Senozoik
Kısaca: Dinozorların yok olmasına yol açan, K/T yok oluşundan günümüze, yeryüzü tarihinin son 65 milyon yılını kapsayan ve ancak önceki zamanların bir dönemi uzunluğunda ... ...devamı ☟
Dinozorların yok olmasına yol açan, K/T yok oluşundan günümüze, yeryüzü tarihinin son 65 milyon yılını kapsayan ve ancak önceki zamanların bir dönemi uzunluğunda olan Senozoik, Fanerozoiğin en kısa zamanıdır. Senozoiğe ait fosil kayıtları bize olan yakınlığı nedeniyle daha boldur. Bu nedenle hakkında en çok bilgiye sahip olduğumuz zamandır.Senozoikte yeryüzü modern biçimini alır. Kıtalar günümüzdeki konum ve biçimlerini yavaş yavaş alırken, iklim de gittikçe kuraklaşıp soğur. Senozoik boyunca pek çok buzul çağı yaşanır. Kurak ve soğuk iklim koşulları ormanların azalmasına yol açar. Omurgasızlar, balıklar ve sürüngenler dönemin başında modern biçimlerine ulaşır; ancak, memeliler, kuşlar, bir hücreliler ve çiçekli bitkiler dönem boyunca evrimleşip çeşitlenmeye devam eder. Tek çenekli bitkiler bu zamanda ortaya çıkıp, ormanlardan boşalan alanlara yayılarak, ilk kez savan, yayla gibi otlak alanlarını oluşturur. Bu otlaklar Senozoiğin orta ve geç bölümlerinde memeli evriminin ana merkezleri olur.
Senozoiğin başında memeliler uyumsal açılımla çeşitlenip, yaygınlaşarak hızla dinozorlardan boşalan nişlere yerleşir ve zamanın baskın omurgalı canlısı olur. Tıpkı Mezozoiğin sürüngenleri gibi, karalarda başlayan memeli evrimi ve çeşitlenmesi buradan denizlere ve gökyüzüne sıçrar. Zamanın başında memeliler sıçan benzeri biçim ve boyutlardayken; hızla pek çok garip tarih öncesi deve ve günümüz biçimlerine evrimleşir. Bu sırada memeli ailelerinin sayısı 8'den 70'e çıkar.
Otlak alanların yayılmasıyla, bu ortamlara uyum sağlayan hayvanlar da yaygınlaşır. Çift ve tek toynaklı otlayan memeliler, kedigil ve köpekgil yırtıcılarla, insansı maymunlar ortaya çıkar. Son buzul çağında ortaya çıkan, kendi türümüz Homo sapiens buzul çağının sona ermesiyle yaygınlaşıp, ekosistemin baskın canlısı olur.
Yakın zamana kadar Senozoik, uzunlukları bakımından oldukça eşitsiz olan iki alt bölüme ayrılırdı: Tersiyer ve Kuaterner. Bunlardan Tersiyer 65 milyon yıl öncesinden 1.8 milyon yıl önceye kadar ki bölümü kapsarken; Kuaterner son 1.8 milyon yılık dönemi içine alırdı. Yakın zamanda Senozoik üç döneme bölünerek incelenmeye başlandı. Bu sistem, Tersiyerin iki döneme bölünmesiyle elde edilmiştir. Yeni sisteme göre Senozoiğin üç dönemi: Paleojen, Neojen ve Kuaternerdir. Bu üç dönem de kendi içinde "Bölümlere" ayrılır. Jeolojik zamanın diğer "Dönemleri" de "Bölümlere" hatta daha alt birimlere ayrılsa da bunlar bize çok tanıdık olmayan teknik ayrımlardır. Oysa ki Senozoiğin bölümleri çoğumuzun kulağının aşina olduğu isimlerdir.
Senozoik
3 yıl önceSenozoik Zaman, bir önceki zaman olan Mezozoik Zamanı sonlandıran K/T Olayı'nın hemen ardından, yaklaşık 65 milyon yıl öncesinden başlayan ve günümüze...
Senozoik, Balık, Fanerozoik Devir, Jeolojik Devirler, Kuşlar, Memeliler, Mezozoik, Neojen, Paleojen, Paleozoik zaman, SürüngenlerPaleojen
3 yıl öncePaleojen Dönem, Senozoik Zaman'ın üç alt döneminden ilki olup 65 milyon yıl önce başlayıp 24 milyon yıl önce sona erdiği kabul edilir. Pek çok tür açısından...
Paleojen, Jeolojik Devirler, Memeliler, SenozoikNeojen
3 yıl önceölçeğine göre 23,03 milyon sene evvel başlar ve 2,58 milyon sene evvel biter. Senozoik Zaman'daki ikinci periyot, Paleojen Periyot'tan sonra gelir ve Kuaterner...
Neojen, Taslak şablonları, Miyoseni, Pliyosen, Taslak maddeEosen
3 yıl önce2 ila 33,9± 0.1 milyon yıl önce arasında sürmüş bir jeolojik devirdir. Senozoik çağdaki Palaeojen dönemin ikinci bölümüdür. Eosen, Paleosen bölümün sonundan...
Tersiyer
3 yıl önceikincil devir ve Kuvaterner devir arasındaki zamanı kapsar. Bu dönem, Senozoik çağda, Kretase-Tersiyer yokolum olayı sonucu uçmayan dinozorların tükenmesi...
Diyatome
3 yıl önceradyolaryalardan gelen kanıtlar, bu "Devralım" olayının Senozoik dönemden önce başlamadığını ileri sürmektedir. Senozoik üzerindeki diyatome çeşitliliği küresel sıcaklığa...
Kirill Yeskov
6 yıl öncebiyolog, araknolog, paleontolog, taksonomist ve yazardır. Paleozoik ve Senozoik zamanlara ait Sibirya ve Rus Uzak Doğusu örümcekleri üzerine yaptığı çalışmalarla...
Kretase-Tersiyer yok oluşu
6 yıl önceöyle devasa boyutlardaydı ki, yerbilimsel devirlerden Mezozoik bitmiş ve Senozoik başlamıştır. Mezozoikin son zamanı Kretase, Senozoyikin ilk zamanı Tersiyerdir...