Seyyid Abdülkadir

Kısaca: Seyit Abdülkadir ya da Seyyit Abdülkadir Efendi (Kürtçe ''Seyîd Ebdilqadir, Seyîd Ebdilqadir Efendî'', 1851 Hakkari, Şemdinan - ö. 27 Mayıs 1925 Bitlis), Şeyh Said İsyanından (Genç Hâdisesi) sonra idam edilmiş Kürt siyasetçisi. Nakşibendi şeyhi, Şeyh Ubeydullah Nehri'ın oğludur. ...devamı ☟

Seyit Abdülkadir ya da Seyyit Abdülkadir Efendi (Kürtçe Seyid Ebdilqadir, Seyid Ebdilqadir Efendi, 1851 Hakkari, Şemdinan - ö. 27 Mayıs 1925 Bitlis), Şeyh Said İsyanından (Genç Hadisesi) sonra idam edilmiş Kürt siyasetçisi. Nakşibendi şeyhi, Şeyh Ubeydullah Nehri'ın oğludur. Hayatı 1879 yılındaki çıkan Şeyh Ubeydullah Nehri isyanını idare etti. Ayaklanma bastırılınca babası Ubeydullah ile birlikte Mekke'ye sürüldü. Meşrutiyetin ilanı ile 1908 kurulan Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti'nin kuruculuğunu yaptı ve bu derneğin ömür boyu başkanı seçildi. Hürriyet ve İtilaf Fırkasının kuruluşuna katıldı. 1910 yılında Osmanlı Ayan Meclisi'ne atandı. 1918 yılında Kürt Teali Cemiyeti'nin kurucuları arasındaydı ve derneğin başkanlığını yaptı. 4 Mart 1919 tarihinde I. Damat Ferit Paşa Hükümetinde Şura-yı Devlet Reisliğine getirildi. Doğu vilayetlerinin Ermeniler ve Kürtler arasında bölüşülmesi konusunda 19 Aralık 1919 tarihinde Kürt asıllı Şerif Paşa ile Ermeni asıllı Boghos Nubar Paşa arasında Paris'te Barış Konferansı esnasında yapılan anlaşmayı Fransız Journal D'Orient gazetesine verdiği demeçte desteklemiştir. Hohler Abdülkadir'e muhalefetteki Hürriyet ve İtilaf fırkasının Mustafa Kemal'e karşı güç kullanmayı planlayıp planlamadığını sorması üzerine Abdülkadir bunun düşünüldüğünü söyler. Tom Hohler Şeyh Abdülkadir'in Türklerden ayrı bir bağımsız Kürdistan konusundaki kararlılığından çok etkilenir.

Şeyh Said İsyanı ve idamı

1925 yılında Şeyh Said isyanına karıştı, İstiklal Mahkemesinde suçlu bulunarak idama mahkum oldu ve cezası infaz edildi. Dipnotlar İlgili kitaplar * Uğur Mumcu, Kürt - İslam Ayaklanması 1919-1925, Tekin Yayınları, İstanbul, 1991, ISBN 975-478-088-9, s. 11-17. * Mehmet Kemal Işık (Tori), 'Seyyit Abdülkadir Efendi', Ünlü Kürt Bilgin ve Birinci Kuşak Aydınlar, Sorun Yayınları, İstanbul, Kasım 2000, ISBN 975-431-111-0, S. 149-150. * Bilal Şimşir, Kürtçülük, Bilgi Yayınları, ISBN 978-975-22-0215-3, İstanbul, 2007

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Abdülkadir Töre
6 yıl önce

Seyyid Abdülkadir Töre (Kaşgar, Doğu Türkistan, 1873 – Zonguldak 1946 ), Türk besteci. Türk müziği alanında pek çok eser vermişş, İstanbul'da devletin...

Abdülkâdir Geylânî
7 yıl önce

tarafından da peygamber torunudur. Bu nedenle de Abdülkādir Geylânî hem Seyyid (baba tarafından peygamber torunu) hem de anne tarafından Şerif'tir. Abdülkādir...

Müştak Baba
6 yıl önce

ismini Neşet Efendi takmıştır. Babası Seyyid Süleyman Efendi olup, anneleri tarafından soyu Seyyid Abdülkadir Geylani'ye dayandırılır. Eğitimlerini amcası...

Taha Hakkârî
6 yıl önce

Nehri, devrin önde gelen siyasi figürlerinden biri olmuş; torunu Seyyid Abdülkadir ise siyasete girerek, 1908 âyân meclisi (senato) ve Şûrâ-yı Devlet...

Zeki Arif Ataergin
6 yıl önce

Efendi, Kemânî Abdülkadir Bey, Leon Haciyan ve muzikalı İsmail Hakkı Bey gibi üstadlardan müstefîd oldum. Bestekârlığım Hocam Seyyid Abdülkadir Bey'in teşvikiyle...

Şeyh Ubeydullah Nehri
3 yıl önce

kolunun şeyhlerinden Seyyid Taha Hakkârî'nin oğlu olup Şeyh Ubeydullah İsyanı olarak adlandırılacak isyanı başlatmıştır. Seyyid Abdülkadir'in (ö.1925) babasıdır...

Âşıkpaşazâde
7 yıl önce

ona iltifatlar ve ihsanlar bahşetti. 1469-70'te kızı Rabia'yı müridi Şeyh Seyyid Vilayet ile evlendirdi. Hayatının sonuna doğru ünlü tarihi olan Âşıkpaşazâde...

Kürdistan Teali Cemiyeti
3 yıl önce

Hetzanîzâde Kemal Fevzi. Şemdinan ailesinden, Şeyh Ubeydullah ve ahfadı Seyyit Abdülkadir(1851-1925), Kurucu Başkan, Şeyh Ubeydullah'ın oğlu; Seyyit Mehmet, Şeyh...