seyrüsefer
Gidiş geliş, trafik:"Seyrüsefer iki saat durdu."-
Seyrüsefer
Kısaca: Seyrüsefer Bir gemi veya uçak, bir yerden başka bir yere giderken pozisyon (dünya üzerindeki bir referans noktasına göre bulunulan yer) ve yön tayini. Seyir olarak da bilinir. Yön ve yer bulma ihtiyacı duyulduğundan beri, çok değişik aletler ve usuller kullanılarak pekçok sistem geliştirildi. Yön tayininde ilk olarak bugün bile kullanılan kutup yıldızı'ndan faydalanıldı. Bazı gemiciler, kuş taşırlardı. Belli bir süre seyahatten sonra serbest bırakılan bir kuş, ilk hareket edilen yere d ...devamı ☟
Yön tayininde ilk olarak bugün bile kullanılan kutup yıldızı'ndan faydalanıldı. Bazı gemiciler, kuş taşırlardı. Belli bir süre seyahatten sonra serbest bırakılan bir kuş, ilk hareket edilen yere doğru uçarken gemi de rotasını ayarlardı. Kuşun belli bir süre havada dolaştıktan sonra, gemiye geri dönmesi civarda kara parçasının olmadığına delalet ederdi. İleri tarafa uçan kuş ise en yakın kara parçasının o yönde olduğuna işaret ederdi.
Müslümanlar tarafından Avrupa'ya tanıtılan pusulanın geliştirilmesiyle denizcilikte yön bulmak kolaylaştı. Dünyanın manyetik tesiriyle pusula ibresi daima kuzeyi göstermekteydi. Fakat pusulada tespit edilen bu manyetik kuzey, dünyanın coğrafik kuzeyiyle aynı değildi ve değişik yerlerde farklı manyetik kuzeyler elde edilmekteydi. Ayrıca manyetik kuzey zamanla yerini değiştirmekteydi. Pusulanın gemilerdeki metallerden etkilenmesi ayrı bir problemdi. Daha sonra manyetik hiçbir madde kullanmadan yapılan ve jiroskopik özelliğe dayanan Jiroskoplu Pusula'ların bulunmasıyla bu problemler ortadan kalktı. Bugün bütün gemi ve uçaklarda bu tip pusulalar kullanılır.
Eski çağlarda gemilerin hızını ölçmek için, geminin arkasından üzerinde düğümler bulunan halatlar salınırdı. Belli bir süre içinde deniz yüzüne yayılan halat boğumları sayılarak hız hesaplanırdı. Artık gemi hızını ölçmek için kullanılan ve parakete denen aletlerde modern sistemlerden faydalanılır. Geminin hareket yönü ve hızından faydalanarak geminin yerini bulmak için ise parakete hesabı denilen işlem yapılır. Yapılan işlemin kontrol edilmesi için bazı referans noktalarından faydalanılır.
Teknikteki gelişmeler seyrüsefer sahasında da pekçok yenilikler getirdi. Yön, hız, mesafe, yer bulmada ses ve radyo dalgalarının kullanılmasıyla SONAR, LORAN, DECCA, OMEGA gibi sistemler gelişti. Çalışması ses dalgalarına dayanan SONAR dışındaki üç sistemin çalışması, hemen hemen aynı prensibe dayanır. Radyo dalgaları yayan çeşitli radyo istasyonlarından gelen sinyallere göre yer tesbiti yapılır. Ayrıca Doppler olayına dayanan ve hatta günümüzde sun'i peyklerden faydalanan sistemler de vardır.
İkinci Dünya Savaşıyla süratle gelişen elektronik teknolojisi, deniz seyrüsefer cihazlarına paralel olarak, havacılıkta da aynı gayeli mükemmel sistemlerin ortaya çıkmasına sebep oldu. Helikopter ve kısa menzilli uçaklar için DECCA ve OMEGA; uzun menzilli uçaklar için LORAN (Longe Range Air Navigation) sistemleri uygundur. Ayrıca Doppler olayına göre hız ve mesafe ölçmede kullanılan sistem de uzun menziller için uygun olmasına rağmen, bunların yerine büyük yolcu ve savaş uçaklarında daha pahalı ve komplike olan INS gibi sistemler kullanılır. INS (İnertial Navigation System) sistemi, bütün sefer boyunca rota, hız, ivme gibi bilgilerin değerlendirilmesi neticesinde yer, pozisyon bulmaya dayanır. Diğer sistemler yerdeki radyo istasyonlarına ihtiyaç duyduğu halde, INS sisteminde herhangi bir dış yardımcıya ihtiyaç yoktur. Bu sistem, atalet esaslarına dayanan jiroskopik bir sistemdir. Jiroskop platformuna yerleştirilen ivme ölçeklerle, hız ve yön değişiklikleri belirlenip, bir bilgisayarda değerlendirilerek bulunulan yer, pilot kabinindeki ekranda görünür.
Hava seyrüseferinde kullanılan diğer sistemler; yön bulmaya yarayanADF (Automatic Direction Finder) ve VOR (Very High Freguency omni Directional Range) sistemi, mesafe ölçmeye yarayan DME (Distance measuring Equipement) veya askeri sahadaki adıylaTACAN ve de kapalı havalarda dahi uçağın piste inmesini sağlayan aletle, iniş sistemi ILS (Instrument Landing System)dir.
Sefer sırasında, bulut gibi kötü hava şartlarının etkisinden kaçmak gayesiyle meteorolojik değişikliklere göre uyarı yapan meteoroloji radarları, diğer bir seyrüsefer cihazıdır. Uçakların havada seyrederken çarpışmalarını önlemek için, hava koridoru denen, hava yolları radarlarıyle devamlı kontrol altında tutulur. Uçakların bu koridorlarda ve belirli yüksekliklerde uçması sağlanır.
Uzay araçlarının uzaydaki seyahatları önceden tespit edilen planlara göredir. Atmosfer dışında kötü tesirler yapan tabii şartlar olmadığından, bu planlar aynen gerçekleşir. Çeşitli yön ve hız değişiklikleri roket motorlarının çalıştırılması suretiyle yapılır. Uzay araçlarının bulundukları yerler, yıldızlara ve dünyadaki radarlardan gönderilen sinyallere göre tespit edilir. Günümüzde seyrüsefer sistemlerinin çoğu bilgisayarla denetlenir. Bu durumlarda konum belirlemede, uzaya yerleştirilen uydulardan da faydalanılmaktadır.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
"Seyrüsefer iki saat durdu."-
seyrüsefer
Türkçe seyrüsefer kelimesinin İngilizce karşılığı.navigation
seyrüsefer
gidişgeliş, trafik.seyrüsefer
Türkçe seyrüsefer kelimesinin Almanca karşılığı.Navigation, Verkehr
Bu konuda henüz görüş yok.
seyrüsefer Resimleri
Seyir
3 yıl önceSeyir, yolbul, seyrüsefer ya da navigasyon, bir noktadan başka bir noktaya gitmek için en elverişli yolu tayin etme ve planlanan rota üzerinde yolculuğu...
Seyir, Akarsu, Altimetre, Boylam, Dağ, Enlem, Fener, GPS, Göl, Güneş, HaritaRadyo seyrüseferi
3 yıl önceRadyo seyrüseferi veya radyo navigasyonu, Dünya üzerindeki bir noktadan başka bir noktaya giderken, seyrüsefer yardımcısı olarak radyo frekansları ile...
Havayolu (seyrüsefer)
3 yıl önceyolu, seyrüsefer yardımcıları arasında oluşturulmuş, koridor şeklinde kontrollü hava sahası. Hava yolları VOR, NDB gibi çeşitli radyo seyrüsefer istasyonları...
Seyrüseferci
7 yıl öncegörev yapan personel subay sınıfından seçilir ve seyrüsefer subayı (SS) olarak adlandırılır. Seyrüsefer subayı, meteorolojik durumum değerlendirilmesi,...
Eurocontrol
3 yıl önceAvrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Örgütü (EUROCONTROL); öncelikli amacı Avrupa hava trafik yönetimini geliştirmek olan uluslararası bir örgüttür. Merkezi...
Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği í–rgütü, Almanya, Avrupa, Avusturya, Belçika, Brüksel, Bulgaristan, Danimarka, Finlandiya, Fransa, HavacılıkTacan
7 yıl önceTACAN (/ˈtækən/), askerî uçaklar tarafından kullanılan bir UHF seyrüsefer yardımcısı. Hava aracı ile yer istasyonu arasındaki diyagonal mesafe ile uçak...
Taktiksel hava seyrüsefer, Deniz mili, GPS, Mors, Radar, VOR, BEIDOU, Ternary, GLONASS, GALILEO, Hava sahasıRadyogonyometri
7 yıl öncetespit edilebilir. Radyogonyometri modern seyrüsefer cihazlarının icadından önce deniz ve hava seyrüseferinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdi. Günümüzde...
NDB ve ADF
7 yıl öncehava ve deniz seyrüseferinde yön bulma amacıyla kullanılan basit bir radyo seyrüseferi sistemi. NDB ve ADF sistemi yer bazlı bir seyrüsefer yardımcısıdır...