Tüzük

Kısaca: Tüzük idare tarafından düzenlenen daimi, mücerret, objektif ve genel hükümleri ihtiva eden bir hukuki tasarruf. ...devamı ☟

Tüzük idare tarafından düzenlenen daimi, mücerret, objektif ve genel hükümleri ihtiva eden bir hukuki tasarruf.

Kanunlar anayasaya, tüzükler de kanunlara aykırı olamaz. Tüzükler kanunlarda yer alamayan teknik ihtiyaçları karşılamak ve teferruata ait hususları düzenlemek üzere; kanunların uygulayıcısı olan idare tarafından ortaya konan tasarruftur.

Türk hukukunda ilk tüzük, nizamname adı altında ve 1876 Anayasasıyla ortaya çıkarılmıştır. İdari dairelerin işlemleriyle ilgili nizamnameleri yapmak yetkisi padişaha aitti. 1909’da nizamnamelerin, kanunların uygulanmasına ait olabileceği esası getirildi. 1924 ve 1961 Anayasalarındaysa durum bugünkü uygulama gibidir. Yani tüzük, bakanlar kurulu tarafından, kanunların uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek için Danıştay incelemesi ve Cumhurbaşkanı imzasından geçirilerek çıkarılır. Kanunlar gibi Resmi Gazete’de yayınlanır.

Bu şekilde düzenlemeye giden 1982 Anayasasının 115. maddesi, tüzüklerin, yeni bir hüküm getirmeyip, kanunlara uygun olması gerektiğini ve çıkarılış tarzını ortaya koymaktadır. 115. maddeye göre; “Bakanlar Kurulu, kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere, kanunlara aykırı olmamak ve Danıştayın incelemesinden geçirilmek şartıyla tüzükler çıkarabilir. Tüzükler, Cumhurbaşkanınca imzalanır ve kanunlar gibi yayımlanır.”

Tüzükler, belli şekil ve usul şartlarına uygun olarak çıkarılırlar. Bu yetki sadece Bakanlar Kurulu inhisarındadır. Danıştayca mutlaka incelenir. Cumhurbaşkanınca imzalanır ve Resmi Gazete’de yayınlanır. Yayınlanmayan tüzük yürürlüğe giremez. Kanuna aykırı olan tüzüğün iptali için Danıştay’a başvurulur. Danıştay Kanununun 24. maddesine göre, Danıştay bu hususta ilk derece mahkemesidir. Danıştay Dava Daireleri Kurulu, gerektiğinde tüzüğü iptal eder. Tüzüklerin uygulanmasını sağlamak için, ilgili bakanlıkça veya kamu tüzel kişiliğince; kanun ve tüzüklere uygun olarak “yönetmelikler” çıkarılabilir. Hangi yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayınlanacağı kanunda belirtilir. Tüzükler önem bakımından, anayasa ve kanunların altında ve fakat yönetmeliklerin üzerindedir.

Ayrıca TBMM’nin kendi yönetim ve işleyişini gösteren bir tüzüğü vardır ki, buna da içtüzük denir. Her meclis kendi içtüzüğünü yapar. İçtüzükler çok önemli siyasi belgelerdir. İç tüzüklerde milletvekillerinin vazifeleri, yetkileri belirlenir. Soru, gensoru, meclis soruşturması ve meclis araştırması müesseselerinin nasıl işletileceği, muhalefet ve iktidar partilerinin söz alma hakları, kanunların yapılması usulleri içtüzükle düzenlenir. İsim benzerliği dışında tüzüklerle içtüzüklerin hiçbir benzerliği yoktur.

Bundan başka dernek, kooperatif ve anonim şirketlerin kendi kuruluşlarına ve işleyişlerine ait esasları belirleyen ve kanunen çıkarılması mecburi olan, yazılı asıl belgeleri de vardır ki, bunlara da “tüzük” denir. Bunların da mesleki veya mahalli gazetelerde yayınlanması mecburiyeti vardır.

tüzük

Türkçe tüzük kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. rules, regulations, charter, code, constitution, covenant, rule, standing rule, statute

tüzük

herhangi bir kurumun ya da örgütün tutacağı yolu ve uygulayacağı hükümleri sırasıyla gösteren maddelerin tümü, nizamname, statü.

tüzük

Türkçe tüzük kelimesinin Fransızca karşılığı.
statut [le]

tüzük

Türkçe tüzük kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Bestimmung, Dienstplan, Satzung, Statut, Verfassung

tüzük

Herhangi bir kurumun veya kuruluşun tutacağı yolu ve uygulayacağı hükümleri sırasıyla gösteren maddelerin hepsi, nizamname, statü.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Tüzük
3 yıl önce

Tüzük, yasalarca belirlenen işlerin nasıl yapılacağını gösteren, bakanlar kurulunca çıkarılan ve tıpkı kanunlar gibi cumhurbaşkanının imzasından sonra...

Topluluk tüzükleri (Avrupa birliği)
7 yıl önce

Topluluk tüzükleri, Avrupa Birliği hukukunda yasama biriminin bir parçasıdır. Bu tüzüğün tüm hükümleri, üye ülkelerde eşzamanlı olarak, koşulsuz bir biçimde...

Ziraat Mühendisleri Odası
7 yıl önce

7472 sayılı ziraat mühendisliği yasası, oda tüzüğü ve ziraat mühendislerinin görev ve yetkilerine ilişkin tüzük hükümleri doğrultusunda mesleki etkinlikte...

Ziraat Mühendisleri Odası, Ankara, Elektrik Mühendisleri Odası, Fizik Mühendisleri Odası, Gemi Makina İşletme Mühendisleri Odası, Gemi Mühendisleri Odası, Gıda Mühendisleri Odası, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Jeofizik Mühendisleri Odası, Jeoloji Mühendisleri Odası, Kimya Mühendisleri Odası
Mevzuat
3 yıl önce

bütünüdür. Türk mevzuat sistemi yukarıdan aşağıya doğru anayasa, kanun, tüzük, yönetmelik ve tebliğden oluşur.[kaynak belirtilmeli] e-Mevzuat - Adalet...

Kanun (hukuk)
3 yıl önce

sisteminde, yetkili organlarca meydana getirilen hukuk kurallarıdır. yasalar, tüzükler, yönetmelikler birer hukuk kuralıdır. Yürürlükte olan hukuk kurallarının...

Kanun (hukuk), Anayasa, Anayasa Mahkemesi, Antlaşmalar, Bakanlar Kurulu, Cumhurbaşkanı, Danıştay, Fransız Devrimi, Hammurabi, Hukuk, KHK
Karsspor
3 yıl önce

1967 senesinde Kars Köy Hizmetlerispor ismiyle kurulan takım, 1995 yılında tüzük değişikliği yaparak kendi tescilini Karsspor olarak yeniden adlandırma yaptığından...

Karsspor, 3.Lig, Adanaspor, Afyonkarahisarspor, Akhisar Belediyespor, Aksarayspor, Alibeyköyspor, Altınordu Spor Kulübü, Anadolu Üsküdar 1908, Ankara Demirspor, Antakyaspor
1939 Türkiye Genel Seçimleri
7 yıl önce

dereceli yapılmış ve seçime sadece CHP listesi katılmıştır. CHF'nin 1927 Tüzüğü uyarınca aday listeleri "Millî Şef" İsmet İnönü tarafından belirlenmiş ve...

Hukuki kaynaklar
7 yıl önce

göre: Anayasa Kanun (ve Kanun hükmünde kararname) Uluslararası sözleşmeler Tüzük Yönetmelik Diğer düzenleyici işlemler (Tebliğ, genelge, sirküler, emir gibi...