Yüzölçümü 612 km² olup İl merkezine uzaklığı 82 km`dir.İlçenin yükseltisi ise 140 m`dir.
Düz bir alan üzerine kurulmuş bulunan ilçe topraklarının büyük bölümü Ergene Havzasında yer alır. Arazi kuzeydoğuda Yıldız Dağlarına doğru yükselerek uzanır. İlçenin en yüksek noktası Yıldız dağları üzerinde yer alan Karatepe`dir (473 m).
Trakya bölgesine hayat veren Ergene nehri Saray ilçesindeki Karatepe Güneşkaya mevkiinden doğar. Diğer iki akarsu Vize suyu ile Galata deresidir. Vize suyu ilçe dışında Ergene nehrine karışırken, Galata deresi Saray ilçesinin doğusundan geçip Çerkezköy ilçesinde Ergene nehrine ulaşır.
İlçenin sahip olduğu toprakların 314.895 dekarı kullanılan tarım alanları teşkil ederken orman ve fundalık alanlar 255.665 dekardır.
Trakya`da tek Karaçam ormanı Saray Kastro yöresinde bulunur. Bu sebeple Kastro yöresindeki 329 hektarlık Karaçam ormanı 18 Nisan 1988 tarihinde doğayı koruma alanı
(Milli Park) olarak ayrılmıştır. Yıldız Dağları ormanlıktır. Bu ormanlarda geniş yapraklı ağaçlardan, meşe ve karaçam hakimdir. “Bahçeköy” bölgenin önemli orman işletmelerinden biridir.
İlçede kara iklimi hakimdir. Kış ayları soğuk ve yağışlı geçmektedir.Yazlar sıcak ve kuraktır. Yıllık yağış ortalaması 678.2 mm`dir.
Tarih
Saray`ın eski bir yerleşme merkezi olduğu, Güneşkaya (Güneşli) mevkiindeki tarihi kalıntılardan anlaşılmaktadır.Tekirdağ ilindeki en eski yerleşme bölgelerinden Saray ilçesi sınırları içindeki Güneşkaya ve ve Güngörmez mağaralarında Paleolitik (Eski Taş Devri) ve Kalkolitik yerleşme izlerine rastlanmıştır.
İlçe; Bizans döneminde küçük bir yerleşme birimiydi. Osmanlılar döneminde ise Istırancaların güney eteklerini izleyerek iki başkenti Edirne`yi İstanbul`a bağlayan yol üzerinde yer almasından önem kazanmıştır.
Cengiz Han`ın soyundan gelen Kırım Hanları 18. Yüzyılda bu bölgede özellikle de Saray dolaylarında sürgün hayat yaşamışlardır. Bugün Saray Ayaz Paşa Camii avlusunda gömülü olan Kırım Hanları şunlardır:
ll. Devlet Giray Han : öl. 1725
ll. Fetih Giray Han : öl. 1746
İslam Giray Sultan : öl. 1742
lll. Selim Giray Han : öl. 1785
lV. Devlet Giray Han : öl. 1780
Şahbaz Giray Han : öl. 792
Saray, Fatih döneminden 19. Yüzyılın sonlarına kadar Edirne Vilayeti Kırkkilise (Kırklareli) Sancağı`nın Vize kazasına bağlı bir nahiye olarak yönetilmiş. 1916`da Kırkkilise sancağına bağlı bir kaza merkezi olmuştur.
Milli mücadele sırasında bütün bölge ile birlikte Yunan işgaline uğramıştır. 1920` de başlayan bu işgal Mudanya Mütarekesi ile 15 Ekim 1922 a€˜de İtalyanlara teslim edilen Saray, 1 Kasım 1922 a€˜de ise Yunan işgalinden kurtulmuştur.
Tarihi kültürel ve arkeolojik değerler
Saray`ın eski bir yerleşim merkezi olması ve yine Eski Edirne- İstanbul yolu üzerinde olması ilçenin önemini arttırmıştır. Saray ilçesinde tarihi ve kültürel değerlerin varlığı da dikkati çeker.Güneşkaya: Saray ilçesinin 2 km. batısındadır. Eski bir yerleşim merkezi olan bu alanda mağaralar ve tarihi kalıntılar vardır. İlimizin en eski yerleşim merkezi burasıdır. Yapılan yüzey araştırmalarında M.Ö. 5000- 3000 kalkolitik çağ buluntularına rastlanmıştır.
Güngörmez Mağaraları: Güngörmez karayolunun 3. Km`sinde Saray`ın güneyinden geçen Galata deresinin dik yamaçlarında yeralırlar M.Ö. 5000-3000 kalkolitik çağ buluntularına rastlanmıştır.
Bizans Su Yolları: Vize`den gelerek Ergene deresi su kaynaklarından beslenerek vadilerde kemerli su köprüleri inşa edilerek İstanbul`a kadar giden antik su yolları Saray çevresinden geçmektedir.
Ayas Paşa Camii: Sadrazam Ayas Mehmet Paşa (1536-1539) tarafından 1539`da yaptırılmıştır. Kesme taştan yapılmıştır. Tek şerefeli ve silindirik gövdeli bir minaresi vardır. Yapı, tek kubbeli ana mekan ile son cemaat mahfelinden ibarettir.
Ayas Paşa Hamamı: Sadrazam Ayas Mehmet Paşa`nın yaptırdığı külliyenin hamamıdır. Ayas Paşa Cami`nin yanında yer alır. Cami ve hamam ilçede bulunan tek Osmanlı Devri mimari eseridir.
İdari yapı ve nüfus
Saray ilçesi idari yönden 4 mahalle (Ayazpaşa, Kemal Paşa, Pazarcık, Yenimahalle) 2 Kasaba (Beyazköy, Büyükyoncalı) ve 20 köyden oluşmaktadır.Mahalli idareler
Saray ilçesinde biri ilçe merkezi ikisi belde merkezinde (Beyazköy, Büyükyoncalı) olmak üzere 3 belediye teşkilatı vardır. EÄİTİM-KÜLTÜR Saray ilçe merkezinde okur-yazar oranı % 94.63`tür. (2000) ilçede 15 ilköğretim okulunda 5110 öğrenci eğitim görmektedir. 1 Yüksekokul, 1 Genel Lise, Genel Lise bünyesinde 1 süper lise, 1 Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi, 1 Anadolu Lisesi ve Büyükyoncalı kasabasında Çok Programlı Lise ile birlikte ilçede 5 lise bulunmaktadır. Liselerimizde 1376 öğrenciye 70 öğretmen eğitim vermektedir.Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi`nde Bilgisayar, Elektirik, Makine, Ressamlığı, Metal İşleri, Mobilya Dekorasyon, Çocuk Gelişimi ve Tekstil Konfeksiyon bölümleri bulunmaktadır.İlçede okul öncesi eğitimde 19 okul , 387 öğrenci ve 19 öğretmen; ilköğretimde 15 okul, 5110 öğrenci 184 öğretmen ve 164 derslik vardır.
Şehir merkezinde öğretmen başına 28, derslik başına 32 öğrenci düşmektedir. Taşımalı ilköğretimde 5 merkez okul , 14 taşınan okul vardır. İlçede Halk Eğitimi Merkezi 1980-1981 Eğitim yılında faaliyete geçmiştir. Mesleki kursların yanında sosyal faaliyetlere de yer vermekte olan merkezde bugüne kadar 170 kurs açılmış olup, toplam 3341 kursiyere belge verilmiştir.
Turizm
Saray ilçesinin turizm açısından önemi Tekirdağ ilinin Karadeniz`e açılan tek kapısı olması ve bunun yanında Istıranca Dağlarının bir bölümü, bu ilçemiz sınırları içerisinde bulunmaktadır.Eski adıyla Kastro, şimdiki ismiyle Çamlıkoy Trakya`nın Bahçeköy deresinin Karadeniz`e döküldüğü bu küçük koy 2.5 km kumsalıyla, Saray`ın sahil şerididir. Yıldız Dağaları ormanları ve Karadeniz`in güzelliklerini bir arada barındıran, yeşil ile mavinin kucaklaştığı Çamlıköy yurdumuzda eşine ender rastlanan turizm merkezlerinden biridir.
Saray`dan Çamlıkoy`a kadar olan yol güzergahı da Yıldız Dağlarından (ormanlarından) geçer. Güzergahta yapılan dağ evleri, nehir boylarındaki mesire yerleri görülmeye değerdir. Kastro yöresindeki 329 hektarlık karaçam ormanı 18 Nisan 1988 tarihinde Doğayı Koruma Alanı (Milli Park) olarak ayrılmıştır.
Orman İşletmesi tarafından piknik ve dinlenme yeri olarak düzenlenen bu alanda bazı hizmet tesisleri ve konaklama yerleri vardır. Aynı yerde dinlenmek, avlanmak, kayık gezintisi yapmak ve denize girmek mümkündür. Bu doğal plaj, ilçeye 27 km uzaklıktadır. }
misafir - 9 yıl önce