- Babası Trabzon, anneannesi Selanik göçmeni ve Çerkez'dir. Çocukluk dönemi Burdur'un Bucak ilçesinde geçer.
- Müzik hayatına 7 yaşında melodika çalarak başlar.
- Öğretmen olan babasının görevi nedeniyle ilkokulda Yunanistan Gümilcine' de iki yıl yaşar ve 10 yaşında Gümilcine'de mandolin ve nota dersleri almaya başlar.
- 2 yıl sonra Türkiye'ye dönünce, bağlama dersi alır.
- Burdur'da lise yıllarında halk oyunlarına ilgi duyar ve ayrıca Burdur Spor'un futbol, voleybol ve Basketbol takımlarında oynar.
- 1977 yılında 19 Mayıs Gençlik ve Spor Akedemisi'ne girer. Bu arada Vefa Simtel Takımı'nda profesyonel olarak oynar ve o sene şampiyon olurlar.
- Akademi yıllarında, amatör derneklerde halk dansçısı ve eğiticiliği yapar halk oyunları ile bir çok ulusal ve uluslararası festivallere katılır.Bu etkinlikler ona, Anadolu ve dünya müziklerini, ritm ve enstrümanlarını ve halk danslarını tanıma fırsatını verir.
- 1981 yılında TRT'nin açmış olduğu sınavı 10 bin kişi içerisinden kazanır ve 1 yıl nota, halk müziğinde yöreler, makamlar, batı armonisi, halk edebiyatı, sahne estetiği, tiyatro, şan, halk oyunları gibi konularda Emin Aldemir, Ferit Sıdal, Yaşar Aydaş, Nejat Birdogan, Çoşkun Güla, Mustafa Özgül, Mehmet Özbek, Erkan Sürmen, Ertuğrul Bayraktar, Tamer Levent ve Duygu Aykal gibi hocalardan alınan eğitimi 1. olarak bitirip profesyonel müzik yaşamına adım atar.
- TRT ve Kültür Bakanlığı arşivlerine bir çok türkü notalayarak oldukça ciddi bir katkı yapar.
- 1990 yılında "İlvanlım" türküsü ile "Yılın Derlemesi" ödülünü alır.
- 1991 yılında ilk albümü "ESEN YELLER" müzik severlerle buluşur.Bu albümünde söz ve müziği kendine ait olan "Nazar Değmesin", derlemesi ile kendine ait olan Bedirik ve yılın derlemisi ödülünü kazandığı "İlvanlım" yer alır.
- 1994 yılında Ankara Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde halk müziği dersleri verir.
- Yine 1994 yılında 2. albümü "YABAN GÜLÜ" dinleyicisi ile buluşur. Bu albümünde de söz ve müziği kendine ait olan; " Yaban Gülü, Şeker Almaya Geldim ve Sanatçıya Sitem" adlı 3 kendi eseri yeralır.
- 1995 yılında İsveç'te düzenlenen "Sevgi" konulu yarışmada "Yunus" isimli bestesi ile "Jüri Özel Kompozisyon" ödülünü alır.
- Bu dönemlerde yorumculuğun yanında televizyon programcılığına da başlar ve 1996 yılında TRT Televizyonu'na hazırladıkları "Ankara Rüzgarı" isimli program MGD'nin "Tüm Kanalların En İyi Müzik Eğlence Prg" ödülüne layık görülür.
- 1997 yılında 15 yıl çalıştığı TRT'den ayrılır ancak kurumun isteğiyle TRT'ye " Nazar Değmesin" isimli TV programı hazırlayıp sunar.
- Aynı yıl Arif Sağ'la "SÜMER EZGÜ'97" albümünü çıkarır.Otantik olan bu albümde söz ve müziği kendine ait olan "Alına da Gülüne" isimli eserine de yer verir.
- 1998 yılında Motif Dergisi'nin verdiği "Halk Müziği Teşvik" ödülünü kazanır.
- 1998 yılında TGRT'de " Sümer Ezgü' yle "Nazar Değmesin" isimli programı hazırlayıp sunar.
- 1999 yılına "BİR SEVDADIR TÜRKÜLER" isimli albümünü Ezgü Müzik'ten çıkarır.Bu albümü Hamburg'da Fuat Saka ile hazırlar ve söz ve müziği kendine ait olan " Sevdan" isimli bestesi ile "Cemilem" türküsü halen büyük beğeni ile dinlenmektedir.
- 1999 yılında hazırlayıp sunduğu "Nazar Değmesin" adlı program ile İstanbul Milli Eğitim Vakfı'ndan 1999 yılı "Program Ödülü" nü kazanır.
- 1999 yılında 2 yıl telif hakları mücadelesi vereceği Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Birliği (MESAM) 'nde yönetim kurulu üyeliği yapar. Halen MESAM ve MÜYORBİR (Yorumcu Birliği) üyesidir.
- 2000 yılında TGRT'de 13 bölüm devam eden Milli Eğt.Bakanlığı Liselerarası Halk Oyunları Yarışması programını hazırlayıp sunar.
- 2004 yılında TGRT televizyonu Ferayi türküsünün işlendiği Türkü Filmi nde baş rol oynar.
- 2004 - Kanal 7 "Sümer Ezgü'yle Nazar Değmesin" adlı eğlence programını hazırlayıp sunar.
- 2004 TRT Televizyonu'na "Halkalı Şeker" isimli yaz programı hazırlayıp sunar.
- 23. sanat yılını kutladığı 2004 yılında 10 bestesinin bulunduğu "ANADOLU'DAN GELDİK" isimli albümünü çıkarır. Sümer Ezgü'nün bu albümünde toplumsal çürümeye karşı yapmış olduğu söz ve müziği kendine ait olan "Anadolu'dan Geldik" isimli bestesi toplumun her kesimi tarafından büyük beğeni toplar Ayrıca Irak savaşına karşı yazdığı "Irak Olsun" Kerkük Türkmeneli TV ve You Tube kanalıyla tüm dünyada etki yaratmıştır.
- Sümer Ezgü 1 Mayıs 2004' de DGB'nin organize ettiği konser için gittiği Almanya'nın Duisburg kentinde, Rock sanatçısı Peter Bursch ve grubu All Star Band ile birlikte üçte ikisi Alman 10 bin kişiye seslenir. "Bizim Avrupamız" başlığında,savaştan uzak ve birlikte uyumlu yaşamaya katkı sağlamak için verdiği bu konserde türkülerini Türkçe - Almanca seslendirirken, gruptaki tek Türk sanatçı Ezgü'nün bağlamasına, gitar, saksafon, bateri, piyano, perküsyon ve vokaller eşlik eder.
- Aynı konserde dazlakların Almanya'nın Solingen kentinde yakarak katlettiği 5 kişilik Genç ailesi'nin anısına, ırkçılığa karşı bestelediği " Solingen Öyküsü " adlı bestesini de seslendiren Sümer Ezgü, konserinde, Peter'le birlikte Sting'in "Every Breath tYou Take" ve Beatles'in "Carry That Weight" isimli şarkılarını da ingilizce eşlik eder.
- 2005 yılında Burdur Atatürk Stadı konserinde 20 bin 328 kişiye aynı anda "Teke Zortlaması" oynatarak Guninness Rekor denemesi yapar.
- 2005 yılında Ankara Siyaset Dergisi tarafından "Yılın Halk Müziği Sanatçısı" ödülünü alır.
- 2005 yılında Polis Akademisi tarafından da "Yılın Halk Müziği Sanatçısı" ödülünü alır.
- 2006 yılında Özel Dragos Anadolu Turizm Meslek Lisesi ve Maltepe Belediyesi tarafından "Yılın Sanatçısı" Ödülü ne layık görülür.
- Sümer Ezgü 2006 yılı Mart ayında,Feyziye Mektepleri Vakfı Işık Lisesi'nde Endonezya gezisi sırasında çektiği fotoğraflardan oluşturduğu "Müziğin Evrenselliği" adını taşıyan fotoğraf sergisini açar ve İlköğretim öğrencileri ile birlikte "FOLKLORİK DEĞERLERİMİZ HAKKINDA MÜZİKLİ SÖYLEŞİ " yapar.
- 2006 yılında Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı için TBMM'de Cumhuriyet konseri verir.
- 2006 yılında G.Kore başkenti Seul'de her yıl geleneksel olarak düzenlenen "Hİ SEUOL" festivali'nde 4 gün boyunca konserler verir.
- Sümer Ezgü, 2006 yılında Almanya'da düzenlenen Dünya kupası'nda Bryan Adams,Gipsy Kings, Simple Minds ve Tokio Hotel gibi dünya starlarının katıldığı "Fan Fest FIFA WM 2006" adını taşıyan "FIFA Taraftar Şenliğin" için 2 Temmuz'da Gelsenkirchen tarihi Schalke Stadyumu'nda konser verir.
- 2006 yılında TV 8'de "Sümer Ezgü İle Anadolu'dan Geldik" isimli programı hazırlayıp sunar.
- 2007 Nisan ayında 5 yıl sürecek projesinin ilk serisi olan 5. albümü "EGE TOROS YÖRÜK TÜRKMEN TÜRKÜLERİ" ni Ezgü Müzik'ten çıkarır.
- Bu albüme klip çalışmasından dolayı tarihi Aspendos Tiyarosu'nu değerlendiren ilk Türk sanatçısı olur.
- 2007 yılı Mayıs ayında Sümer Ezgü ve 130 yıllık "Andreyevskiy Çarlık Orkestrası, CCR Konser Salonu'nda Türk-Rus dostluğu için S.Ezgü besteleri "Yaban Gülü ve Şeker Almaya Geldim"n yanı sıra Rus halk şarlısı Kalinka'yı okurlar.
- 2007 yılı Haziran ayında Berlin'de 6. düzenlenen "TÜRK YÜRÜYÜŞÜ"nde konser verir.
- 2007 yılı Ağustos ayında Sümer Ezgü'nün, memleketi Burdur / Bucak'ta, EZGÜ'nün çocukluğunun geçtiği en önemli caddeye ismi verilir.
- 2007 yılında Ramazan ayı boyunca haftanın 7 günü Kanaltürk ekranlarından yayınlanan "Sümer Ezgü İle Ramazan Geceleri" isimli programı hazırlayıp sunar.
- Sümer Ezgü, yoga, plates ve meditasyonla ilgilenmektedir.
- Makale yazarı olan Ezgü'nün makaleleri çeşitli sitelerde yayınlanmaktadır.
- Eğitime büyük önem veren Sümer Ezgü TEGV'le ortak birçok projede yeralmaktadır ve Türkiye'nin çeşitli yerlerinde eğitim gönüllüleri ile birlikte müzikli söyleşiler yapmaktadır ve yurt çapında kitap kampanyalarına destek vermektedir.
- Sümer Ezgü uluslararası konserler verir. Bunlardan bazıları; Bulgaristan, Malta, İngiltere, Almanya, Eski Yugoslavya, İtalya, ABD, Arnavutluk, Hollanda, Belçika, İsveç, Norveç, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan Avusturya, Yunanistan, İsviçre, Fransa, Güney Kore' dedir.
DİSKOGRAFİ
EGE TOROS YÖRÜK TÜRKMEN TÜRKÜLERİ EZGÜ MÜZİK 2007
- Hey Gidinin Efesi (Yörük Ali)
ANADOLU'DAN GELDİK ÖNCÜ MÜZİK 2004
BİR SEVDADIR TÜRKÜLER EZGÜ AJANS 1999
SÜMER EZGÜ'97 ASM 1997
YABAN GÜLÜ DUYGU MÜZİK 1994
ESEN YELLER DUYGU MÜZİK 1991