Türkçe Bilgi: Tosca

Tosca Giacomo Puccini tarafından bestelenmiş üç perdelik bir operadır. Opera'nın liberetosu Luigi Illica ve Giuseppe Giacosa tarafından hazırlanmış ve Victorien Sardou'nun "La Tosca" oyunundan uyarlanmıştır. Operanın prömiyeri 4 Ocak,1900da Roma'da Teatro Costanzi'de yapılmıştır. Tosca opera sanatında en önemli bir dramatik trajedi eseri olarak yer almış ve dünya opera evleri reperetuarlarında bir standart olarak yerini tutmuştur. Kuzey Amerika'da en çok defa sahnelenen 20 opera eseri listesi içinde 8. sırayı almıştır.[1] Opera AMERICA dergisi tarafından derlenen Kuzey Amerika'da sahnelenen "Top 20" listesi. (Görülme tarihi: 26.5.2008). Tosca operasi Türkiye'ye opera kültürünün girip gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. 1935/36 ders yilinda Ankara'da Musiki Muallim Mektebi bünyesinde bir konservatuar kurulmuş ve Türkiye'ye gelmiş olan Alman Karl Ebert idaresi altında, sonradan Ankara Devlet Konservatuarı opera studyosu olarak anılan kurumda, bir grup opera sanatı öğrencisi yetiştirilmeye başlanmıştır. Bu kurumun 1940da Madam Butterfly I

I. Perde

si sahnelemesinden sonra ikinci defa olarak Türkçe libretto çevirisi kullanarak ve kurumun öğrencilerinin rol aldığı opera eseri Mayis 1941da Ankara'da sahnelenen Tosca'nın I

I. Perde

si olmuştur.[2] İstanbul Devlet Opera ve Balesi internet sitesinde bulunan "Opera" maddesi. Hazırlanması Bu eser Victorien Sardou tarafindan yazilan ve 1887de paris'de sahnelenen oyundan alinmistir. BVerdi bu oyunu unlu aktris Sarah Bernhardt'in bas rolu oynadigi Milano yapiminda seyretmistir ve opera yapimna karar vermistir. Eserin telif hakkalari ancak 1893de operaya telif icin alindi ama opera bestesi bir diger besteciye verildi. Librettist Illica libertto'yu hazirlamaya basladi. 1896da diger besteci eseri bitirmiyecegini bildirince Puccini operanin hazirlamasi Puccini'ye verildi. Libretto yazmaya Illica yaninda Giusespe Giacosa'da gorevlendirildi. Oyun yazari, liberetis ve besteci arasinda buyuk kucuk catismalardan sonra Ekim 1899da opera hazir oldu. Konu Roma'da gectigi icin promiyer temsil Roma'da Teatro Costanzi'de verildi. Promiyere Italyan Devleti mensuplari ve bircok Italyan besteci davet edilmisti. Eserin ilk sahnelenmesi buyk bir basari oldu. Roller Konu özeti :Mekan: Roma :Zaman: Haziran 1800. }

I. Perde

Sant'Andrea della Valle Kilisesi } Siyasal suçlardan aranmakta olan Angelotti, içinde ailesine ait sapel bulunan, Sant'Andrea della Valle kilisesine sığınmıştır. Kizkardesi Markiz Attavanti onun serbest birakilmasi icin dua ederken, kilisede Meryem Magdalen portresini yapmakta olan ressam Mario Cavarasossi tarafindan, kendisinin haberi olmadan, model olarak kullanılır. Kilisesinin zangocu ve arkasından hemen Cavaradossi kiliseye girmeden once siyasiu suclu aile sapeline girerek orada saklanır. Zangoc ressamin fircalaraini yikayarak ona yardim eder. Ressam isine bir ara verdiğinde cebinden bir madalyon üzerinde bulunan minyatur resmi çıkarır ve ona sevdalı olarak bakar. Bu sevgilisi Tosca'nin resmidir. ressam Tosca ile kullandıgı model arasındaki benzerliklere isaret eder (Cavaradossi: Recondita armonia – "Saklı armoni") Zangoç bir karşılık olarak (adı atasözü gibi çok meşhur olmuş) bir şarkı söyler (Zangoc: Scherza con i fanti e lascia stare i santi - "Aptalalra saka yap fakat azizleri gokyuzundeki cennette birak"). Orada Cavaradossi'yi resmini yapmaya devam etmesi icin yalnız birakarak ayrilir. Zangoç ayrılınca Angelotti saklandığı yerden çıkar. Cavaradossi arkadaşıdır ve aynı siyasi fikirleri beslemektedir. Angelotti Papalık Devletinin Roma'da hapisanesi olarak kullanılan Castel Sant'Angelo'dan nasıl kaçtığını anlatır. Bu sırada Tosca gelir ve konuşmaları yarıda kalır (Tosca: Mario! Mario! Mario!). Cavadarossi Angelotti'ye yiyecek seyler verir ve onun saklanmakta olduğu sapele geri girmesine yardım eder. Florio Tosca sarkicidir ve o gunku temsilden sonra Cavaradossi'yle bulusmak icin onu cagirmaya kiliseye gelmistir. Fakat Tosca cok kiskanc bir kadindir. Kiliseye girerken Cavaradossi'nin kilisede bir kisiyle konustugunu duymustur ve supheleri canlanmistir. Onun bir kadinla gizlice gorustugunu zannetmeye baslamistir ve yaptigi Meryem Magdelana portresinde bulunan model de onun bu suphelerini teyit eder gibidir. Tosaca yapilan portrede gosterilen mavi gozlu kadini taniyor gibi oldugunu aciklar. Sonunda Tosca Mario'nun Markiz Attavanti'yi model olarak kullandigini anlar ve Mario'nun kendine yaptigi komplimanlar dolayi da supheleri azalir. Portredeki kmodel kadin mavi gozludur; halbuki Tosca ela gozlu olup Mario kimsenin onun gozleri kadar guzel olmayacagini bildidir. (Cavaradossi: Qual occhio al mondo - "Dunyada hangi gozler seninklerle kiyas edilebilir"). Kiskancligi azalan Tosac kiliseden ayrilir ama ayrilmadan sevgilisine biraz nazla Magdalen'in gozlerini de kendisininkiler gibi koyu renkli yapmasini tenbih eder. Angelotti tekrar gelir ve kacmasi icin plan hazirlanir. Kizkardesinin kilisenin mihrabinda saklayacagi kadin elbiselerini giyinerek Cavaradossi'nin kir villasina kacacak ve orasi aranirsa villanin kuyusu icinde gizlenecektir. Cavaradossi, kendi hayati pahasina olsa bile, Angelotti'yi siyasal guclerin elinden kurtarmaya andicmistir. (Cavaradopssi: La vita mi costasse, vi salverí² - "Eger benim hayatima mal olsa bile seni kurtaracagim."). Castel Sant'Angelo'dan atilan bir top politik tutuklunun hapisenenden kacmis oldugunun ogrenildigini ilan etmektedir ve kiliseden siginma yerinden kacmasinin artik elzem oldugu anlasilmistur. Cavaradossi'de onunla birlikte kiliseden ayrilir. Zangoc birbiriyle alay edip gulusen cocuk korosu uyelerinden olusan bir kalabalikla kiliseye girer. (Zangoc ve koro: Tutta qui la cantoria! -"Herkes burada! Haydi yukari kattaki koro mahalline!") Yanlis olarak ogrendiklerine gore Napolyon maglubiyete ugratilmistir ve burada bunu kutlamak icin ozel bir Te Deum sukur ayini yapmak istemektedirler. Ayni zamanda polis komutani, Scarpia, ve yardimcisi Spolettta bircok polis ile kacak mahpusu aramak uzere kiliseye gelirler. Attavanti'lere ait olan sapelde Markiz'in yelpazesini ve icinde hic yiyecek ve icecek olmayan Cavaradossi'ye ait olan yemek sepetini bulurlar. Scarpia tehdit edici bir tavirla zangoca bunlar hakkinda soru sorar; zangoc da Cavadarossi'nin sapelin anahtarini hic almadigini ve hic yemekle alakasi oldugunu da soylemediğini belirtir. Scarpia zekice Cavdarossi'nin Angelotti'nin hapisten kacisi ile bir baglantisi oldugunu dusunmeye baslar. Tosca kilisede kantatanin soylenisine katkida bulunmasi gerektigini Cavaradossi'ye aciklamak istedigi icin kiliseye doner. Fakat onu orada bulamaz ama kiskanclik hisleri ile Cavaradossi'nin kendini aldattigi inanalari depresir. Bu sirada klilise Te Deum ayinine istirak edecek inanclilarala dolmaya baslar. Bir Kardinal bu ayinin basind bulunacaktir. Scarpia gelip Attavanti'nin yelpazesini Tosca'ya gosterdiginde Tosca'nin kiskancligi artmistir ve sinirli olarak oradan ayrilir. S=carpia bir sivil polise onu takip etmesi emrini verir. (Scarpia: Tre sbirri, una carrozza - "Uc polis memeuru ve bir atli araba"). Scarpia koyu bir inacli gibi dizlerine cokup dualara ve ayine katilir. (Scarpia: Va' Tosca, nel tuo cuor s'annida Scarpia - "Git, Tosca. Senin kalbinde yuva yapan Scarpia'dir") (Koro: Adiutorium nostrum – "Benim destegim Tanrinin adinadir.")(Scarpia: A doppia mira tendo il voler - "Arzularimin iki hedefi vardir"). }

II.Perde

Palazzo Farnese'de bulunan Scarpia'nin odası } Scarpia akşam yemeğini yalnız yemektedir. Dışarıda ahalinin eğlenme sesleri duyulur. Bir hizmetkarina bir not verip onu Tosca'ya goturup resitalini bitirdiği zaman onu kendiyle bulusmaya gelmeye davet eder. Onun kendi gucune boyun egince kendinin ne kadar mutlu olacagına dair sarkı söylemeye başlar. (Ella verrí per amor del suo Mario - "Mario'suna olan askı nedeniyle bana gelecek.") ve (Ha pií¹ forte sapore la conquista violenta - "Zorbalıkla kadın kandırma aşka çok daha güzel bir çeşni verir.") Spoletta tutukladigi Cavaradoddi ile birlikte girer ama Angelotti kacip saklanmayi basarmistir ve onu bulamamistir. Scarpia ressami sikistirip sorguya ceker; ama Cavaradossi hicbirsey ifsa etmez. Scarpia Cavaradossi'yi iskence edilmek uzere disari yollar. Scarpia bu seffer dikkatini Tosca'ya ceker. (Scarpia: Ed or fra noi parliam da buoni amici - "Soimdi iki iyi arkadas gibi konusalim." ) Scarpia ayrintilarla Tosca'ya iskence edilen sevgilisinin cektigi azaplari bir bir anlatir. Tosaca sevgilisinin bagirmalarini duymaktadir ama elinde bir sey yapabilecek hic gucu yoktur. Bundan butun morali cokmustur ve sonunda Angelotti'nin nerede saklandigini ifsa etmek zorunda kalir. Cavradossi tekrar yanlarina getirilir ve Scarpia ona Angeloi'nin saklanma yerini ogrendigini soyler. Iskencenin acisindan ve yineden sirri saklayamamadan utandigi icin Cavaradossi gizlilige ihanet ettigi icin Tosca onu kinayip lafla ona hucum eder. Sciareone girer ve daha once gelen Napolyon'un maglubiyeti hakkinda haberinin yanlis oldugunu ve gercekte Bonapart'in kraliyet ordularini Marengo Muharebesi'nde galip geldigini ilan eder. Buna (Cavaradosssi:Vittoria! - Zafer!) diye alkislayan Cavaradossi tutuklanip goturulur. Yosca onu takip etmege calisir ama Scarpia tarafindan durdurulur. Mario'nun serbest birakilmasinin fiyatinin ne olacagini Scarpia'dan sorar. (Scarpia: Mi dicon venal "Benim rusvet yiyici oldugumu soylutyorlar.") Scarpia Tosca'ya asik oldugunu soyler ve sehvetli bir tonla Tosca kendi bedenini, namusunu ve kendisini vermeye razi olursa bunu Mario'nin serbest birakilma fiyati olacagini soyler. Tosca kacmak ister ama Scarpia onu durdurur ve orada ona tecavuz etmeye yeltenir. Tam bu sirada davul sesleri duyulur. Scarpia bunlarin Cavaradossi'nin idam yerine goturulusmesi sirasinda calindigini acuiklar. Tosca yrululur ve bayilir ama bu sirada Tanri'dan kendisine yapilan eziyetlerinin nedeni sorar.(Tosca: Vissi d'arte, vissi d'amore - "Ben sanatim icin yasarim; ben ask icin yasarim"). (Scarpia:'Sei troppo bella, Tosca, e troppo amante - "Sen cok guzelsi, Tosca. Sen cok sevgi tasiyorsun."). Spoletta girer ve Scarpia'nin polisleri tam onu Cavadarossi villasinin kuyusunda bulmus ve cikartip tutuklamakta iken Angelotti'nin intihar edip kendini oldurdigu haberini verir. Hic baska bir alternatifinin kalmadigini dusunen Tosca kendini vermeye hazirdir. Scarpia Spoletta'ya bir idam toren hazirlamasini, fakat Tosca'yla kacmasini saglamak icin bunun yapmacik olarak idam olmasini emreder. Tosca, Cavaradossi ile ulkeden kacmalari icin "guvenlikle-gitsinler" seklinde bir belge hazirlamasini ister. Scarpia'nin bu belgeyi yazip hazirlanmasini beklerken, Tosca'nin gozu masa uzerinde bulunan bir sivri bicaga ilisir. Birden kendi bedenini ona verecegine Scarpia'yi bicakla oldurmesiini daha uygun olacagi fikirine akli yatar. Scarpia Tosca'yi kucaklamak icin ilerler ve tam kucaklamisken Tosce elindeki bicagi onun kalbine saplar ve onu oldurur.(Tosca:Questo í¨ il bacio di Tosca - "Ist bu Tosca'nin opucugu". Scarpia'nin naasini duzgun bir seklide yatirdiktan sonra Tosca kiliseden ayrilir. (E avanti a lui tremava tutta Roma - "Ve önünde bütün Roma titremisti."). Tam bu sirada uzaktan davul sesleri duyulmaya başlar. } I
II.Perde
Cavaradossi'nin idam edilme yeri olan Castel Sant' Angelo'nun en üst katı. } Kilise canlari yeni gunun baslamis oldugunu belirtmektedirler ve bir Coban cocuk Romali aksani ile bir halk havasi olan stornello soylemektedir. Hapishanede Cavaradossi idamini beklemektedir. Elinde kalan en son degerli sey olan yuzugunu Gardiyan'a vererek onu Tosca'ya bir not goturmeye ikna eder. Hemen bu elvada mektubunu yazmaya koyulur. ( E lucevan le stelle - "Ve yildizlar parlamaktaydilar"). Bu notun sonunda olan (E non ho amato mai tanto la vita - "Hayatimda hicbir hayati simdiki kadar sevmedim.") satirini bitirdigi zaman aglamaya baslar. Tosca Spoletta ve bir cavus ile birlikte gelir ve Scarpia'nin vermis oldugu "guvenlikle gitsinler" belgesini getirmietir. Tosca ona her ikisini de kurtarmak icin Scarpia'yi oldurdugunu soyler. (Tosca: Il tuo sangue o il mio amor volea - "O ya senin kanini ya da benim askimi istedi.") Cavaradossi onun ellerinde tutarak su aryayi soyler. (Cavaradossi: O dolci mani - "O tatli ellerin"). Tosca sonra yapmaciktan bir idam taklidi yapilacagini anlatir. Askla galip gelmeleri duygulari ile birlikte bir mesut gelecek hakkinda duslerini birbirine anlatmaya baslarlar (Ikili: Senti, l'ora í¨ vicina - "Dinle, saat yaklasti.")(Cavaradossi: Amaro sol per te m'era il morire - "Yalniz seni kaybetme yuzunden olumun cok aci olacakti.")(Tosca: Amor che seppe a te vita serbare – "Askim senin hayatini kurtarabilmeyi basardi."). Son final ikili: Trionfal... di nova speme - "Yeni umutlarla. Zafer.") Askerler ates acarlar. Mario yere yigilir. Tosca alayli olarak Mario'yu iyi rol yaptigi icin tebrik eder. (Ecco un artista - "Iste bir artist"). Askeri birlik ayrildiktan sonra Tosca yerde yatan Mario'nun yanina kosar ve onun artik ayaga kalmasini soyler.(Su, Su, Mario! Su presto andiam!). Fakat Mario hicbir hayat eseri gostermez. Tosca olani anlamistir; Scarpia Cavadrodossi'nin hayatini bagislamamistir ve Spoletta'ya onun kursuna dizilip idam edilmesi emrini vermistir. Cavaradossi olu olarak yerde yatmaktadir. Tosca bu gercegi anladigi sirada, oldurulmus Scarpia'yi yeni bulmus olan Spoletta askerlerle birlikte gelir ve Tosca'yi Scarpia'ni katili olmakla suclar. Tosca'yi tutuklamak icin yanina gelmeye baslar. Fakat Tosca onu geri iter ve kalenin mazgalina cikip oradan kalenin duvarindan asagi kendini atip kendini öldürür. ("O Scarpia, avanti a Dio!" - "O Scarpia, Tanri onunde tekrar bulusacagiz!"). Tosca olumune dusmekte iken orkestra Cavaradossi'nin daha onceki (E lucevan le stelle) aryasinin temasini daha guclu ama aciklayici klarinet sesi ile birlikte calar. } } Ünlü müziksel parçalar *Recondita armonia: Cavaradossi, I.Perde *Tre sbirri... Una carrozza... Presto: Ensanbl, Final
I. Perde
*Vissi d'arte: Tosca, I
I. Perde
*Mattutino: Prelud II
I. Perde
*E lucevan le stelle: Cavaradossi, II
I. Perde
*Marş al supplizio: II
I. Perde
Seçilmiş ses ve video kayıtları 'Kat": Ses kayıt şirketinin koyduğu katalog numarası. Medya * Enrico Caruso tarafından Recondita armonia" aryası (1907):

* Scarpia olarak "Pasquale Amato" ve Metropolitan Opera korosu I.Perde'nin finalinde ("Tre sbirri, una carrozza"). Ses kaydı: Victor Talking Machine Company (1914):

* "Emmy Destinn"'in söylediği "Vissi d'arte" aryası (1914):

*"Leo Slezak" tarafından "E lucevan le stelle" aryası. Ses kaydı: Edison Records (1903):

Dipnotları } İçsel kaynaklar *Opera *Giacomo Puccini Dışsal kaynaklar * [3] Tosca hakkında geri plan bilgileri }. * [4]] Tosca ses kayıtları. * [5] Tosca parasız eski MP3 Edisyonu (B. Gigli) * [6] Libreto. * [7] Piyano için tüm notalar. }

Kaynaklar

Vikipedi

Tosca

I. Perde

I. Perde

I. Perde

II.Perde

II.Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

Kaynaklar

Tosca Resimleri

TOSCA (Yazılım)

Daewoo Tosca

Tosa

Ayvalık tostu

Reiko Tosa

Tos böceğigiller

Leyla Demiriş

Renata Tebaldi

Tosca

Tosca Hakkında Detaylı Bilgi

I. Perde

I. Perde

I. Perde

II.Perde

II.Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar

Tosca Resimleri

Okuma Önerileri

TOSCA (Yazılım)

Daewoo Tosca

Tosa

Ayvalık tostu

Reiko Tosa

Tos böceğigiller

Leyla Demiriş

Renata Tebaldi