Su Saati

Kısaca: Su saati, suyun düzenli biçimde su miktarının ölçüldüğü bir kabın içine veya kaptan dışarıya akmasına dayanan bir saat türüdür. Su saatleri güneş saatleri ile birlikte en eski zaman ölçüm yöntemlerinden biridir. ...devamı ☟

su saati
Su Saati

Düzenle|Nisan 2007 Su Saatleri

Güneş saatleri kadar eskiye dayanan ancak, tam zamanı bilinmese de ilk tipleri Mısır`da bulunan su saatleri, dibinde delik olan bir kovanın boşalması ve dolmasıyla zamanı gösterir. Bu saatler, zamana yeni bir bakış şeklini olanaklı kılmıştır. Güneş saatleri belirli bir zamanı gösterirken, su saatleri ne kadar zaman geçtiğini de gösteriyordu. Bu yüzden su saatinin icadı zaman ölçümünün gerçek başlangıcı sayılabilir.

Su saatlerine su hırsızı anlamına gelen "klepsydra" deniyordu. Bu saatleri, ilk olarak Mısırlılar icat etmiş olsalar da, Yunanlılar geliştirmişlerdir. Su saatleri yüzyıllar boyunca mekanik saatlerin bulunmasına kadar kullanılmıştır. Tek çanaktan oluşan su saatlerinde, içi su dolu ve altında bir delik olan çanağın içinden dışarı su boşaldıkça içindeki işaretler zamanın geçişini gösterir. Bu tip saatler daha çok duruşmalarda avukatların konuşma sürelerini belirlemede kullanılmıştır. Birkaç çanaktan oluşan türlerde ise, su bir çanaktan diğerine doluyordu.

Su saatlerinin başka bir çeşidi de dibinde delik olan metal bir kaptan oluşuyor. İçi su dolu böyle bir kap daha geniş bir kabın içine konduğunda yavaş yavaş doluyor ve dibe batıyor. Mısır`dan başka, İngiltere ve Seylan`da da bulunmuş olan bu tip su saatleri, günümüzde hala Kuzey Afrika`da bazı yörelerde kullanılmaktadır. Su saatleri popülerleştikçe daha çok özenilerek yapılmaya başlanmış ve karmaşık mekanizmalar üretilmiştir.

M.Ö. 250`de Arşimet, yaptığı su saatine dişliler ekleyerek gezegenleri ve ayın yörüngesini de göstermiştir. Daha gelişmiş su saatleri M.Ö. 100 ve M.S. 500 yılları arasında Yunan ve Romalı horolog ve astronomlar tarafından yapılmıştır. Bu saatlerde damlama deliğinin aşınmasını ya da tıkanmasını önlemek için delik değerli taşlardan yapılabiliyordu. Su basıncı düzenlenerek akış sabit kılınıyordu. Bazı su saatleri zil çalan, çakıl taşı fırlatan mekanizmalarla donatılmıştı. Hatta bazılarında kapılar açılıp insan figürleri çıkıyor ve bunlar saati haber vermek üzere zil çalıyorlardı.

M.S. 200 ve 1300 arasında Uzak Doğu`da mekanik göksel su saati yapımı gelişmişti. 3. yüzyıl Çin klepsydraları astronomiyle ilgili konuları gösteren değişik mekanizmaları içeriyordu. En karmaşık saat kulelerinden birisi Çin`de Su Sung`un M.S. 1088`de yaptırdığı dev saat kulesidir. Yedi-sekiz metrelik kulede gündüz ve gece her saat başında iki parlak bronz top yine bronzdan yapılmış iki şahinin ağzından bir bronz kabın içine düşüyordu. Kabın dibindeki delik, bronz topun yeniden yerine dönmesini sağlıyordu. Şahinlerin üstünde de günün her saati için bir dizi kapı ve daha yukarıda da yanmamış durumda birer lamba duruyordu. Her saat başında bronz toplar düştükçe bir çan çalıyor ve biten saatin kapısı kapanıyordu. Toplar gece saatlerini belirtmek üzere düştüğünde ise o saatin lambası yanıyordu.

Yunanlı astronom Andronikos`un M.S. 1.yy`da yaptığı Rüzgar Kulesi, klasik antik çağdan sağlam kalan ender binalardandır. Sekizgen biçimindeki yapıda, mekanik klepsydranın yanında güneş saati, yel değirmeni ve bazı bilimsel araştırmaların yapılmasına yarayacak düzenlemeler ve bir su tankı bulunuyordu.

Su saatleri de sadeliklerine rağmen sorunluydular. Soğuk bölgelerde suyun akışkanlığının azalması, deliğin tıkanması, suyun sabit akmaması gibi sorunlar vardı. Bütün bunlara rağmen su saatleri yüzyıllarca kullanılmıştır.

Kaynaklar

Vikipedi

su saati

Su sayacı.

su saati

Türkçe su saati kelimelerinin İngilizce karşılığı.
n. water glass

su saati

Türkçe su saati kelimelerinin Fransızca karşılığı.
compteur à eau

su saati

Türkçe su saati kelimelerinin Almanca karşılığı.
n. Wasseruhr

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Su saati
3 yıl önce

Su saati, suyun düzenli biçimde su miktarının ölçüldüğü bir kabın içine veya kaptan dışarıya akmasına dayanan bir saat türüdür. Su saatleri güneş saatleri...

Su saati, ,
Kum saati
3 yıl önce

yerlerde de kullanılmaktadır. Soğuk iklimlerde su saatine göre daha yaygın kullanımı olduğu halde, kum saati gün boyunca zaman ölçümü için çok uygun bir...

Kum saati, Avrupa, Cam, Gemi, Kilise, Kum, Saat, Wikimedia Commons, Zaman
Su (anlam ayrımı)
6 yıl önce

bir akustik dalıdır. Su arıtım sistemleri Su arıtma Su cenderesi Su korunumu Su kulesi Su saati Su sayacı Su soğutmalı motor Su ürünleri - suni olarak...

Yaz saati uygulaması
3 yıl önce

Yaz saati uygulaması (YSU) herhangi bir ülkede veya bölgede gün ışığından, sabahları daha az, öğleden sonra daha çok yararlanmak üzere, periyodik olarak...

Avrupa Yaz Saati, Yaz saati, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998
Dünya çapında yaz saati uygulaması
3 yıl önce

yaz saati uygulaması kullanan ülkelerin listesi. YSU, 1979 yılında Bulgar Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilmiştir. Avrupa Birliği yaz saati uygulamasını...

Ktesibios
3 yıl önce

bilinen su saatini geliştirmiştir. Ktesibios'un su saati (clepsydra; Yunanca κλέπτειν kıleptin, 'çalmak'; ὕδωρ idor, 'su') içine belli bir ritmle su dolan...

Kum saati yunusu
6 yıl önce

Kum saati yunusu (Lagenorhynchus cruciger), yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Bu küçük yunus...

Mükerrem Kâmil Su
7 yıl önce

Türkçe ve Edebiyat öğretmenliklerinde bulundu. Ankara Radyosu'da "Çocuk Saati" programının şeflik ve redaktörlüğünü üstlendi. Ayrıca Ankara'da yayınlanan...