Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Tevfik Esenç

Kısaca: Tevfik Esenç (d. 1904, Hacıosman, Manyas – ö. 7 Ekim 1992, Hacıosman, Manyas) Ubıhça'yı son konuşan kişidir. Ataları Türkiye'ye 1860'lardaki Çerkez sürgünü sonucunda gelmiştir. Kendisi tüm ömrünü Manyas'ın Hacıosman köyünde geçirmiştir. ...devamı ☟

Tevfik Esenç (d. 1904, Hacıosman, Manyas – ö. 7 Ekim 1992, Hacıosman, Manyas) Ubıhça'yı son konuşan kişidir. Ataları Türkiye'ye 1860'lardaki Çerkez sürgünü sonucunda gelmiştir. Kendisi tüm ömrünü Manyas'ın Hacıosman köyünde geçirmiştir. Yaşamı Esenç, Hacıosman köyünde Ubıhça konuşan ebeveynleri tarafından büyütülmüştür. Kendisi aynı köyde muhtarlık da yapmıştır. Esenç'in Ubıhça'yı konuşan son birey olması Fransız dilbilimci Georges Dumézil'in dikkatini çekmiştir. Georges Dumézil ve ekibinin Esenç'in sesini kaydederek oluşturduğu veri sadece Ubıhça hakkında değil, Ubıhlar'ın kültürü, mitolojisi ve gelenekleri hakkında da geniş bilgi sağlamıştır. Bu konuda kendisi, yaşadığı süre boyunca sürekli başvuru kaynağı olmuştur. Akıcı bir şekilde Türkçe konuşabilen Esenç, Dumézil'in kayıtlarına göre standart Ubıhça konuşmaktadır. Tevfik Esenç, 7 Ekim 1992'de 88 yaşındayken ölmüştür. Mezarı başına yazılmasını istediği ithaf şu şekildedir: "Bu Tevfik Esenç'in mezarıdır, o Ubıhça'yı konuşan son kişiydi." Etkileri ve hakkında yapılan çalışmalar İsmet Arasan, Tevfik Esenç'i ve Ubıh dilinin trajedisini anlatan Son Sesler adlı belgesel filmi Eylül 1987'de tamamladı. Bagrat Shinkuba’nın The Last of the Departed kitabı da 1990 yılında Son Ubıh adıyla Türkçe yayınlandı.

Kaynaklar

* Dumezil, Georges 2000. Kafkas Halklarının Mitolojisi (çeviren: Musa Yaşar Sağlam). Ankara: Ayraç Yayınları. * Shinkuba, Bagrat 1990. Son Ubıh - Bir Çağa Tanıklık (özgün adı: The Last of the Departed, çeviren: Hande Canlı). İstanbul: Tümzamanlar Yayıncılık. Dış bağlantılar * Circassian World'deki Tevfik Esenç sayfası * Ubıhça'ya ait örnek ses dosyaları, Lacito Archive'den * YouTube: Tevfik Esenç Ubıhça bir öykü anlatıyor * Tevfil Esenç hakkında dilbilirim e-dergi'de yer alan yazı * Ubıhlar ve Ubıhça üzerine kapsamlı bir web kaynağı. * Son Sesler belgeseli, 1. ve 2. bölüm.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Tevfik
3 yıl önce

İbrahim Tevfik Efendi (1874–1931), Osmanlı şehzadesi Tevfik Ertüzün (1949–1998), Türk siyasetçi Tevfik Esenç (1904–1992), Osmanlı Çerkesi Tevfik Fikret...
Son Sesler
6 yıl önce

"yürüyen beyaz tavşan!" Ve anadilini konuşabilen son Ubıh Tevfik Esenç'in ürpertici yalnızlığı... Esenç o vakitler 81 yaşında. Bu film; Ubıh halkının trajik...
Ubıhlar
3 yıl önce

Türkiye’ye yerleşen Ubıhlar da, yazılı olmayan bu dili zamanla unuttular. Tevfik Esenç adlı kişi Ubıhçayı konuşan son kişiydi ve Ubıhçanın grameri ve sözlüğü...
Ubıhça
3 yıl önce

Kafkas dillerinden bir tanesiydi. 1992'de bu dili konuşan son kişi Tevfik Esenç'in yaşamını yitirmesiyle birlikte ölü dil hâline geldi. Alfabesi yoktur...

Ubıhça, 1864, Adler, Dil, Karadeniz, Rusça, Taslak, Türkiye, Çerkesya, Şahe, í–lü diller
1992
3 yıl önce

oyuncusu. 6 Ekim – Denholm Elliott, İngiliz oyuncu (d. 1922) 7 Ekim – Tevfik Esenç, Ubıhça'yı son konuşan kişi (d. 1904) 8 Ekim – Willy Brandt, Federal...

1992, 10 Ağustos, 11 Mart, 12 Eylül, 13 Mart, 13 Nisan, 14 Haziran, 17 Haziran, 18 Haziran, 19. yüzyıl, 1901
Asya Kökenli Ölü Diller Listesi
3 yıl önce

Hadhramautic Himyarite Minaean Nabatean Qatabanian Sabaean Ubıhça (1992: Tevfik Esenç'in Balıkesir'de ölümüyle.) Azerice (İranî) Elam dili Ammon dili Ebla dili...
7 Ekim
3 yıl önce

Cemal Reşit Rey, Türk besteci, piyanist ve opera şefi (d. 1904) 1992 - Tevfik Esenç, Abhaz-Adige dillerinden biri olan Ubıhça'yı son konuşan kişi (d. 1904)...

7 Ekim, 10 Ekim, 11 Ekim, 12 Ekim, 12 Eylül, 13 Ekim, 14 Ekim, 1571, 15 Ekim, 16 Ekim, 1737
Çerkesler listesi
3 yıl önce

Betir Cemil Cahit Toydemir Fuat Balkan Bekir Sami Kunduk Osman Onarok Tevfik Esenç - Ubıhçayı konuşan son kişi. Abdurrahman Gürses - Reis-ül Kurra Zahid...