TÜBİTAK’ın misyonu ise, “Ülkemizin rekabet gücünü ve refahını artırmak ve sürekli kılmak için; toplumun her kesimi ve ilgili kurumlarla işbirliği içinde, ulusal önceliklerimiz doğrultusunda bilim ve teknoloji politikaları geliştirmek, bunları gerçekleştirecek altyapı ve araçları oluşturmaya katkı sağlamak, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek ve yürütmek, bilim ve teknoloji kültürü oluşturmakta öncü rol oynamak” tır.
TEMEL İŞLEVLER
TÜBİTAK, sadece araştırmalara destek sağlayan bir kurum, yalnızca bilim ve teknoloji politikaları belirleyen bir oluşum, sadece ar-ge insan kaynakları geliştiren bir düzen ya da yalnızca araştırma enstitülerinden oluşan bir yapı olmayıp; bunların tümü ve daha fazlasıdır. Ulusal bir araştırma kurumunun alışılagelmiş görevlerinin yanı sıra, TÜBİTAK’a genelde Bilim Bakanlıkları tarafından yürütülen bir çok ek görev verilmiştir. Kurumun aşağıda sıralanmış olan temel işlevleri, ilgili sayfalarda kısaca açıklanmıştır:
• Türkiye’nin bilim ve teknoloji politikalarını belirlemek; • Akademik ar-ge desteği vermek, özendirmek ve izlemek; • Endüstriyel ATG ve yenilikleri desteklemek, özendirmek ve izlemek; • Üniversite sanayi ilişkilerini geliştirmek; • Ulusal öncelikler doğrultusunda ATG çalışması yürüten ar-ge enstitüleri işletmek; • Ar-ge faaliyetleri için kolaylık ve teknik hizmet sağlayan birimler işletmek; • Geleceğin bilim adamlarını keşfetmek ve teşvik etmek; • Bilimsel mükemmelliği teşvike yönelik yıllık ödüller vermek; • Uluslararası bilimsel ve teknolojik işbirliklerini organize etmek ve yürütmek; • Bilimsel dergiler, popüler bilim kitapları ve dergileri yayımlamak.
YAPI VE İŞLEYİŞ
TÜBİTAK, doğa bilimlerinin çeşitli alanlarında bilimsel araştırma ve teknolojik gelişmeyi, ulusal ekonomik kalkınma hedeflerine göre düzenlemek, koordine etmek ve özendirmekle görevli, merkezi bir kuruluştur. Özel bir kuruluş kanununa sahip olması nedeniyle mali ve kısmi idari özerkliği olan TÜBİTAK, doğrudan Başbakana ya da Başbakan Yardımcısına bağlıdır.
Kurumun en yüksek düzeyde karar organı olan Bilim Kurulu, başkan ve oniki üyeden oluşmaktadır. Üyelerden sekizi bilimsel faaliyetleri ile tanınan seçkin bilim adamları arasından seçilir, bu üyelerden en az yarısının Türkiye Bilimler Akademisi üyesi olması zorunludur. Bilim Kurulu, • Kurumun politikalarını, çalışma ilkelerini ve önceliklerini belirler; • Araştırma merkez ve enstitüleri, araştırma üniteleri, çalışma grupları ile diğer birimleri kurar ve organizasyon şemasını onaylar; • Asosye Başkan Yardımcılarını, Genel Sekreteri, Merkez ve Enstitü Müdürlerini ve Araştırma Grubu Yürütme Komitesi Sekreterlerini atar; • Kurumun çalışma programını, bütçe önerilerini ve yönetmelikler ile esaslarını onaylar.
TÜBİTAK Başkanı, Bilim Kurulu tarafından doğa bilimleri alanında tanınmış, seçkin bilim adamları arasından aday gösterilir ve Başbakan’ın önerisi ile Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Bilim Kurulu’na Başkanlık eder ve Bilim Kurulu’nun aldığı kararlar doğrultusunda Kurumu yönetir. Aşağıdaki örgütlenme düzeni, Kurumun yönetim yapısını göstermektedir.
Başkan Yardımcıları, TÜBİTAK Başkanı tarafından, kendisine benzer niteliklere sahip bilim adamları arasından önerilir ve Başbakan tarafından atanır. Halen üç başkan yardımcısı bulunmaktadır; Prof. Dr. Ömer Cebeci; akademik araştırma destekleri, teknoloji izleme değerlendirme ve bilim adamı yetiştirme programlarından, Prof. Dr. Ömer Anlağan; merkez ve enstitüler eşgüdüm ile Uluslar arası işbirliğinden, Dr. Güldal Büyükdamgacı Alogan; bilim ve teknoloji politikaları, kurumsal gelişim ve yayınlardan sorumludur. Genel Sekreter (V) İbrahim Berberoğlu, kurumun insan kaynakları, mali işler ve sağlık hizmetleri ile TÜBA Sekreterya Ofisi’nden sorumlu olarak görev yapmaktadır.