Taş Baskı
Kısaca: Taş baskı Kireçtaşı üzerine yağlı mürekkeple çizilmiş şekil ve yazıların basım sanatı. Taşbaskıya el litoğrafyası da denir. Taşbaskı, modern ofset litografyanın başlangıcıdır (Bkz. Baskı ve Baskı Tekniği). Taşbaskı tekniğinin esası, yağın suyu itmesi özelliğine dayanır. ...devamı ☟
Kireçtaşı, kalsiyum karbonat olup gözeneklidir. Baskı kalıbı olarak kullanılacak kireç taşı 6-8 cm kalınlığında levha şeklinde hazırlanır. Yüzeyi pürüzsüz hale gelinceye kadar tesviye edilir. Bu düzgün yüzeye yazı veya resim özel bir mürekkeple nakşedilir. Mürekkebin özelliği yağlı olmasıdır. Yağlı mürekkep, arapsakızı eriyiğinin bir iki damla nitrik asitle karışımından yapılır. Baskı kalıbı, yazı işleri tamamlandıktan sonra yazıların ve resmin net bir görünüm alması için terebentinle silinir. Baskı kalıbı daha sonra su içine sokulup çıkarılır. Kireçtaşı gözenekli olduğu için yazılar ve resim çizgileri haricindeki sathın tamamındaki gözenekler suyla dolar. Baskı taşına bu durumda baskı mürekkebi sürülür. Mürekkep yazıların bulunduğu susuz yüzeylerden gözeneklere emilirken boş kısımlardaki sulu yüzeylerden itilir. Baskı kalıbı bir kağıda bastırılmak suretiyle istenilen baskı elde edilir. Gözeneklere emilen mürekkep bitinceye kadar baskı yapılabilir.
Kalıplar saklanarak ilerde tekrar baskıda kullanılabilir. Tekrar baskı yapmak için baskı kalıbının terebentinle silinip suya sokulması yeterlidir. Bazan taş kalıp yerine kağıt ıslatılır. Kağıt bilahare kurutulur.
Mürekkep rengi değiştirilerek, değişik renklerde baskı da yapılabilir. Renk ayrımına göre şekil ve yazıları ayrı ayrı hazırlanan taşlar, sırayla aynı kağıt üzerine basıldığında ofset renkli taşbaskı elde edilmiş olur. Modern ofset litoğrafyanın esasını taşbaskı usulleri teşkil eder. Modern litoğrafya, fotokimyasal metodlarla hazırlanmış çinko ve alüminyum levhaları kalıp (matris) olarak kullanır.
Taşbaskılarda taşın yazı ve resim çizgilerinin geldiği yerler hafif oyuk veya hafif kabarık olan türleri de vardır. Bu türe, taşbaskılarda taş üzerine gravürleme denir. Gravür şekli ile hazırlanacak ve kazılacak kelimeler hafif asitlerle ve özel gravür makinalarıyla hazırlanır.
Taş baskı tekniği 1831 yılında Türkiye'ye girmiştir. İlk taş baskı atölyesi bugünkü İstanbul Üniversitesi (Eski Harbiye Nezareti)nde kuruldu. İlk basılan kitaplar askeri eğitim gayeliydi. Daha sonra Anadolu'nun bazı büyük şehirlerinde de taş baskı atölyeleri kuruldu. Baskıda tipografinin gelişmesi üzerine, 20. yüzyılın başlarında yavaş yavaş taş baskıcılık yerini, bugünkü modern teknik baskıcılığa terk etti.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
Taş baskı Resimleri
Ofset
3 yıl öncegramaja kadar kâğıt nevi materiyal üzerine baskı sonucu alması mümkündür. Ofset sistemi aslında taş baskı sistemine benzer, ancak kalıp üzerindeki yükseklik...
Ofset, Kimya, Mürekkep, Yağ, Blanket, Fotogrofik, İmaj, Baskı tekniğiHonoré Daumier
3 yıl önceeleştiriler mevcuttu. Çok üretken bir sanatçı olan Daumier 4000'in üzerinde taş baskı resim üretti. Politik kişilere dair karikatürleri ve yurttaşlarının davranışlarına...
Tidaholm
7 yıl öncekibrit üretim merkezidir. Ayrıca günümüzde kentteki taş baskı atölyeleri sayesinde geleneksel taş baskı sanatı sürdürülmektedir. Tidaholm, 1910 yılında kent...
Gravür
3 yıl önceçukurbaskı veya oyma baskı olarak adlandırılabilir. Baskı yapılacak görüntü ahşap, metal veya taş levha üzerine çeşitli yöntemler (elle kazıyarak veya...
Gravür, Kırım Savaşı, Matbaacılık, Osmanlı İmparatorluğu, Sanat, Servet-i Fünun, Dimitri KantemirWilliam Simpson
7 yıl öncekiralandı. O günlerde birçok önemli taş baskı serisi üzerinde çalışabildi. Colnaghi firması tarafından taş baskısına uygun suluboya resim serisini yaratmak...
Théodore Géricault
3 yıl önceözellikle Medusa'nın Salı isimli tablosuyla tanınan Fransız ressam ve taş baskı sanatçısıdır. Romantik akımın önderlerinden biridir. Géricault Fransa'nın...
Dizgicilik
3 yıl öncekullanılmasıyla, düzenlenmesidir. Yazının bütün olarak bir yüzeye kazındığı taş baskı gibi tekniklerde geçerli olmayan bu işlem, Gutenberg tarafından hareketli...
Dizgicilik, Bilgisayar, Linotype, Matbaa, MonotypeLoğ taşı
3 yıl öncekullanılan bir tür baskı aracıdır. Loğtaşı ile sıkılaştırma sonucu damdan içeri yağmur suyu geçmez. Silindir biçimindeki bu ağır taşa yuvgu ve yuvak adı...