynı yıl, Atatürk Trabzon ziyareti sırasında lisenin spor...

Trabzon Eyaleti
2 yıl önce

Trabzon Eyaleti ya da Trabzon Beylerbeyliği 1598 yılında kurulan Osmanlı eyaleti. 1461'de Rum Eyaleti'ne bağlı Trabzon sancağı olarak kuruldu. 1520'de...

Trabzon harekâtı
6 yıl önce

Trabzon harekâtı, I. Dünya Savaşı sırasında Trabzon'un Rus kuvvetlerince ele geçirilmesini sağlamış deniz ve kara harekâtıdır. Karadeniz Baskını olarak...

Trabzon Havalimanı
2 yıl önce

Trabzon Havalimanı (IATA: TZX, ICAO: LTCG), Türkiye'nin Trabzon iline hizmet veren uluslararası havalimanı. 1957 yılında hizmete girdi. Toplam 1.377.244...

Trabzon Havalimanı, ,
Trabzon Telekomspor
2 yıl önce

Trabzon Telekomspor, 1969 yılında Trabzon ilinde PTT tarafından kurulan, daha sonra mülkiyeti Türk Telekom'a geçen bir spor kulübüdür. 14 sezon 3. Lig'de...