Tarhuncu Sarı Ahmed Paşa
Kısaca: Tarhuncu Ahmet Paşa Avcı Mehmet saltanatında 20 Haziran 1652 - 21 Mart 1653 tarihleri arasında dokuz ay yirmibir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Arnavutluğun Mat kasabasındandır; Enderundan yetişmiş, silâhdar Bosnalı Musa Ağa`nın 1043 H. - 1633 M. tarihinde Mısır valiği ile saraydan çıkması sırasında bu da kapıkulu süvariliği ile çıkmış ve evvelâ Musa Paşa`ya sonra da Hezarpâre Ahmet Paşa`ya kethüdalık etmiştir. Hezarpâre`nin katlinden sonra kard ...devamı ☟
Tarhuncu Ahmet Paşa, 1061 Safer ve 1651 Ocak`ta Mısır`dan azlolunarak İstanbul`a geldi ve sadrazam Gürcü Mehmet Paşa bunun sadarete liyakatini görünce Mısır`daki muhasebesini bahane ederek kendisini Yedikule`de hapsedip Yanya sancağıyla Selanik`te oturmak üzere İstanbul`dan çıkarttı. Bu sırada hükümet işleri, Valide Sultan`ın mutemedi Anadolu kazaskeri Hocazade Mesud Efendi`nin nezareti altında görüldüğü için Gürcü Paşa`nın yerine icraatında kuvvetli bir vezir aranarak şeyhülislam tarafından Siyavuş Paşa teklif edildi ise de Valide Sultan tarafından kabul edilmediğindan Mesud Efendi`nin tavsiyesi üzerine Tarhuncu Ahmet Paşa İstanbul`a davet olundu; gizlice İstanbul`a gelip Mesud Efendi`nin Süleymaniye`deki konağına inmiş ve geldiği Valide Sultan`a bildirilmiş bunun üzerine padişah ve devlet erkanı ile görüşüldükten sonra teklif edilen işleri (Girit işi, donanma işi ve maaş işi) bazı şartlarla başaracağını taahhüd ve mukabil tekliflerini de yaparak kabul ettirdikten sonra sadrazam tayin edildi (1062 Receb 12 ve 1652 Haziran 19).
Tarhucu Ahmet Paşa, dürüst ve icraatında şiddet kullanıp gece ve gündüz çalışarak evvela devletin gelirini ve giderini öğrenmek istedi; isteği yapıldı ve devlet erkanı ile görüşerek fazla masrafları kısmaya başladı ve bu hususta sarayın ve diğer ileri gelenlerin fazla masraflarını kesmekte tereddüt etmedi ve bu yüzden hariçten ve dahilden epey düşman kazandı. Bunlar padişahı ve valide sultanı sadrazam aleyhine harekete sevk ettiler, nihayet bir Nevruz günü yılbaşı hediyelerini padişaha takdim ile donanma işleri için tersanede bulunduğu sırada saraya davet olunarak deniz yoluyla Hasbahçe`ye girdikten sonra kendisini kızlar ağası (darüssaade ağası) karşılayıp sadaret mührünü aldıktan sonra Ahmet Paşa`yı bostancılara teslim edip onlar vasıtası ile boğuldu (1063 Rebiulahır ve 1653 Mart). Vezir-i azamlığı 9 ay kadardır. Cesedi, ilk efendisi Musa Paşa`nın zevcesi tarafından gönderilen adam vasıtasıyla saraydan alınarak Üsküdar`a miskinler mevkiine defnedilmiştir; ölümünde yaşı 60`ı geçmişti.
Tarhuncu Ahmet Paşa iffeti, doğruluğu ile tanınmış olup icraatinde hiç hatıra ve gönüle bakmadığından bütçeyi dengelemek gayretiyle çok düşman kazanmış, valide sultanın tekliflerini bile reddetmiş ve bu yüzden hayatını kaybetmiştir; tarihlerde adı geçen Tarhuncu bütçesi bunun zamanında yapılmıştır.
Bu konuda henüz görüş yok.